Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου
Του Μόσχου Εμμανουήλ Λαγκουβάρδου
Μη φοβάσαι την κατάθλιψη. Καμιά κατάθλιψη δεν μπορεί να σου κάνει τίποτε , αν δεν συνεργαστείς μαζί της. Δεν πρέπει να φοβάσαι την κατάθλιψη. Η κατάθλιψη πρέπει να φοβάται εσένα.
Γιατί ενώ εσύ υπάρχεις και μπορείς να βάλεις χαρά και στο παραμικρό πράγμα, η κατάθλιψη δεν υπάρχει και δεν μπορεί να κάνει τίποτε αν δεν συνεργαστείς μαζί της.
Η κατάθλιψη δεν είναι ένα αίσθημα που υπάρχει χωρίς τη θέλησή σου. Είναι έλλειψη αισθήματος . Δεν θα υπήρχε, αν εσύ δεν συνεργαζόσουν μαζί της. Κατάθλιψη είναι η έλλειψη χαράς παντού, η γενική έλλειψη χαράς. Όπως το μαύρο ή το γκρίζο δεν είναι χρώματα, είναι έλλειψη χρωμάτων, γενική έλλειψη χρωμάτων. Κατάθλιψη δεν είναι κάποιο αίσθημα λύπης που υπάρχει ανεξάρτητο από τη θέλησή σου. Είναι η γενική έλλειψη χαράς, το να μη σου δίνει χαρά κανένα πράγμα. Να ξυπνάς το πρωί και να φοβάσαι να ζήσεις. Ο στάρετς Σεραφείμ του Σαρώφ έλεγε πως δεν προσπαθούμε να αποφύγουμε τη λύπη. Μέσα απ΄ τη λύπη ευλογούμε τη ζωή.
Ο διάσημος Ρώσος συγγραφέας Αλέξανδρος Σολτζενίσκιν, κάτοχος του βραβείου Νόμπελ και έγκλειστος στα φριχτά σοβιετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης είπε ότι πέρασε οριστικά η καταπίεση της ψυχής και ευλόγησε τη φυλακή!
Αν η κατάθλιψη εξαρτάται από μας, γιατί αφήνουμε να μας πιάνει κατάθλιψη; Αν μπορούμε να τιμωρούμε ή να μην τιμωρούμε τον εαυτό μας, γιατί διαλέγουμε να τον τιμωρούμε;
Το ίδιο συμβαίνει με την εχθρότητα που νιώθουμε για κάποιον. Η εχθρότητα δεν υπάρχει αυτή καθ΄ εαυτή. Δεν είναι κάποια ιδιότητα των πραγμάτων. Αν εμείς επιλέγουμε να είμαστε εχθρικοί ή φιλικοί με κάποιον γιατί επιλέγουμε να είμαστε εχθρικοί; Η εχθρότητα είναι απλώς η απουσία της αγάπης. Εξαρτάται από μας. Αν δεν συνεργαστούμε με την εχθρότητα , η εχθρότητα δεν υπάρχει. Θα μπορούσαμε κάποτε να αποφασίσουμε να επιλέγουμε να νιώθουμε ωραία. Γιατί δεν το κάνουμε;
Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι η κατάθλιψη δεν μπορεί να σου κάνει τίποτε, αν δεν συνεργαστείς μαζί της. Από σένα εξαρτάται αν θα εγκαταλείψεις τον εαυτό σου σ΄ ένα κόσμο χωρίς χρώματα, ή αν βάλεις σ΄ αυτόν τον γκρίζο και άχαρο κόσμο, χρώματα.
Το ίδιο ισχύει με το νόημα στη ζωή μας. Από μας εξαρτάται αν συνεργαστούμε με το είδος της ζωής που δεν έχει νόημα ή αν βάλουμε νόημα εκεί όπου δεν υπάρχει. Η κατάθλιψη είναι απουσία της χαράς. Υπάρχουν αμέτρητα πράγματα που μπορείς να βάλεις χαρά για να βρεις χαρά, αν εσύ ο ίδιος δεν συνεργαστείς με την κατάθλιψη, τη γενική έλλειψη χαράς.
