ἐν αἰθρίᾳ: Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου και ο άγιος Άνθιμος της Χίου (15 Φεβρουαρίου)

Πέμπτη 15 Φεβρουαρίου 2018

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου και ο άγιος Άνθιμος της Χίου (15 Φεβρουαρίου)

Είναι αντιληπτό σε όσους παρατηρούν τέτοια φαινόμενα, ότι στην εποχή μας συνυπάρχουν δύο εορτολόγια: οιχριστιανικές εορτές κυλούν παράλληλα μέσα στο έτος με το εορτολόγιο των Παγκόσμιων Ημερώνκαι των Πανευρωπαϊκών Ημερών.
Αυτό το δεύτερο εορτολόγιο δεν είναι θρησκευτικό, αλλά, όπως λέμε, «κοσμικό», ανήκει δηλαδή στον «έξω κόσμο», όχι στη θρησκευτική μας παράδοση. Κατά κάποιον τρόπο, νομίζω, είναι υποκατάστατο θρησκευτικού εορτολογίου και γεννήθηκε από την ανάγκη του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου (που έχει εγκαταλείψει το χριστιανισμό των προγόνων του ή τον έχει μετατρέψει σε σύνολο «εθίμων», ξεχνώντας εντελώς το βαθύτερο νόημά του) να διαθέτει γιορτές. Γιορτές που θα του προσφέρουν μηνύματα ζωής, ήθους και ανθρωπιάς, θα του δίνουν ελπίδα και θάρρος και θα μετατρέπουν την άχαρη και δύσκολη ζωή του σε κάτι που έχει ομορφιά και νόημα. Θα επιτελούν δηλαδή ακριβώς το ρόλο που παίζουν οι χριστιανικές γιορτές στη ζωή μας, όταν τις γνωρίζουμε, τις γιορτάζουμε και παίρνουμε στα σοβαρά τη σημασία τους.

Στην πνευματική μας παράδοση, τα μηνύματα των Παγκόσμιων Ημερών υπάρχουν ήδη, αιώνες τώρα, στις χριστιανικές μας γιορτές: τις γιορτές της Παναγίας, του Ιησού Χριστού («του Θεού που έγινε άνθρωπος και θυσιάστηκε για να κάνει τον άνθρωπο υιό του Θεού», όπως λένε οι άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας), των μαρτύρων που αντιστάθηκαν σε αυτοκράτορες και θυσιάστηκαν για την πίστη τους, των αγίων που βοήθησαν τους φτωχούς και κατατρεγμένους, των αγίων Αναργύρων Ιατρών και άλλων επιστημόνων, των αγίων επαγγελματιών (που ο λαός μας τους αναγνωρίζει ως προστάτες των επαγγελμάτων), των αγίων μητέρων, των αγίων παιδιών και εφήβων μαρτύρων, των αγίων ασκητών που έγιναν ένα με τη φύση και τα πλάσματά της κ.τ.λ.

Το ενδιαφέρον είναι ότι κάποιες φορές συνυπάρχουν Παγκόσμιες Ημέρες με την εορτή αγίων με παρόμοιο νόημα. Οι χριστιανοί συχνά αντλούμε ένα μήνυμα από την εορτή του αγίου, την ίδια μέρα που οι εκτός Εκκλησίας αδελφοί μας αντλούν παρόμοιο μήνυμα από την Παγκόσμια Ημέρα τους. Πρόσφατα π.χ. διαπίστωσα ότι η 15η Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνουκαι αποτελεί πρωτοβουλία της Διεθνούς Ένωσης Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά (ICCCPO).
Αυτό με συγκίνησε, γιατί την ίδια μέρα γιορτάζουμε έναν μεγάλο άγιο του 20ού αιώνα, τον άγιο Άνθιμο της Χίου, που αγωνίστηκε έντονα υπέρ των λεπρών. Βέβαια, το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπισε δεν ήταν ο καρκίνος, αλλά ήταν ένα εξίσου θανάσιμο πρόβλημα, που έκανε κόλαση τη ζωή των ασθενών και των οικογενειών τους. Για την εποχή εκείνη (μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα) νομίζω πως η λέπρα ήταν ο αντίστοιχος καρκίνος της δικής μας εποχής, η «επάρατη νόσος», και ίσως χειρότερη ακόμη, γιατί ο λεπρός απομονωνόταν και στιγματιζόταν και γινόταν ένας ζωντανός νεκρός, με αντίστοιχες κοινωνικές συνέπειες για την οικογένειά του.