Σου μιλώ για τη δύναμη που ανακαλύπτουμε μέσα μας ύστερα από την μακρά πορεία μας με οδηγό την Εκκλησία, τους πνευματικούς γέροντες, την καθημερινή ανάγνωση του Ευαγγελίου και την Ευχή. Σου μιλώ για την κατάθλιψη που αχρηστεύει σωματικά, ψυχικά και πνευματικά τον άνθρωπο που αβοήθητος παραδίδεται σ΄ αυτήν.
Φαντάσου έναν κόσμο απ΄ τον οποίο λείπει κάθε χαρά. Ένα απέραντο γκρίζο τοπίο ατέλειωτης λύπης. Σ΄ αυτόν τον κόσμο φυτοζωεί αβοήθητος ο νέος ή ο γέρος που υποφέρει απ΄ την κατάθλιψη. Η κατάθλιψη του στέρησε όλα του τα ηθικά εφόδια με τα οποία ο Θεός εφοδιάζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο στον κόσμο όχι χωρίς τη θέληση του ίδιου του πάσχοντος. Ο Θεός έβαλε τα πνευματικά εφόδια βαθιά μέσα στην καρδιά του εκεί όπου δεν μπορεί να εισέλθη κανείς αν δεν του το επιτρέψουμε. Ο Θεός σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Η ελευθερία του ανθρώπου είναι απαραβίαστη. Κανείς δεν γίνεται δούλος αν δεν το θελήσει ο ίδιος.
Το Ευαγγέλιο λέει πως ο άνθρωπος είναι ναός του Θεού.Ο προορισμός του ανθρώπου είναι η λατρεία του Θεού. Η ανιδιοτελής λατρεία του Θεού θεραπεύει την ανία και την αυτολύπη που οδηγεί στην κατάθλιψη. Ιδίως τώρα που τόσοι νέοι καταδικάζονται στην ανεργία. Θα θεραπευθούν αναζητώντας την χαμένη ενότητα, το νόημα και τη χαρά της ζωής, στην αγάπη τους για τον γλυκύτατο Ιησού.
Με αυτό το αίσθημα της αγάπης του Θεού είναι γραμμένοι οι στίχοι που παραθέτουμε εδώ από τον 91ο ψαλμό του Δαβίδ:
Αγαθόν το εξομολογείσθαι τω Κυρίω
Πήγε
κάποτε ένας γέρος στο γιατρό για να του
γράψει φάρμακα για την πίεση:
-Πόσων ετών
είσθε; τον ρώτησε ο γιατρός.
-Εβδομήντα ,
είπε ο γέρος.
-Θα σας
γράψω και κάποιο ηρεμιστικό. Στην ηλικία σας είναι συνηθισμένη κάποια ψιλο-κατάθλιψη,
είπε ο γιατρός.
Φεύγοντας
απ΄ το ιατρείο ο γέρος μιλούσε με τον
εαυτό του: Στην ηλικία μου είναι συνηθισμένη κάποια ψιλο-κατάθλιψη . Πώς να μην
είναι, αν νιώθω ότι δεν με χρειάζεται κανείς , αν δεν προσφέρω τίποτε;
Η κατάθλιψη είναι σαν την χρεωκοπία. Στη ζωή συναντάς πολλές
θλίψεις, αλλά δεν είναι οι θλίψεις κατάθλιψη. Όπως δεν είναι χρεωκοπία
μόνο το γεγονός ότι έχεις πολλά χρέη. Η κατάθλιψη είναι γενική θλίψη,
όπως η χρεωκοπία είναι η γενική αδυναμία πληρωμής. Ξυπνάς κάποιο πρωί
και λυπάσαι γιατί ζεις. Τόσο ανιαρή γίνεται η ζωή.
Με τι θα μπορούσε να καταπολεμήσει κανείς την ανία; Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να βρεις κάτι που να σε κάνει να νιώθεις ότι προσφέρεις , ότι δεν είσαι άχρηστος. Υπάρχει μια τέτοια εργασία για να μη λες δεν προσφέρω τίποτε και νιώθεις ανία: η εργασία της προσοχής και της προσευχής. “ Επειδή τούτο μοναχά ζητεί ο Θεός από μάς, το να είναι καθαρισμένη η καρδιά μας από τα πάθη με τη φύλαξη και την προσοχή. Να μια εργασία για όλους. Ιδιαίτερα για κείνους που τους πειράζει ο δαίμων της ανίας.
Με τι θα μπορούσε να καταπολεμήσει κανείς την ανία; Σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να βρεις κάτι που να σε κάνει να νιώθεις ότι προσφέρεις , ότι δεν είσαι άχρηστος. Υπάρχει μια τέτοια εργασία για να μη λες δεν προσφέρω τίποτε και νιώθεις ανία: η εργασία της προσοχής και της προσευχής. “ Επειδή τούτο μοναχά ζητεί ο Θεός από μάς, το να είναι καθαρισμένη η καρδιά μας από τα πάθη με τη φύλαξη και την προσοχή. Να μια εργασία για όλους. Ιδιαίτερα για κείνους που τους πειράζει ο δαίμων της ανίας.
Η διαρκής προσοχή και προσευχή είναι το
μέσον που οδηγεί στην κάθαρση (καρδιά καθαρή από κάθε πονηρία), στο φωτισμό (οι
ενέργειες του Αγίου Πνεύματος φωτίζουν την καρδιά) και στη θέωση (ενωμένοι με
το Θεό ζει μέσα μας ο Χριστός). Αυτή είναι η ασκητική και ησυχαστική παράδοση
της Ορθοδοξίας.
Ο Δαβίδ όπως κι
οι πατριάρχες κι οι άλλοι προφήτες της
Παλαιάς Διαθήκης καθώς κι οι Απόστολοι κι οι άγιοι και θεοφόροι Πατέρες της
Εκκλησίας ,οι αποκαλούμενοι νηπτικοί, γνώριζε
και ασκούσε την προσοχή και την προσευχή όπως φαίνεται απ΄ τους ψαλμούς του. Μόνον ένας που ασκούσε την
νοερά προσευχή μπορούσε να γράψει αυτούς τους ψαλμούς. Παράδειγμα οι στίχοι
αυτοί του 91ου ψαλμού:
Αγαθόν το εξομολογείσθαι τω Κυρίω
Και ψάλλειν τω ονόματί σου, ύψιστε,
Του αναγγέλλειν το πρωί το έλεός σου
Και την αλήθειάν σου κατά νύκτα
.
Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε,.
Σφόδρα εβαθύνθησαν οι διαλογισμοί σου.
Ανήρ άφρων ου γνώσεται,
Και ασύνετος ου συνήσει ταύτα.
Αξίζει να
εμβαθύνεις στα νοήματά των ψαλμών και συνάμα να ασκείς την προσοχή και την
προσευχή. Με την προσοχή και την προσευχή και την εμβάθυνση στους ψαλμούς και
στα άλλα βιβλία της Αγίας Γραφής καθώς και στα βιβλία των αγίων Πατέρων της
Εκκλησίας, που έγραψαν για την νοερά προσευχή, δεν θα νιώθεις λύπη για τον εαυτό σου και δεν
θα φοβάσαι την ανία και την κατάθλιψη.
Ο στάρετς
Αμβρόσιος της Όπτινα έλεγε, πως κάθε φορά που νιώθουμε αγωνία να διαβάζουμε το
Ευαγγέλιο. Κι αν μας πιάνει πάλι να
ξαναδιαβάζουμε το Ευαγγέλιο ώσπου να μας αφήσει εντελώς.
“Η προσευχή και ο λόγος του Θεού είναι έργα
ανώτερα κάθε αρετής και εντολής, όταν επιτελούνται όπως πρέπει, πράγμα που
εμαρτύρησε ο ίδιος ο Χριστός.” (άγιος
Μακάριος ο Αιγύπτιος).
Η διαρκής προσοχή και προσευχή είναι έργο ανώτερο. Θέλει βιωμένη πίστη στο Θεό και καθαρότητα από κάθε
πονηρία. Θέλει πάλη με τον εαυτό μας για
να περιορίσουμε τον ασώματο νου μέσα στην καρδιά, τη σωματική του κατοικία.