Από τη ζωή του αγίου
Από τη βιογραφία του αγαπημένου μας αγίου Άνθιμου της Χίου (1), θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας μερικά αποσπάσματα:

«Επιστρέφοντας στην Χίο, ο Άγιος Άνθιμος αποφασίζει να ζήσει στο λεπροκομείο. Με την ιερή του διακονία μετέτρεψε το άθλιο “Λωβoκoμείo” σε επίγειο παράδεισο. Οι ασθενείς τον αγάπησαν με όλη τους την καρδιά. Όλα τα φρόντιζε ο ίδιος. Όλοι άνηκαν στην οικογένειά του. Ήταν μάλιστα πάρα πολλοί ασθενείς που ενδύθηκαν το μοναχικό σχήμα. Η Υπεραγία Θεοτόκος έτρεχε αρωγός στην δύσκολη πάλη του Αγίου με τον ανθρώπινο πόνο. Αποκαλύφθηκε στον ναό του ιδρύματος η εικόνα της Παναγίας Υπακοής. (…)
Ύστερα από μια σειρά αγώνων (εξαιτίας τις αντίθετης στάσης του Μητροπολίτη προς τον μοναχικό βίο), ο Άγιος κατάφερε να κτίσει την γυναικεία Μονή της Παναγίας Βοηθείας στην Χίο, όπου φιλοξενήθηκαν μοναχές που είχαν φτάσει στην Χίο από τον διωγμό του 1914 [πρόσφυγες]. Ο ίδιος εκτελούσε χρέη αρχιτέκτονα, διευθυντή, γραμματέα και ταμία. Με δύσκολο καιρό εργαζόταν μαζί με τους μαστόρους. Διέθεσε όσα χρήματα είχε συγκεντρώσει από τις οικονομίες του και από την βοήθεια του λαού της Χίου. (…).
Ο Άγιος Άνθιμος υπήρχε και φλογερός πατριώτης. Με την συνείδηση ότι είναι πατέρας του χριστιανικού λαού της Χίου, συμμετείχε και στον αμυντικό αγώνα της Ελλάδας του 1940-1 (2). Με τρόπο γενναίο και θαυμαστό, διαφύλαξε την Μονή από τους Γερμανούς που ήθελαν να την καταστήσουν ορμητήριό τους.

Ο Άγιος είχε σκοπό της ζωής του να δίνει – χωρίς να ζητά ή να παίρνει τίποτε. Η ιατρική του ήταν καθαρή, εμπειρική και τίμια. Χρησιμοποιούσε βότανα για να κρύβει τα κατά Θεία Χάριν θαυματουργικά αποτελέσματα τον επεμβάσεών του. Η πόρτα του Μοναστηριού ήταν ανοιχτή σε όλους, Χριστιανούς, Τούρκους και Εβραίους.
Η ασθένειά του χειροτέρευε μέρα με την μέρα, ώσπου κοιμήθηκε οσιακά στις 15 Φεβρουαρίου του 1960 σε ηλικία 91 χρόνων. (…)

Σημείωση: Ο άγιος Άνθιμος είναι ο πνευματικός πατέρας του αγίου Νικηφόρου του Λεπρού [από το Σηρικάρι Κισσάμου] και ο άγ. Νικηφόρος ο πνευματικός πατέρας του μεγάλου και γελαστού Γέροντα Ευμένιου Σαριδάκη [† 1999, από την Εθιά Μονοφατσίου], πνευματικού του Λεπροκομείου Αθηνών».

Ορισμένες συμβουλές του αγίου Ανθίμου:«Αδελφοί μου, συμπάθεια να έχετε ο ένας για τον άλλον. Όχι με μίσος και έχθρα, όχι με φθόνον και κακία, όχι με πονηρία και σκληρότητα ψυχής και απανθρωπιά. Παρά με συμπάθεια, με μακροθυμία, με καρτερία, με σπλάγχνα οικτιρμών και φιλανθρωπίας. Σήμερα είσαι συ, αύριο εγώ, τώρα σφάλλει ο ένας, σε λίγο ο άλλος. Kάθε στιγμή μας συγχωρεί ο Θεός. Kαι μεις να συγχωρούμεν αλλήλους μας, και μεις να κλαύσωμεν και να θρηνήσωμεν και να λυπηθούμεν και να συμπονέσωμεν και να παρακαλέσωμεν τον Θεόν για το σφάλμα του αδελφού μας. Αυτή είναι η μεγαλυτέρα αρετή. Όσες αρετές και αν έχης, όσα καλά έργα και προσευχές και αγαθοεργίες και αν κάμης, όλα τα υπερβαίνει, εάν πης ένα λόγο: Θεέ μου, συγχώρεσε τον αδελφόν μου για ό,τι μου έκαμε».

Σημειώσεις
(1)Το βιογραφικό του δημοσιεύεται εδώ.
(2) Για όσους πιθανόν να απορήσουν, δε νομίζω να συμμετείχε ένοπλα. Εξάλλου, κατά τους κανόνες της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ιερέας που σκοτώνει, έστω και σε αμυντικό πόλεμο, παύει να λειτουργεί. "Ν": Για το θέμα του πολέμου από ορθόδοξη χριστιανική άποψη, εδώ.