Ο Απόστολος Παύλος στην δεύτερη επιστολή του
στους Κορινθίους γράφει: “ Αδελφοί υμείς εστε ναός Θεού ζώντος, καθώς είπεν ο
Θεός, ότι ενοικήσω εν αυτοίς και εμπεριπατήσω, και έσομαι αυτών Θεός, και αυτοί
έσονταί μοι λαός. (…) Καθαρίσωμεν
εαυτούς από παντός μολυσμού σαρκός και πνεύματος , επιτελούντες
αγιωσύνην εν φόβω Θεού.
Νιώθοντας
την παρουσία του Ιησού δεν φοβάσαι την κατάθλιψη.
Μη φοβάσαι την κατάθλιψη (2)
Μη φοβάσαι την κατάθλιψη. Καμιά κατάθλιψη δεν μπορεί να σου κάνει τίποτε , αν δεν συνεργαστείς μαζί της. Δεν πρέπει να φοβάσαι την κατάθλιψη. Η κατάθλιψη πρέπει να φοβάται εσένα.
Γιατί ενώ εσύ υπάρχεις και μπορείς να βάλεις χαρά και στο παραμικρό πράγμα, η κατάθλιψη δεν υπάρχει και δεν μπορεί να κάνει τίποτε αν δεν συνεργαστείς μαζί της.
Η κατάθλιψη δεν είναι ένα αίσθημα που υπάρχει χωρίς τη θέλησή σου. Είναι έλλειψη αισθήματος . Δεν θα υπήρχε, αν εσύ δεν συνεργαζόσουν μαζί της. Κατάθλιψη είναι η έλλειψη χαράς παντού, η γενική έλλειψη χαράς. Όπως το μαύρο ή το γκρίζο δεν είναι χρώματα, είναι έλλειψη χρωμάτων, γενική έλλειψη χρωμάτων. Κατάθλιψη δεν είναι κάποιο αίσθημα λύπης που υπάρχει ανεξάρτητο από τη θέλησή σου. Είναι η γενική έλλειψη χαράς, το να μη σου δίνει χαρά κανένα πράγμα. Να ξυπνάς το πρωί και να φοβάσαι να ζήσεις. Ο στάρετς Σεραφείμ του Σαρώφ έλεγε πως δεν προσπαθούμε να αποφύγουμε τη λύπη. Μέσα απ΄ τη λύπη ευλογούμε τη ζωή.
Ο διάσημος Ρώσος συγγραφέας Αλέξανδρος Σολτζενίσκιν, κάτοχος του βραβείου Νόμπελ και έγκλειστος στα φριχτά σοβιετικά στρατόπεδα συγκέντρωσης είπε ότι πέρασε οριστικά η καταπίεση της ψυχής και ευλόγησε τη φυλακή!
Αν η κατάθλιψη εξαρτάται από μας, γιατί αφήνουμε να μας πιάνει κατάθλιψη; Αν μπορούμε να τιμωρούμε ή να μην τιμωρούμε τον εαυτό μας, γιατί διαλέγουμε να τον τιμωρούμε;
Το ίδιο συμβαίνει με την εχθρότητα που νιώθουμε για κάποιον. Η εχθρότητα δεν υπάρχει αυτή καθ΄ εαυτή. Δεν είναι κάποια ιδιότητα των πραγμάτων. Αν εμείς επιλέγουμε να είμαστε εχθρικοί ή φιλικοί με κάποιον γιατί επιλέγουμε να είμαστε εχθρικοί; Η εχθρότητα είναι απλώς η απουσία της αγάπης. Εξαρτάται από μας. Αν δεν συνεργαστούμε με την εχθρότητα , η εχθρότητα δεν υπάρχει. Θα μπορούσαμε κάποτε να αποφασίσουμε να επιλέγουμε να νιώθουμε ωραία. Γιατί δεν το κάνουμε;
Αυτό εννοούμε όταν λέμε ότι η κατάθλιψη δεν μπορεί να σου κάνει τίποτε, αν δεν συνεργαστείς μαζί της. Από σένα εξαρτάται αν θα εγκαταλείψεις τον εαυτό σου σ΄ ένα κόσμο χωρίς χρώματα, ή αν βάλεις σ΄ αυτόν τον γκρίζο και άχαρο κόσμο, χρώματα.
Το ίδιο ισχύει με το νόημα στη ζωή μας. Από μας εξαρτάται αν συνεργαστούμε με το είδος της ζωής που δεν έχει νόημα ή αν βάλουμε νόημα εκεί όπου δεν υπάρχει. Η κατάθλιψη είναι απουσία της χαράς. Υπάρχουν αμέτρητα πράγματα που μπορείς να βάλεις χαρά για να βρεις χαρά, αν εσύ ο ίδιος δεν συνεργαστείς με την κατάθλιψη, τη γενική έλλειψη χαράς.
Σου μιλώ για τη δύναμη που ανακαλύπτουμε μέσα μας ύστερα από την μακρά πορεία μας με οδηγό την Εκκλησία, τους πνευματικούς γέροντες, την καθημερινή ανάγνωση του Ευαγγελίου και την Ευχή. Σου μιλώ για την κατάθλιψη που αχρηστεύει σωματικά, ψυχικά και πνευματικά τον άνθρωπο που αβοήθητος παραδίδεται σ΄ αυτήν.
Φαντάσου έναν κόσμο απ΄ τον οποίο λείπει κάθε χαρά. Ένα απέραντο γκρίζο τοπίο ατέλειωτης λύπης. Σ΄ αυτόν τον κόσμο φυτοζωεί αβοήθητος ο νέος ή ο γέρος που υποφέρει απ΄ την κατάθλιψη. Η κατάθλιψη του στέρησε όλα του τα ηθικά εφόδια με τα οποία ο Θεός εφοδιάζει κάθε άνθρωπο ερχόμενο στον κόσμο όχι χωρίς τη θέληση του ίδιου του πάσχοντος. Ο Θεός έβαλε τα πνευματικά εφόδια βαθιά μέσα στην καρδιά του εκεί όπου δεν μπορεί να εισέλθη κανείς αν δεν του το επιτρέψουμε. Ο Θεός σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου. Η ελευθερία του ανθρώπου είναι απαραβίαστη. Κανείς δεν γίνεται δούλος αν δεν το θελήσει ο ίδιος.
Το Ευαγγέλιο λέει πως ο άνθρωπος είναι ναός του Θεού.Ο προορισμός του ανθρώπου είναι η λατρεία του Θεού. Η ανιδιοτελής λατρεία του Θεού θεραπεύει την ανία και την αυτολύπη που οδηγεί στην κατάθλιψη. Ιδίως τώρα που τόσοι νέοι καταδικάζονται στην ανεργία. Θα θεραπευθούν αναζητώντας την χαμένη ενότητα, το νόημα και τη χαρά της ζωής, στην αγάπη τους για τον γλυκύτατο Ιησού.
Με αυτό το αίσθημα της αγάπης του Θεού είναι γραμμένοι οι στίχοι που παραθέτουμε εδώ από τον 91ο ψαλμό του Δαβίδ:
Αγαθόν το εξομολογείσθαι τω Κυρίω
Και ψάλλειν τω ονόματί σου, ύψιστε,
Του αναγγέλλειν το πρωί το έλεός σου
Και την αλήθειάν σου κατά νύκτα
Εν δεκαχόρδω ψαλτηρίω μετ΄ ωδής εν κιθάρα΄
Ότι έφρανάς με , Κύριε, εν τοις ποιήμασί σου,
Και εν τοις έργοις των χειρών σου αγαλιάσσομαι.
Εν δεκαχόρδω ψαλτηρίω μετ΄ ωδής εν κιθάρα΄
Ότι έφρανάς με , Κύριε, εν τοις ποιήμασί σου,
Και εν τοις έργοις των χειρών σου αγαλιάσσομαι.
Ως εμεγαλύνθη τα έργα σου, Κύριε,.
Σφόδρα εβαθύνθησαν οι διαλογισμοί σου.
Ανήρ άφρων ου γνώσεται,
Και ασύνετος ου συνήσει ταύτα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου