Σάββατο 29 Απριλίου 2023

Τα παιδιά και οι άγιοι θα κρίνουν τον κόσμο – Ἀλλά βασικά ἐνδιαφερθεῖτε γιά τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στή ζωή τῶν παιδιῶν σας. Ἅγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς.

 


                               

Μή διώχνετε τό Θεό ἀπό τά παιδιά σας.
Μή φροντίζετε μόνο νά διατηρεῖτε τό σῶμα τῶν παιδιῶν σας ἀσφαλές γιατί ἀκόμα καί οἱ ἀλεποῦδες τό ἴδιο κάνουν γιά τά μικρά τους.
Ἀλλά βασικά ἐνδιαφερθεῖτε γιά τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στή ζωή τῶν παιδιῶν σας.
Ἐάν ἐσεῖς ἐνδιαφέρεστε γιά τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ, Ἐκεῖνος θά φρόντισει γιά ὅλα τά ὑπόλοιπα.

Καί ὅ,τι ἐσεῖς συσσωρεύετε μέ πόνο καί κόπο γιά τά παιδιά σας Ἐκεῖνος τούς τά παρέχει ἄνετα καί ταχύτατα.
Μή διώχνετε τό Θεό ἀπό τά παιδιά σας, γιατί θά τούς στερήσετε τήν εἰρήνη, τήν εὐτυχία, τήν ὑγεία καί τήν εὐημερία τους.

Σέ ἀνθρώπους πού ἔχουν ἐγκαταλείψει τό Θεό, καί ὁλόκληρο τόν κόσμο νά τούς ἀφήσετε, εἶναι σάν νά τόν ἀφήνετε σέ πεινασμένους πού θά τόν καταβροχθίσουν ὁλόκληρο καί ἀκόμη θά πεινοῦν καί θά πεθάνουν ἀπό τήν πεῖνα.
Πολλές φορές κάνετε τό πᾶν γιά νά ἐξασφαλίσετε ἕνα κομμάτι ψωμί γιά τά παιδιά σας ἀλλά ἀδιαφορεῖτε τελείως ἔστω καί γιά τήν παραμικρή ποσότητα τροφῆς τῆς ψυχῆς καί τῆς συνειδήσεώς τους.
Μόνο μ᾽ αὐτή τήν τροφή ἐξασφαλίζετε ἀπόλυτα τό μέλλον τῶν παιδιῶν σας καί ἐσεῖς ἐλκύετε τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Βασιλιάς Θεός ἐμπιστεύεται τά παιδιά Του στήν κηδεμονία σας.
Θά ἀνταμείψει δέ βασιλικά ἐκείνους πού ἀληθινά προστατεύουν τήν «πριγκιπική γενιά» καί δέν σβήνουν μέ τόν τρόπο τους τό Ὄνομα τοῦ Πατέρα ἀπό τή μνήμη τῶν παιδιῶν Του.
Μέσω τῶν παιδιῶν Του ὁ Βασιλιάς παρακολουθεῖ ἐσᾶς πού τά φροντίζετε καί περιμένει τήν ἀνταπόκρισή σας.

Ἄν ἡ ἀπάντησή σας εἶναι «νεκρή» αὐτό θά σημαίνει ὅτι φροντίζετε….πτώματα!.
Τά παιδιά – πολύτιμες ὕπαρξεις γιά τό Θεό – μαζί μέ τούς ἁγίους εἶναι στραμένα ἀπόλυτα καί εἰλικρινά πρός τό Θεό…


Τά παιδιά καί οἱ ἅγιοι θά κρίνουν τόν κόσμο.
 Ἐμεῖς οἱ ἄλλοι εἴμαστε ἐπαναστάτες….Πρόσεχε, ψυχή μου, πρόσεχε καί μήν κάνεις λάθη.

Ἅγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Πηγή κειμένου και εικόνας εδώ (επιμ. π. Παντελεήμων Κρούσκος) Επεξεργασία: αμφοτεροδέξιος

Τα παιδιά και οι άγιοι θα κρίνουν τον κόσμο – Ἀλλά βασικά ἐνδιαφερθεῖτε γιά τήν παρουσία τοῦ Θεοῦ στή ζωή τῶν παιδιῶν σας. Ἅγ. Νικόλαος Βελιμίροβιτς. – Οδοιπορούντες Αγίου Συμεών Του Νέου Θεολόγου (wordpress.com)

Δημογραφικό: Ἡ Ἤπειρος μας, χάνεται - Ὁλόκληρα χωριά «σβήνουν» ἀπό τόν χάρτη

 




Γράφει ὁ Ἐλευθέριος Ἀνδρώνης

Ἀπαθής θεατής τό κράτος μπροστά στή γενοκτονία - Ἡ Ἤπειρος μετατρέπεται σέ μιά νεκρή πατρίδα ἀφοῦ ἐρημώνουν τά χωριά ἀπό κόσμο.
Ἡ Ἤπειρος μας, ψυχορραγεῖ καί δυστυχῶς ἐλάχιστοι εἶναι ἐκεῖνοι πού δίνουν σημασία στόν ἐπιθανάτιο ρόγχο της. Τό δημογραφικό σκοτώνει τήν Ἑλλάδα σταθερά καί μεθοδικά. Ὁλόκληρα κομμάτια τῆς πατρίδας μας, πού χρειάστηκαν μάχες, ἀγῶνες καί αἷμα γιά νά ἀποσπαστοῦν ἀπό τούς κατακτητές, πού ἡ ἀπελευθέρωση τούς ἔγινε ἔπος καί γιορτή γιά τό Ἔθνος, σήμερα βρίσκονται παραδομένα στόν πιό ἐπικίνδυνο «κατακτητή», ὑποδουλωμένα στόν ζυγό τῆς ἀδιαφορίας καί... τῆς ἐγκατάλειψης.


Ἡ Ἤπειρος ἐρημώνει καί σχεδόν καμία πολιτική ἀτζέντα δέν καταδέχεται νά συμπεριλάβει στά «ὑψηλά» θέματα της, αὐτή τή δημογραφική καταστροφή. Χωριά σβήνονται ἀπό το χάρτη καί γίνονται φαντάσματα. Ἄν ἐπισκεφθεῖ κάποιος, ὄχι ἕναν καί δύο, ἄλλα 55 ὁλόκληρους οἰκισμούς σέ διαφορετικούς Δήμους τῆς Ἠπείρου, δέν θά βρεῖ παραπάνω ἀπό 30 κατοίκους στόν καθένα. Πολλοί ἔχουν μονοψήφιο ἀριθμό κατοίκων, ἐνῶ 3 χωριά ἐρημώθηκαν πλήρως, καί ἐπισήμως ἔχουν μηδενικό ἀριθμό.


Σαράντα σχολεῖα ἔκλεισαν στήν Ἤπειρο τό 2021, λόγῳ ἔλλειψης μαθητῶν. Ἡ Ἑλληνική Στατιστική Ἀρχή κατέγραψε τήν ἴδια χρονιά πώς οἱ θάνατοι (4.514) ἦταν διπλάσιοι ἀπό τίς γεννήσεις (2.231). Ἐδῶ δέν μιλᾶμε ἁπλά γιά συρρίκνωση πληθυσμοῦ, ἄλλα γιά μιά ἤδη συντελεσμένη τραγωδία τῆς πατρίδας μας. Καί τά συστημικά κανάλια ἀσχολοῦνται στά ρεπορτάζ τους μέ τό ρεκόρ τουρισμοῦ πού θά σπάσει ἡ... Μύκονος καί ἡ Σαντορίνη. Χάνεται ἡ ἑλληνική κληρονομιά ἀπό ἕνα ὁλόκληρο γεωγραφικό διαμέρισμα καί ἐκεῖνοι μετρᾶνε τίς ἀφίξεις ἀπό τό ἐξωτερικό.


Μέ τόν πληθυσμό νά γερνάει συνεχῶς καί τούς λιγοστούς νέους νά μετακινοῦνται στά ἀστικά κέντρα μή ἔχοντας ἀπό τήν πολιτεία κανένα οὐσιαστικό κίνητρο νά μείνουν στόν τόπο τους, εἶναι θέμα χρόνου νά ἀφανιστεῖ πλήρως ἡ ζωή ἀπό τά χωριά τῆς Ἠπείρου. Δέν γίνεται νά θεωρεῖς τόν ἑαυτό σου Ἕλληνα καί νά μή σπαράζει ἡ καρδιά σου μέ κάτι τέτοιο.


Χάνονται πολύτιμα κομμάτια τῆς ἱστορίας μας

Κυριακή 23 Απριλίου 2023

Παραμονή τοῦ Ἁγίου Γεωργίου..

 

Γεώργιος Κ. Τζανάκης. Ἀκρωτήρι Χανίων. 22 Ἀπριλίου 2023.

Γυρνῶντας ἀπὸ τὸν ἐσπερινὸ τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου Γεωργίου στ᾿ αὐτία μου ἀκουγόντουσαν ἀκόμη τὰ λόγια τοῦ δοξαστικοῦ:

 «..Τὴν ἐκ διαβολικῆς πλάνης χερσωθεῖσαν γῆν ἐκαλλιέργησας, καὶ τὴν ἀκανθώδη θρησκείαν τῶν εἰδώλων ἐκριζώσας, τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως κλῆμα κατεφύτευσας·…».

Ἡ γῆ τῶν ψυχῶν εἶχε χερσωθῇ  ἀπὸ τὴν διαβολική πλάνη αἰῶνες καὶ αἰῶνες. Ἀπὸ τότε ποὺ ὁ ὄφις ἐξαπάτησε τοὺς προπάτορες.  Οἱ ἀκανθώδεις θρησκεῖες τῶν εἰδώλων εἶχαν φυτρώσει παντοῦ. Σὲ κάθε ἐκδήλωσι τῆς ζωῆς τῶν ἀθρώπων, ὁ διάβολος εἶχε ἀπλώσει τὰ πλοκάμια του καὶ εἶχε ἐπιβάλει τὴν κυριαρχία του. Ἦταν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου ἐτούτου. Ἡ κυριαρχία του βέβαια σταμάτησε μὲ τὴν ἀνάστασι τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ χρειαζόταν αὐτοὶ ποὺ μὲ τὴν πίστι τους καὶ τὴν ἀνδρεία τους, θὰ φύτευαν σ᾿ ὅλα τὰ πλάτη τῆς γῆς  τὸ κλῆμα τῆς ὀρθοδόξου πίστεως καὶ θὰ τὸ πότιζαν μὲ τὸ αἷμα τους, γιὰ νὰ καρπίσῃ τὸν βότρυν ποὺ θὰ ἔδιδε τὸν οἷνον τῆς ἀληθείας γιὰ νὰ μεθύσῃ ὁ ἄνθρωπος, νὰ διώξῃ τὸν φόβο τοῦ θανάτου, νὰ περιφρονήσῃ ὅλα τὰ ἀντίδωρα τοῦ διαβόλου καὶ νὰ ποθήσῃ Χριστὸν τὸν Θεόν.

Τέτοιος ἦταν ὁ ἅγιος Γεώργιος. Ἄνθρωπος ἦταν σὰν ὅλους μας. Εἶχε κορμὶ σὰν τὸ δικό μας. Καὶ ἦταν καὶ νέος. Τί εἶχε παραπάνω ἀπὸ μᾶς; Μόνο τὸν πόθο γιὰ τὸν Χριστό καὶ τὴν ἀνδρεῖα ἀπέναντι στὰ ὀργανα τοῦ διαβόλου καὶ τὴν ὑπομονὴ στὰ μαρτύρια καὶ στὶς κολάσεις (τιμωρίες) τους:

«Τὸν νοερὸν ἀδάμαντα, τῆς καρτερίας ἀδελφοί, πνευματικῶς εὐφημήσωμεν, Γεώργιον τὸν ἀοίδιμον Μάρτυρα, ὃν ὑπὲρ Χριστοῦ πυρούμενον, ἐχάλκευσαν κίνδυνοι, καὶ ἐστόμωσαν βάσανοι, καὶ ποικίλαι κολάσεις ἀνήλωσαν, σῶμα τὸ φύσει φθειρόμενον· ἐνίκα γὰρ ὁ πόθος τὴν φύσιν, διὰ θανάτου πείθων τὸν ἐραστήν, διαβῆναι πρός τὸν ποθούμενον, Χριστὸν τὸν Θεόν, καὶ Σωτῆρα τῶν ψυχῶν ἡμῶν».

Βλέπετε; «Ἐνίκα γὰρ ὁ πόθος τὴν φύσιν». Τὸ σῶμα φοβάται τὰ βάσανα. Αὐτὴ εἶναι ἡ ἀνθρωπίνη φύσις. Ἀλλὰ ὁ πόθος νικᾶ τὴν φύσι. Τόσο πολύ τὴν νικᾶ ὥστε πείθει τὸν ἐραστὴ νὰ διαβῆ πρὸς τὸν ποθούμενο διὰ τοῦ θανάτου. «Διὰ θανάτου πείθων τὸν ἐραστήν, διαβῆναι πρός τὸν ποθούμενον, Χριστὸν τὸν Θεόν, καὶ Σωτῆρα τῶν ψυχῶν ἡμῶν»

Κάτι τέτοια σκεφτόμουνα καὶ ἀναρωτιόμουνα τί πήγαμε καὶ κάναμε ἐκεῖ, στὸ ἐξοχικό ἐκκλησάκι; Κάμαμε τὸν ἐσπερινὸ, φάγαμε πιλάφια καὶ ἄλλα πολλά κεράσματα καὶ ἤπιαμε καὶ κρασί. Ὅλα ὅσα ἔφεραν οἱ καλοὶ ἄνθρωποι. Αὐτὰ ποὺ κάνουμε συνέχεια σὲ κάθε γιορτὴ, τουλάχιστον ἐδὼ, στὴν Κρήτη, στὰ χωριά. Καλά εἶναι καὶ αὐτά. Ὅμως βλέπεις καὶ τὴν ἄγνοια, καὶ τὴν ἀδιαφορία, καὶ τὸν συμβιβασμό καὶ τὸ βόλεμα καὶ (τώρα τελευταία) κάποιους ἀπὸ τοὺς χριστιανούς μας μὲ τὰ σύμβολα τῆς ἦττας στὸ πρόσωπο. Φοβισμένους καὶ μασκαρεμένους. Γιατί; Γιατί συμβαίνει αὐτό; Πῶς ἐγκαταλείφθηκαν οἱ ἄνθρωποι στὶς μεθοδεῖες τῶν ὀργάνων τοῦ σατανᾶ; Πῶς ἡ διαβολικὴ πλάνη ξαναχέρσωσε τὶς ψυχὲς μας;  Πῶς οἱ ἀκανθώδεις θρησκεῖες τῶν εἰδώλων ξανάρθαν καὶ ὡς κυρίαρχες ἀπαιτοῦν νὰ ξεθεμελιώσουν τὴν μόνη ὀρθὴ πίστι στὸν ἕνα καὶ μόνο Θεό;

Στὴν λειτουργία οἱ ἱερεῖς εὔχονται «ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἁμαρτημάτων καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων». Σὲ ὅλες τὶς ἐποχὲς ὁ ἄνθρωπος ἀγνοεῖ, δὲν ξέρει, εἴτε ἐπειδὴ ἀδιαφορεῖ ὁ ἴδιος, εἴτε δὲν ἄκουσε, δὲν κατηχήθηκε σωστά, διὰ τοῦ λόγου καὶ κυρίως διὰ τοῦ παραδείγματος. Σήμερα ὅμως ἐπιδιώκεται ἡ ἄγνοια. Οἱ ἴδιοι οἱ ποιμένες καλλιεργοῦν τὴν ἄγνοια. Τὴν οὐσιαστικὴ ἄγνοια. Τὴν βαθειὰ πνευματικὴ ἄγνοια. Τὸν πραγματικὸ πόθο τοῦ Χριστοῦ δὲν τὸν θέλουν. Αὐτὸν τὸν πόθο ποὺ νικᾶ τὴν φύσι, ποὺ περιφρονεῖ τὸν θάνατο, ποὺ χαλκεῦει  τὸν ἄνθρωπο. Τὸν πόθο τοῦ ἁγίου Γεωργίου καὶ ὅλων τῶν ἁγίων. Ὄχι, δὲν θέλουν τέτοιους χριστιανούς. Αὐτοὺς τοὺς λένε φανατικούς, ἐπηρμένους, ταλιμπὰν, ὑπερορθοδόξους κλπ. Θέλουν εὔχρηστους ὑποταγμένους χλιαροῦς ὑπηκόους. Θέλουν ὑποτακτικούς. Θέλουν αὐτοὶ νὰ εἶναι τὰ ἀφεντικά, οἱ φεουδάρχες καὶ ὁ λαὸς νὰ εἶναι ὁ σιωπηλός, εὔπιστος  καὶ θρησκόληπτος χυλός ποὺ θὰ παίρνει τὸ σχήμα τοῦ δοχείου στὸ ὁποῖο θὰ τὸν βἀζουν κάθε φορά, ἀνάλογα μὲ τὶς φιλοδοξίες ἤ τὰ συμφέροντά τους.

Σάββατο 22 Απριλίου 2023

Άγιος Σωφρόνιος :Η τέλεση της ίδιας της Λειτουργίας, η οποία είναι θυσία για τη σωτηρία όλων των ανθρώπων, είναι η υψηλότερη από όλες της συμμετοχές στη δύσκολη διακονία προς την ανθρωπότητα.

 


                              

Να είναι κάποιος χριστιανός σημαίνει να πιστεύει στη νίκη επάνω στον κόσμο και τίποτε λιγότερο.
Η αμαρτία υπερνικάτε μόνο και αποκλειστικά από τον Χριστό και το Άγιο Πνεύμα Ο άνθρωπος χωρίς τον Χριστό δεν είναι σε θέση να διακρίνει στον ίδιο τον εαυτό του την παρουσία της αμαρτίας ̇ αλλά και όταν την διακρίνει δεν είναι σε θέση να την υπερνικήσει.
Ο εγωισμός είναι η αιτία όλων των τραγωδιών της ζωής του ανθρώπου, της ανθρωπότητος, πάνω στη γη. Αποτελεί κατάσταση αντίθετη προς εκείνη στην οποία μας καλεί η εντολή του Θεού. Ο Θεός μας έδωσε εντολή να αγαπάμε τον πλησίον, τον κάθε συνάνθρωπό μας, όπως τον εαυτό μας.
Η ταπείνωσις του Χριστού είναι δύναμις τα πάντα νικώσα.
«Η αγάπη δεν αγαπάει υπεροπτικά αλλά πάντα ταπεινώνεται μπροστά στον άνθρωπο».
Ο ορθόδοξος μοναχός θέτει όλον το νόημα της ζωής αυτού εις την απόκτησιν της χάριτος του Αγίου Πνεύματος.
Στις μέρες μας που σχεδόν έχουν εκλείψει οι συνθήκες για την ησυχαστική προσευχή το μόνο που μας έμεινε είναι η Θ. Λειτουργία. Να δώσουμε όλη μας τη δύναμη και όλη μας την προσοχή στο να τελέσουμε τη Θ. Λειτουργία όπως πρέπει για να βρούμε το πλήρωμα της χάριτος, της σωτηρίας.. Όλη μας η ζωή πρέπει να είναι κατά τον τύπο της Θείας Λειτουργίας.
Η προσευχή είναι ανεκτίμητον δώρον του ουρανού, απαιτεί όμως αφ’ ημών «σχολήν». Χάριν της συναντήσεως μετά του Ζώντος Χριστού δεν είναι καθ’ υπερβολήν δύσκολον να αρνηθώμεν τας δελεαστικάς απολαύσεις και να προτιμήσωμεν παντός άλλου την μετ’ Αυτού συνομιλίαν. Εδόθη εις εμέ το εξαίρετον τούτο προνόμιον, τολμώ να είπω, η μακαριότης, ήτις έφθασεν εις την μεγίστην αυτής έντασιν εν τη ερήμω. Η ασκητική έννοια «έρημος» δεν αναφέρεται εις γεωγραφικόν τόπον, αλλά εις τρόπον ζωής: Είναι η απομάκρυνσις από των ανθρώπων, κατά την οποίαν ουδείς βλέπει ή ακούει τον ασκητήν, ουδεμία ανθρωπίνη εξουσία ασκείται επ’ αυτού, και ο ίδιος ουδένα εξουσιάζει. Η ελευθερία αύτη είναι απαραίτητος δια την πλήρη κατάδυσιν του πνεύματος, αλλά και όλης της υπάρξεως ημών, εις την Θείαν σφαίραν. Τότε είναι δυνατόν να μεταδοθή εις ημάς η υπερτέρα πασών των αξιών της γης Θεία απάθεια. Εν αυτή ο άνθρωπος ουδόλως διανοείται υπεροχήν έναντι του αδελφού αυτού. Ουδόλως επιδιώκει τιμήν, δόξαν, έτι μάλλον, υλικόν πλούτον. Ώ, ο θετικός ορισμός της αληθούς ελευθερίας δεν δύναται να εκφρασθή δια λόγων! Δεν εννοώ δια ποίον λόγον η Θεία συγκατάβασις ευδόκησε να ζήσω εν τη ερήμω την «ελευθερία των τέκνων του Θεού» (Ρωμ. η’ 21).
Ζώντας στο «περιθώριο», μακριά από την άγρια θηριώδη αυτή ζωή, με φοβερόν πόνο στην καρδιά κράζω προς τον Ουρανό να κατεβεί ως το επίπεδο της γης με το υπέροχο μυστήριό του, να αγκαλιάσει όλους τους ανθρώπους που πραγματικά πάσχουν, να ανοίξει γι’ αυτούς άλλους ορίζοντες του Είναι, ώστε ο κάθε κόπος του ανθρώπου να γίνει ενθουσιώδης διαδικασία δημιουργίας…
Είμαι γενικά ευτυχής, γιατί τον χρόνο αυτό είχα σχετικά πολλές ώρες και ημέρες κατά τις οποίες ήμουν εντελώς μόνος. Τόσο πολύ αλλάζει τον άνθρωπο το να είναι μόνος. Τόσο επηρεαζόμαστε από την επίδραση κάθε πλάσματος που συναντούμε!
Νομίζω ότι είναι ακριβώς απαραίτητο να αποσυρθεί κάποιος από τα «μικροπράγματα» και τις «λεπτομέρειες», για να ζήσει εντονότερα και βαθύτερα την αληθινή ζωή των ανθρώπων, δηλαδή του Ανθρώπου.
Απορρίπτοντας την πίστη στην Ανάσταση, ο άνθρωπος καταδικάζει τον εαυτό του στον θάνατο. Και η αυτοκαταδίκη αυτή είναι η πραγματική φύση της απογνώσεως. Δεν είναι καθόλου εκπληκτικό ότι ολόκληρος ο κόσμος τώρα βυθίζεται διαρκώς βαθύτερα στην απόγνωση.
Να αγαπάς δια της αγάπης του Χριστού σημαίνει να πίνης το ποτήριον του Χριστού· εκείνο το ποτήριον όπερ Αυτός ο Άνθρωπος-Χριστός εδεήθη του Πατρός «παρελθείν» απ’ Αυτού. Η αγάπη του Χριστού είναι μακαριότης μη συγκρινομένη προς ουδέν των εν τω κόσμω τούτω και συγχρόνως είναι πάθος μεγαλύτερον παντός άλλου πάθος μέχρι θανάτου. Ο τελευταίος ούτος ο θάνατος, είναι και η τελευταία δοκιμασία της αγάπης και της ελευθερίας ημών. Εκείνος όστις έστω και εκ μέρους έστω και μακρόθεν ακολουθεί τον Χριστόν «αναβαίνοντα εις Ιεροσόλυμα», ούτος εννοεί τον φόβον εκείνον, του οποίου έλαβον πείραν οι ακολουθήσαντες Αυτόν Μαθηταί Αυτού. Τούτο συμβαίνει διότι πάσα πράξις κατά την εντολήν του Χριστού διέρχεται δια δοκιμασίας και άλλως δεν γίνεται. Και μόνον μετά την δοκιμασίαν λαμβάνει αύτη την αιώνιαν αξίαν αυτής.
Έτσι μένω τώρα στην κατάσταση της πιο βαθειάς ευγνωμοσύνης προς την Θεία Πρόνοια για εμένα· για τις δύσκολες ημέρες περισσότερο από τις εύκολες, διότι από τα παθήματα γεννιέται η σοφία.

Παρασκευή 21 Απριλίου 2023

Στον χριστιανό είναι φυσική η δίψα να ομοιωθή προς τον Κύριον:

 Στον χριστιανό είναι φυσική η δίψα να ομοιωθή προς τον Κύριον: να περιβάλη τον κόσμο με αγάπη, όπως Εκείνος τον αγκαλιάζει· όμοια με τον Χριστόν, να μην έχει εχθρούς, δηλαδή να είναι ελεύθερος από τον άδη του μίσους προς οιονδήποτε, σύμφωνα με την εντολή Του: «Εγώ δε λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς, όπως γένησθε υιοί του Πατρός υμών του εν ουρανοίς» (Ματθ. 5,44-45).






Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ ο Αθωνίτης

Η δίψα μου για τον Θεόν ήταν περισσότερο ουσιώδης απ’ ότι οι άλλες πτυχές της επίγειας υπάρξεως μου…

Η ψυχή μου ‘’ξηράνθηκε’’ μέσα στη ματαιότητα του κόσμου αυτού και έχω ανάγκη «ύδατος ζώντος» εκπορευομένου από τον Δημιουργό μου και «αλλομένου εις ζωήν αιώνιον».
..Αγωνιζόμουν να ανοίξω στον Θεό όλο μου το εαυτό, μέχρι τέλους. Προσευχόμουν σε Αυτόν, να μη με απορρίψη από το Πρόσωπό Του… Η ανάγκη μου να θεραπευθώ με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος του Αγίου ήταν όμοια με την ανάγκη ενός νεαρού άνδρα που αχόρταγα ελκύεται στην ζωή, αλλά θανατώνεται χωρίς έλεος από κάποια ασθένεια.

Η συνείδησις της πτωχείας μου ήταν βαθειά,…
Γενικά τίποτε δεν επεδίωκα εκείνο τον καιρό σε αυτό το κόσμο, διότι όλη η ύπαρξη μου στρεφόταν προς τον Θεό, ενώπιον του Οποίου τόσο βαριά αμάρτησα. Αυτοκατακριτος, ζούσα νοερά στον άδη. Μόνον κάποιες στιγμές θλιβόμουν από την αντιπάθεια μερικών από τους πατέρες και αδελφούς της Μονής, ή για τη συμπεριφορά κάποιων πρεσβυτέρων και νεωτέρων μοναχών απέναντί μου, γενικά όμως ήμουν βαθιά αδιάφορος για την θέση μου στον αιώνα αυτό. Ζήλια δεν γνώριζα. Δεν υπήρχε για μένα κάποια κοινωνική ή ακόμη και ιεραρχική θέση, που θα μπορούσε να σβήσει το πυρ, που έκαιγε την ψυχή μου. Ήταν δυνατόν η παρουσία του πυρός αυτού μέσα μου να προκαλούσε τον ερεθισμό κάποιων εναντίον μου. Μήπως εξαιτίας του πυρός αυτού μέσα μου η συμπεριφορά μου δεν ήταν τελείως συνηθισμένη για τους ανθρώπους; Ποιος ξέρει; Είχα μόνο την ανάγκη να λάβω με όλη μου τη δύναμη συγχώρηση από τον Θεό, και δεν πρόσεχα τίποτε άλλο.

Αρκετές φορές αξιώθηκα της θεωρίας του Θείου Φωτός. Με τύλιγε τρυφερά και γέμιζα υπερκόσμια αγάπη.
Η όραση του Φωτός είναι οπωσδήποτε ενωμένη με τη χάρη που μας ανασταίνει, και η εγκατάλειψη της γης σε τέτοια κατάσταση είναι ευλογία. Γνωρίζουμε από τον βίο του Οσίου Σεραφείμ του Σαρώφ ότι ο όσιος απεβίωσε σε καιρό προσευχής: Η ψυχή του εγκατέλειψε το σώμα, πριν ακόμη αυτό νεκρωθεί – κρατούσε στο χέρι ένα αναμμένο κερί. «Τίμιος εναντίον Κυρίου ο θάνατος των Οσίων Αυτού» (Ψαλμ. 115,6). Δεν έπρεπε άρα γε να εγκαταλείπουμε όλοι μας με τέτοιο θανάτο την παρούσα ζωή;
Ώ, η θαυμαστή αυτή δωρεά της προσευχής! ….
Πάτερ Αγαθέ, ίασαι με …· ανακαίνισον με …
Πάτερ Άγιε, όλον με αγίασον: και νουν και καρδίαν και αυτό το σώμα μου …
Ήμαρτον ενώπιον Σου, και νυν αποθνήσκω μακράν Σου …
Δέξαι με κατά το πλήθος της ευσπλαγχνίας και του ελέους Σου.

Στον χριστιανό είναι φυσική η δίψα να ομοιωθή προς τον Κύριον: να περιβάλη τον κόσμο με αγάπη, όπως Εκείνος τον αγκαλιάζει· όμοια με τον Χριστόν, να μην έχει εχθρούς, δηλαδή να είναι ελεύθερος από τον άδη του μίσους προς οιονδήποτε, σύμφωνα με την εντολή Του: «Εγώ δε λέγω υμίν, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν υμάς και προσεύχεσθε υπέρ των επηρεαζόντων υμάς και διωκόντων υμάς, όπως γένησθε υιοί του Πατρός υμών του εν ουρανοίς» (Ματθ. 5,44-45).

Το περιεχόμενο της ζωής του ανθρώπου που προσεύχεται με ένταση μοιάζει με απέραντο ωκεανό «ζώντος ύδατος».

Ελκυόμαστε προς Αυτόν ταλαιπωρούμενοι από τη δίψα να ενωθούμε με Αυτόν αιωνίως. Αυτός δε ο Ίδιος μας περιμένει με αγάπη. Η δίψα του Θεού χαρακτηρίζει ακατάπαυστα την επίγεια ύπαρξη μας· με αυτή σκεπτόμαστε και να πεθάνουμε. Ο Ίδιος ο Χριστός πεθαίνοντας πάνω στον σταυρού φώναξε: «Διψώ» (Ιωάν. 19,28). Αυτός και «πεινούσε» (Ματθ. 21,18) και διψούσε και «συνείχετο» (πρβλ. Λουκ. 12,50), για να γνωρίσουμε τον Πατέρα. Και εμείς ταλαιπωρούμαστε πάνω στη γη και θλιβόμαστε από το εφιαλτικό και αδιάλειπτο θεάμα των βιαιοτήτων, των φόνων, του μίσους· διψούμε να έλθουμε προς τον Πατέρα και επικαλούμαστε το Όνομα του Μονογενούς Υιού Του:
«Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον ημάς».

πηγή (Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ ο Αθωνίτης, Περί Προσευχής)




Η ΖΩΟΔΌΧΟΣ ΠΗΓΉ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΊΑΣ ΤΟΥ ΜΠΑΛΟΥΚΛΗ


iconandlight

Τρελογιάννης

Τετάρτη 19 Απριλίου 2023

Απαγορευμένος ή νενικημένος θάνατος;

 



To αναστάσιμο μήνυμα κατά των νεοταξίτικων Χαράρηδων

Γράφει ο Κωνσταντίνος Ι. Βαθιώτης, Καθηγητής Ποινικού Δικαίου – Δικηγόρος Αθηνών


Αν ο πόλεμος ενάντια στον βιολογικό θάνατο –όπως και όλοι οι άλλοι πόλεμοι, δηλ. κατά της τρομοκρατίας, της πανδημίας και της κλιματικής αλλαγής– επιβληθεί ως κρατική φιλοσοφία, επί τη βάσει της οποίας θα καθορίζεται η αντίστοιχη πολιτική της εκάστοτε κυβέρνησης, τότε ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για την εφαρμογή ενός καταναγκαστικού ιατρικού πατερναλισμού που θα μετατρέψει τη ζωή του ανθρώπου σε επίγεια κόλαση:

Εφόσον όλοι ανεξαιρέτως οι πολίτες θα πρέπει να συμμετέχουν στον πόλεμο ενάντια στον θάνατο, όντας τρόπον τινά υποχρεωμένοι να μην πεθαίνουν, η βούληση του ίδιου του ασθενούς δεν θα έχει πλέον καμία απολύτως σημασία. Ο ασθενής θα είναι έρμαιο του κράτους και των ιατρών, αναγκασμένος να ζει παρά τη θέλησή του, υποβαλλόμενος στις «θεραπείες» που θα αποφασίζονται ερήμην του.

Ο «μέχρις εσχάτων πόλεμος ενάντια στον θάνατο», τον οποίο οραματίζεται ο ψευδοπροφήτης της Νέας Τάξης Πραγμάτων Χαράρι και οι ομοϊδεάτες του, δεν είναι στην ουσία τίποτε άλλο παρά υπόσχεση και επιβολή μιας κατ’ επίφασιν αθανασίας, η οποία είναι αδύνατον να επιτευχθεί, εφόσον δεν μετέχει σε αυτήν το άφθαρτο θείο στοιχείο, και πιο συγκεκριμένα εφόσον επιχειρείται με έναν ανθρώπινο, τεχνητό και όχι κατά έναν υπερβατικό, μέσω της ένωσης του Ανθρώπου με τον Τριαδικό Θεό, τρόπο.

Η αντίχριστη ελίτ των Χαράρηδων θέλει να μας «εμβολιάσει» με την ανάποδη λογική:

Nα τρέμουμε τον θάνατο και να εκλιπαρούμε για την (δήθεν) ολοκληρωτική ασφάλεια που μας παρέχει το νεοταξίτικο θηρίο της τεχνοεπιστήμης. Έτσι, όμως, το περίφημο απόφθεγμα του Μονταίνιου «όποιος έμαθε να πεθαίνει ξέμαθε να είναι δούλος» θα αναποδογυρίσει, λαμβάνοντας το εξής περιεχόμενο: «Όποιος ξέμαθε να πεθαίνει, έμαθε να είναι δούλος».

Αφεντικά-διαχειριστές αυτού του δούλου θα είναι οι αναβαθμιστές του σώματος και του μυαλού του, οι λεγόμενοι βιοεξουσιαστές του.


Όταν το φαινόμενο της διεθνούς τρομοκρατίας έφθασε στο αποκορύφωμά του με την ενοχοποίηση της Αλ Κάιντα για την πτώση των Δίδυμων Πύργων, κηρύχθηκε ο ιερός και ολοκληρωτικός «πόλεμος ενάντια στον τρόμο» (war on terror).

Τα εργαλεία που μας κληροδότησε ο πόλεμος αυτός αποτέλεσαν μια καθιερωμένη συνταγή, η οποία ακολουθείται μέχρι σήμερα με το σύστημα του φασόν για την διαχείριση κάθε αναφυόμενης «παγκόσμιας κρίσης». Του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» είχε, βεβαίως, προηγηθεί ο «πόλεμος κατά των ναρκωτικών» (war on drugs).

Στις μέρες μας ζήσαμε τον «πόλεμο κατά της πανδημίας», ενώ πλήθος άλλων «πολέμων» μαίνονται στο παγκόσμιο στερέωμα, πάντοτε με την μεταφορική έννοια του όρου: ο «πόλεμος κατά της ακρίβειας» και ο «πόλεμος κατά της κλιματικής αλλαγής» είναι δύο ακόμη χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Το Πάσχα του 1982 στην φυλακή Αϊούντ(Ρουμανία) π. Γεώργιος Calciu




Να σας πω τώρα το περιστατικό μου από το Πάσχα. Ετοιμαζόμουν για την εορτή. Καθάριζα την ψυχή μου όσο μπορούσα, ήμουν κουφός σε προσβολές, αναίσθητος σε χτυπήματα, τεθωρακισμένος κατά πείνας, ζεσταμένος από μια εσωτερική προσευχή. Την νύχτα που ήξερα ότι είναι η νύχτα του Πάσχα, στις 12, άκουσα ότι χτυπούσαν οι καμπάνες από την πόλη. Η βοή τους διαπερνούσε πολύ πνευματικά. Δηλαδή δεν ήταν μια βοή όπως θα ήσουν δίπλα τους, αλλά διαπερνούσε τους τοίχους. Ήταν ως ένα μήνυμα που ο εξωτερικός κόσμος το έστελνε, εκείνος ο κόσμος που εόρταζε την Ανάσταση του Κυρίου. Και έψαλα «Χριστός ανέστη!». Στην αρχή στο νου μου, μετά αισθάνθηκα την ανάγκη να ψάλω τον ύμνο όχι δυνατά, αλλά ώστε να τον ακούσω ο ίδιος. Ήταν μια απόλυτη σιωπή και όλες οι κινήσεις από τα κελλιά ακούγονταν έξω στο διάδρομο και, βεβαίως, ο δεσμοφύλακας με άκουσε να ψέλνω. Ήρθε σ’ εμένα και με προσέβαλλε. Και αποφάσισα να σταματήσω για να μην θολώσω εκείνη την αγία νύχτα της Αναστάσεως. Το επόμενο πρωί ο δεσμοφύλακας άλλαξε στις 7. Έπρεπε να σταθούμε με το πρόσωπο στον τοίχο. Εκείνος έμπαινε μέσα στο κελλί και κοίταζε να δει αν όλα είναι εν τάξη. Και μας επέτρεπαν να στραφούμε με το πρόσωπο προς την πόρτα μόνο όταν τον ακούγαμε να την κλειδώνει. Εκείνο το πρωί του Πάσχα, όμως, δεν στράφηκα, δεν στάθηκα με το πρόσωπο στον τοίχο.

Ήταν ένας δεσμοφύλακας… Αν εσείς μπορείτε να φανταστείτε έναν όμορφο διάβολο, αυτός ο άνθρωπος ήταν αληθώς ένας όμορφος διάβολος. Φυσικά, ήταν ένας νέος από το χωριό, ένα αδύνατο αγόρι, ψηλό, με γαλάζια μάτια, εντελώς αγγελικά, με ένα πολύ όμορφο πρόσωπο, ντυμένο πάντοτε κομψά, με κοστούμι. Οι άλλοι έρχονταν πιο βρόμικοι . Αυτός ήταν πάντοτε πολύ καθαρός, πολύ κομψός. Αλλά είχε μια ανεξήγητη θηριωδία.

Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πώς κάποιος με μια τόσο αγγελική ωραιότητα μπορεί να είναι τόσο σκληρόκαρδος. Αν αυτός ο άνθρωπος δεν χτυπούσε πέντε-έξι κρατουμένους καθημερινώς, πιθανώς δεν είχε την άνεσή του… Και εκείνο το πρωί, όταν άνοιξε την πόρτα, εγώ είχα προσευχηθεί όλη τη νύχτα στον Θεό. Ίσως είχα πει εκατό, χιλιάδες φορές «Χριστός ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας, καί τοίς εν τοίς μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος». Χιλιάδες φορές, ίσως, για να εισέλθει βαθιά στο νου και στην καρδιά μου η αλήθεια της Αναστάσεως. Στάθηκα με το πρόσωπο προς την πόρτα όταν μπήκε μέσα και του είπα: «Χριστός ανέστη!». Ο δεσμοφύλακας με κοίταξε, έστρεψε το κέφαλι και κοίταξε εκείνους που ήταν πίσω του. Στράφηκε πάλι προς εμένα και είπε: «Αληθώς ανέστη!». Ήταν για μένα σαν ένα χτύπημα στην κορυφή της κεφαλής. Και κατάλαβα τότε ότι όχι αυτός μου είπε «Αληθώς ανέστη!», αλλά ο άγγελος του Κυρίου. Εκείνος ο άγγελος, ο οποίος, στεκόμενος στον τάφο, είπε στις μυροφόρες: «Τι ζητείτε τον Ζώντα μετά των νεκρών; Ουκ έστιν ώδε, αλλ΄ηγέρθη. Ίδε ο τόπος όπου έθηκαν Αυτόν». Με το στόμα του, ο άγγελος με διαβεβαίωσε για την Ανάσταση, διότι είχα ανάγκη από αυτή την διαβεβαίωση – και διότι ο Κύριος θέλησε να με διαβεβαιώσει για την αλήθεια της Αναστάσεως με το στόμα του εχθρού μου. Το κελλί μου γέμισε από Φως. Και η χαρά μου ήταν τόσο μεγάλη, ώστε τις πέντε – έξι ώρες μέχρι το μεσημέρι τις πέρασα μέσα σε Φως και πνευματική χαρά.

Π. Γεώργιος Calciu, «Η οδύνη ως ευλογία» (Κείμενα μεταφρασμένα για πρώτη φορά στα ελληνικά από την Iερά Μονή Διακονέστι-Ρουμανία)

Τρελογιάννης

Κυριακή 16 Απριλίου 2023

Το Πάσχα είναι ο Χριστός !

 Το μεγαλείο του Χριστού έγκειται στην άκρα Ταπείνωσή Του

π. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης 

 "Ου θέλω δε υμάς αγνοείν, αδελφοί, ότι οι πατέρες ημών πάντες υπό την νεφέλην ήσαν, και πάντες δια της θαλάσσης διήλθον, 2 και πάντες εις τον Μωϋσήν εβαπτίσαντο εν τη νεφέλη και εν τη θαλάσση, 3 και πάντες το αυτό βρώμα πνευματικόν έφαγον, 4 και πάντες το αυτό πόμα πνευματικόν έπιον· έπινον γαρ εκ πνευματικής ακολουθούσης πέτρας, η δε πέτρα ην ο Χριστός. " (Α΄ Κορ. 10/ι: 1-4). "αγνοείτε ότι όσοι εβαπτίσθημεν εις Χριστόν Ιησούν εις τον θάνατον αυτού εβαπτίσθημεν;" (Ρωμαίους 6/ς: 3).

 

tapinosi

 

Συνηθίσαμε να μεταφράζουμε απλώς τη λέξη «Πάσχα» από την Εβραϊκή γλώσσα στην Ελληνική, που σημαίνει «Διάβαση», χωρίς να επιμένουμε στην ερμηνεία του νοήματος που κρύβεται πίσω απ’ αυτή τη λέξη και γι’ αυτό δεν συνειδητοποιούμε το βαθύτερο νόημά της, αφού, τελικά, δεν την ταυτίζουμε με ένα Πρόσωπο. Το Πρόσωπο του Χριστού.

Ο άγιος Απόστολος Παύλος με την κατηγορηματική του διατύπωση «Και γαρ το Πάσχα ημών υπέρ ημών ετύθη Χριστός» (1 Κορ. 5, 7), δεν μας αφήνει κανένα περιθώριο να απομακρυνθούμε από το Πρόσωπο του Χριστού, γιατί το Πρόσωπο Αυτό είναι το Κλειδί των Μυστηρίων της ανθρωπίνης φύσεως. Με άλλα λόγια, «η ζωή (ημών) κέκρυπται συν τω Χριστώ εν τω Θεώ» (Κολ. 3,3) και γι’ αυτό, χωρίς τον Χριστό, κανείς άνθρωπος δεν θα μπορέση ποτέ να γνωρίση βαθειά την ύπαρξή του, να ξεκλειδώση τα στενάχωρα σπλάγχνα του, να αξιοποιήση τον εαυτό του και να αποκτήση την πολυπόθητη ειρήνη και τη χαρά.

Το Πρόσωπο του Χριστού πολέμησε απ’ αρχής ο Διάβολος με τις διάφορες αιρέσεις, που έχουν όλες κέντρο και σκοπό να αλλοιώσουν και να νοθεύσουν τον Αληθινό Χριστό και να τον διδάξουν στους ανθρώπους αλλοιωμένον, κάλπικον, πραγματικόν «Ψευδόχριστον». Γι’ αυτό, η αγία μας Εκκλησία παρουσιάζει συνεχώς στους πιστούς το Αληθινό Πρόσωπο του Χριστού γιατί πρέπει όλοι μας να συνειδητοποιήσουμε ότι το Πρόσωπο του Χριστού είναι και το πρόσωπο της ανθρωπίνης φύσεως και όχι, όπως πολλοί νομίζουν, το πρόσωπο του καθενός μας.

Η ανθρώπινη φύση μας δεν είναι απρόσωπη, ώστε να δικαιολογήται ο καθένας μας να την λειτουργή με το τάχα δικό του πρόσωπο, με τον δικό του αυθαίρετο τρόπο. Μια τέτοια ανθρώπινη φύση θα ήταν κατάρα, χωρίς καμμιά προοπτική σχέσεως και επικοινωνίας των ανθρώπων μεταξύ τους, χωρίς προοπτική ενότητος και αγάπης, αφού με την αυθαιρεσία τους ποτέ δεν θα μπορούσαν να συμπέσουν και να συμπλεύσουν τόσες -όσες η ανθρωπότητα- ανθρώπινες υπάρξεις.

Η ανθρώπινη φύση δεν έχει ανθρώπινο πρόσωπο για να μην υποτιμηθή. Γιατί υποτίμησή της θα ήταν το να υποστασιάζεται σε κάθε ανθρώπινη ατομικότητα= μικρότητα. Η ανθρώπινη φύση έχει Πρόσωπο, το Πρόσωπο του Θεού Λόγου, ώστε να ανυψωθή και να αξιοποιηθή στο έπακρον αλλά και για να διατηρηθή αιωνίως, εφ’ όσον ο Θεός Λόγος, που είναι το Πρόσωπό της, δεν είναι θνητός αλλά ως φύσει Θεός έχει «αθανασίαν, φώς οικών απρόσιτον» (1 Τιμ 6,16).

Φαίνεται πως δεν έχουμε δώσει όση θα έπρεπε σημασία στην διατύπωση της Αγίας Γραφής ότι ο άνθρωπος πλάσθηκε «κατ’ εικόνα Θεού» και όχι ως Εικόνα Θεού, γι’ αυτό και κάνουμε συνεχώς λόγο για το ανθρώπινο πρόσωπο σαν να είναι κάτι το αυθύπαρκτο, ανεξάρτητο και με δικαιώματα αυθαιρεσίας και διακινδυνεύσεως. Συγχέουμε το αυτεξούσιο, που μας έδωσε ο Θεός, με το πρόσωπο, όμως κάνουμε μεγάλο λάθος.

Εμείς οι άνθρωποι πλασθήκαμε «κατ’ εικόνα Θεού» κατ’ εικόνα του Χριστού, «ός εστιν Εικών Θεού» (2 Κορ. 4,4). Ο Χριστός είναι η Εικόνα του Θεού. Εμείς οι άνθρωποι, πλασθήκαμε εικόνα της Εικόνος, δηλαδή, «κατ’ εικόνα» «του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, του Μεγάλου Θεού και Σωτήρος, της ελπίδος ημών· «ός εστιν Εικών της (του Πατρός) αγαθότητος, σφραγίς ισότυπος, εν εαυτώ δεικνύς τον Πατέρα» (Μ. Βασίλειος).

Τρίτη 11 Απριλίου 2023

«Όταν έμαθα ότι ο γιος μου έκανε bullying»


Το πρόβλημα του εκφοβισμού δεν λείπει από τα «καλά» σχολεία. Αντιθέτως, εκεί ενίοτε συγκαλύπτεται συστηματικά – Γονείς μιλούν στην «Κ»


Εικονογράφηση: Loukia Kattis
Λίνα Γιάνναρου
10.04.2023 • 07:22




Η Ελένη έμαθε για το bullying που «έτρωγε» ο γιος της στην Α΄ Δημοτικού από τον μεγαλύτερο αδελφό του. Το παιδί υπέφερε στο σχολείο επί μήνες. Η Μαρία έμαθε για το bullying που ασκούσε ο γιος της, μαθητής της Α΄ Γυμνασίου, σε συμμαθητή του από τον ίδιο. «Μαμά, πρέπει να σου πω κάτι», της είπε μια μέρα. Είχε περάσει ένας χρόνος χωρίς κάποιος να κάνει το οτιδήποτε. «Τι να πρωτοκάνει μια 20χρονη ψυχολόγος;». Τεράστια σχολεία, τεράστια προαύλια, ισχνή επιτήρηση, αναιμική διαχείριση, φοβισμένο διδακτικό προσωπικό. Το τελευταίο περιστατικό στο Αρσάκειο είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Οταν στα ιδιωτικά σχολεία ξεσπά η βία, το βασικό μέλημα είναι αυτή η πληροφορία να μη διαχυθεί.


«Ο γιος μου έκανε συστηματικά bullying σε συμμαθητή του για ένα χρόνο». Η Μαρία ποτέ δεν φανταζόταν ότι θα ξεστόμιζε μια τέτοια αλληλουχία λέξεων, αλλά να που συνέβη. Έκτοτε επαναλαμβάνει τη φράση, άλλοτε από μέσα της κι άλλοτε φωναχτά. Στον καθρέφτη, στην οικογένεια, σε φίλους. Αφού το παιδί της, μόλις στα 12 του, βρήκε το θάρρος να μιλήσει, δεν θα είναι αυτή που θα κουκουλώσει την πράξη του. «Ξεκίνησε πέρυσι, το μάθαμε φέτος», λέει στην «Κ». Ο Χρήστος (τα ονόματα είναι φανταστικά, οι μαρτυρίες αληθινές) ασκούσε συστηματικά λεκτική και σωματική βία σε έναν συγκεκριμένο συμμαθητή του. Μεταξύ άλλων, έπαιρνε το lunch box του και έπαιζε με αυτό ποδόσφαιρο. Τον απομόνωνε στο διάλειμμα, τον εκφόβιζε. «Ναι, κανονικό bullying, από αυτά που λες δεν μπορεί να συμβαίνουν και να μην το παίρνει μυρωδιά κανείς». Κι όμως, το σχολείο είτε δεν παρατήρησε ποτέ κάτι είτε δεν θέλησε να παρέμβει.

Την αποκάλυψη έκανε μια μέρα ο ίδιος ο Χρήστος. Σε ένα διάλειμμα ζήτησε από τον συμμαθητή που στοχοποιούσε να παίξουν και εκείνος του απάντησε «όχι, γιατί σε μισώ για αυτά που μου έχεις κάνει». Ήταν λες και οι λέξεις τον ξύπνησαν από ένα λήθαργο, λες και έλυσαν τα μάγια. «Ο Χρήστος σαν ξαφνικά να συνειδητοποίησε τι έκανε. Συγκλονίστηκε», λέει η μητέρα του. «Ζήτησε το τηλέφωνο των γονιών του άλλου παιδιού, τους πήρε και τους είπε τι είχε συμβεί και ζήτησε συγγνώμη. Όταν ήρθε σπίτι, είπε και σε εμάς τα πάντα».

Οι γονείς του απευθύνθηκαν αμέσως σε ειδικό παιδοψυχολόγο για να δουν πώς θα διαχειριστούν την κατάσταση. «Στα δύο πρώτα ραντεβού είχαμε καταλάβει. Αν είσαι λίγο ειλικρινής με τον εαυτό σου, καταλαβαίνεις αμέσως το μερίδιο της ευθύνης σου. Είχαμε ευθύνη σε αυτό που συνέβαινε, απέναντι στο παιδί μας και στο άλλο παιδί. Ο Χρήστος είχε αφεθεί από τη μεριά μας. Είχε βρεθεί μόνος του, χωρίς καθοδήγηση από εμάς, λόγω χρόνου, καθημερινότητας και ίσως πεποίθησης. Ήμασταν της άποψης ότι δεν χρειάζεται να παρεμβαίνουμε στις σχέσεις του, ότι πρέπει να του δείχνουμε εμπιστοσύνη». Όπως προέκυψε στις συνεδρίες με την παιδοψυχολόγο, η συμπεριφορά αυτή ήταν απόρροια μιας απότομης αλλαγής στη ζωή του παιδιού. Είχε φύγει ο καλύτερός του φίλος από το σχολείο και η παρέα που είχε βρει του έκανε «τελετές μύησης» μέσα από τη βία. «Δεν είχε με κανέναν να μοιραστεί αυτό που συνέβαινε. Ούτε με το σχολείο ούτε με εμάς. Το μήνυμά μας προς αυτόν ήταν “είσαι αρκετά μεγάλος”. Ένιωθε αβοήθητος», λέει η Μαρία. «Ευτυχώς, επειδή υπάρχει δομή και σχέση στην οικογένειά μας, όταν αποκαλύφθηκε το θέμα, ούτε το παιδί ούτε εμείς αρνηθήκαμε την ευθύνη».


Φυσικά επικοινώνησαν άμεσα με τους γονείς του άλλου παιδιού, οι οποίοι, όπως λέει, έδειξαν εξαιρετική ωριμότητα στη διαχείριση του θέματος. «Ζήτησα συγγνώμη. Το ήξεραν, αλλά επέλεγαν να μην πουν τίποτα γιατί το παιδί τούς έλεγε να μην το πουν. “Θα τιμωρήσουν τον Χρήστο και μετά θα περάσω χειρότερα”. Τρομερό». Τα δύο παιδιά είναι σήμερα φίλοι. «Εχουν πολλά κοινά. Είναι και τα δύο μοναχοπαίδια, από καλά, προστατευμένα περιβάλλοντα. Οπως μας είπε η ειδικός, συχνά θύτης και θύμα είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Με έναν τρόπο στον εαυτό του έκανε bullying ο Χρήστος».


«Αν είσαι λίγο ειλικρινής με τον εαυτό σου, καταλαβαίνεις αμέσως το μερίδιο της ευθύνης σου. Είχαμε ευθύνη σε αυτό που συνέβαινε, απέναντι στο παιδί μας και στο άλλο παιδί».

Δευτέρα 10 Απριλίου 2023

10 Ἀπριλίου 1826 – Ἡ ἡρωϊκή ἔξοδος τοῦ Μεσολογγίου

 


Ἡ Τρίτη πολιορκία τοῦ Μεσολογγίου (συχνὰ ἀναφέρεται καὶ ὡς δεύτερη πολιορκία) ἦταν ἕνα ἀπὸ τὰ σημαντικότερα πολεμικὰ γεγονότα τῆς Ἑλληνικῆς Ἐπανάστασης τοῦ 1821. Ἦταν τὸ γεγονὸς ποὺ ἔδωσε ἔμπνευση στὸ Διονύσιο Σολωμὸ νὰ γράψει τοὺς “Ἐλεύθερους Πολιορκημένους”. Ἔλαβε χώρα στὸ διάστημα ἀπὸ 25 Ἀπριλίου τοῦ 1825 ἕως 10 Ἀπριλίου τοῦ 1826 ὁπότε καὶ τερματίστηκε μὲ τὴν ἡρωικὴ ἔξοδο τοῦ Μεσολογγίου. Ἡ πολιορκία διακρίνεται σὲ δύο φάσεις. Ἡ πρώτη ἀπὸ τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1825 μέχρι τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1825 ὅταν ἡ πόλη πολιορκήθηκε ἀπὸ τὰ στρατεύματα τοῦ Κιουταχῆ καὶ ἡ δεύτερη ἀπὸ τὸν Δεκέμβριο τοῦ 1825 ἕως τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 1826 ὅταν ἡ πόλη πολιορκήθηκε ἀπὸ τὰ στρατεύματα τοῦ Ἰμπραὴμ καὶ τοῦ Κιουταχῆ ἀπὸ κοινοῦ.
Τὸ Μεσολόγγι κήρυξε τὴν ἐπανάσταση στὶς 20 Μαΐου 1821 μὲ τὸν ὁπλαρχηγὸ...Δημήτριο Μακρή. Τὸ 1822, μετὰ τὴν ἥττα τῶν Ἑλλήνων στὴ μάχη τοῦ Πέτα τὰ τουρκικὰ στρατεύματα κατευθύνθηκαν πρὸς τὸ Μεσολόγγι καὶ πολιόρκησαν τὴν πόλη. Ἡ Πρώτη πολιορκία τοῦ Μεσολογγίου διήρκεσε δύο μῆνες καὶ ἔληξε μὲ ἀποτυχία τῶν τουρκικῶν δυνάμεων νὰ κυριεύσουν τὴν πόλη. Στὰ μέσα τοῦ 1823 οἱ τουρκικὲς δυνάμεις σχεδίασαν νέα ἐκστρατεία ποὺ περιλάμβανε πολιορκία καὶ κατάληψη τοῦ Μεσολογγίου. Μετὰ ἀπὸ σκληρὲς μάχες ποὺ δόθηκαν στὴν περιοχὴ τῆς Εὐρυτανίας τὰ τουρκικὰ στρατεύματα κατευθύνθηκαν πρὸς τὸ Μεσολόγγι. Οἱ ἀρχὲς καὶ οἱ κάτοικοι τῆς πόλης προετοιμάστηκαν γιὰ πολιορκία ὅμως τὰ τουρκικὰ στρατεύματα προτίμησαν νὰ πολιορκήσουν τὸ Αἰτωλικό. Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἀναφέρεται συχνὰ ὡς Δεύτερη πολιορκία τοῦ Μεσολογγίου.


Πρώτη φάση πολιορκίας
Μετὰ τὴν ἀποτυχία τοῦ Ὀμὲρ Βρυώνη νὰ καταλάβει τὸ Μεσολόγγι στὰ 1822, ὁ Σουλτάνος ἐπέλεξε τὸν ἰκανότερο στρατηγὸ τοῦ Ρεσὶτ Πασᾶ στὸν ὁποῖο καὶ παραχώρησε πλήρεις ἐξουσίες διορίζοντας τὸν, παράλληλα, ἀρχιστράτηγο (σερασκέρη) καὶ στρατιωτικὸ διοικητὴ ὁλόκληρής της Στερεᾶς (Ρούμελη Βαλεσή). Ὁ Κιουταχής, ὅπως ἐπίσης ὀνομαζόταν λόγω τῆς καταγωγῆς τοῦ ἀπ’ τὴν Κιουτάχεια τῆς Μ. Ἀσίας στρατοπέδευσε τὸ Μάρτιο τοῦ 1825 ἔξω ἀπ’ τὰ Ἰωάννινα καὶ ἄρχισε ἀθρόα στρατολογία μεταξὺ τῶν Ὀθωμανικῶν πληθυσμῶν, ἐνῶ, μὲ τὴ βοήθεια τοῦ ἐξωμότη Γ. Βαρνακιώτη καλοῦσε τοὺς χριστιανοὺς σὲ ὑποταγή, μὲ τὴν ὑπόσχεση τῆς ἔγγραφης ἀμνηστίας, κατ’ ἐντολὴ τοῦ Σουλτάνου.


Μπροστὰ στὴ μεγάλη ἀπειλὴ ποὺ συνιστοῦσε ἡ παρουσία τοῦ Κιουταχῆ, ὁ ὁποῖος ἔπειτα ἀπὸ συνολικὴ προετοιμασία τρεισήμισι μηνῶν στὶς 15 Ἀπριλίου 1825 ἔφτασε μπροστὰ στὸ Μεσολόγγι ἐπικεφαλῆς 30.000 Τούρκων, ἡ ἑλληνικὴ ἐπιτροπὴ τῆς δυτικῆς Ἑλλάδας ἐξέδωσε ἀνακοίνωση καλώντας τοὺς κατοίκους τῶν ἐπαρχιῶν Αἰτωλίας καὶ Ἀκαρνανίας σὲ συστράτευση. Τὴν ἴδια στιγμὴ στὸ ἐσωτερικό της πόλης βρίσκονταν περίπου 4.000 ἄνδρες (ἀπὸ τοὺς ὁποίους οἱ χίλιοι ἦταν σὲ προχωρημένης ἡλικίας) καὶ 12.000 γυναικόπαιδα. Οἱ λεπτομέρειες αὐτῆς τῆς δεύτερης πολιορκίας τοῦ Μεσολογγίου ἔγιναν γνωστὲς ἀπὸ τὶς εἰδήσεις τῆς ἐφημερίδας τοῦ Μάγερ ποὺ ἐκδίδονταν ἐκείνη τὴν περίοδο. Στὴν ἐφημερίδα ἐκείνη δημοσιεύθηκε ἡ ἑλληνικὴ προκήρυξη, μὲ ἡμερομηνία 7 Μαρτίου 1825 καί, ἐκτός του Μάγερ, ἔφερε τὴν ὑπογραφὴ τοῦ Κ. Πεταλά. Παράλληλα, ὁ στρατηγὸς Ἀνδρέας Ἴσκος διατασσόταν νὰ ἀναλάβει τὴν ὑπεράσπιση τοῦ Μακρυνόρους, ἐνῶ τὴν 1 Ἀπριλίου τὸ Ἐκτελεστικὸ Σῶμα ποὺ ἕδρευε στὸ Ναύπλιο ζήτησε ἀπὸ τοὺς προεστοὺς τῆς Ὕδρας τὸν ἀπόπλου μίας πολεμικῆς μοίρας γιὰ τὴν προστασία ἀπὸ θαλάσσης. Ἀρχηγὸς τῶν ὅπλων τοῦ Μεσολογγίου διορίσθηκε ὁ Νικόλαος Στουρνάρης[1].


Λίγο πρὶν ξεκινήσει τὸν βομβαρδισμὸ τῆς πόλης ὁ Κιουταχὴς πρότεινε μὲ διαπραγματεύσεις τὴν παράδοσή της. Ἀφοῦ ὅμως οἱ τουρκικὲς προτάσεις ἀπορρίφθηκαν, τὸ Μεσολόγγι ἀποκλείστηκε διὰ θαλάσσης ἀπὸ τὸν στόλο τοῦ Μεχμὲτ Χιουρὲφ πασᾶ καὶ τοῦ Γιουσοὺφ πασᾶ ποὺ κατόρθωσε νὰ προσπελάσει καὶ τὴ λιμνοθάλασσα. Οἱ πολιορκητὲς ἄρχισαν τὶς ἑφόδους, ἀλλὰ οἱ πολιουρκούμενοι ἀμύνονταν μὲ ἐπιτυχία ἐπιδιορθώνοντας τοὺς προμαχῶνες καὶ διενεργώντας ἀλεπάλληλες ἐξόδους. Στὶς 3 Ἰουλίου ἡ δύναμη τοῦ στόλου αὐξήθηκε μὲ τὴν ἄφιξη 40 ἑλληνικῶν πλοίων, τὰ ὁποία τελοῦσαν ὑπὸ τὴν ἀρχηγία τῶν Μιαούλη καὶ Σαχτούρη. Γιὰ ἕνα μικρὸ χρονικὸ διάστημα, κατὰ τὸ ὁποῖο διακόπηκε ὁ ναυτικὸς ἀποκλεισμὸς (ἑλληνικὸς στόλος ἀσχολήθηκε μὲ τὴν καταδίωξη τοῦ τουρκικοῦ μέχρι τὴ Μάνη), ἡ πόλη ἀνεφοδιάστηκε μὲ τρόφιμα καὶ στρατιωτικὸ ὑλικό, ἐνῶ τὸ ἠθικὸ τῶν πολιορκημένων ἀνέκαμψε. Στὸ μεταξὺ εἰσῆλθαν στὴν πόλη (7 Αὐγούστου) ἐνισχύσεις Σουλιωτῶν καὶ τοῦ Κίτσου Τζαβέλα, πλαισιώνοντας τὴν ἀποδεκατισμένη φρουρά. Στὸ τουρκικὸ στρατόπεδο, μολονότι καὶ ἐκεῖ οἱ ἀπώλειες ἦταν σημαντικές, ὁ Κιουταχὴς ἀποφάσισε τὴ συνέχιση τῆς πολιορκίας.


Δεύτερη φάση πολιορκίας

Ἰωσὴφ ὁ Πάγκαλος: «Πῶς ποιήσω τὸ ρῆμα τὸ πονηρὸν τοῦτο καὶ ἁμαρτήσομαι ἐναντίον τοῦ Θεοῦ;»




Πρωτοπρεσβυτέρου πατρὸς Κωνσταντίνου Παπαγιάννη (2014). Ἱερὰ ἱστορία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Θεσσαλονίκη: Τὸ Περιβόλι τῆς Παναγίας.

Γιὰ μᾶς τοὺς Χριστιανοὺς ἡ ἱστορία τοῦ Ἰωσὴφ ἔχει μεγάλη σημασία, γιατί ὁ Ἰωσὴφ εἶναι τύπος τοῦ Κυρίου. Ὅπως ὁ Ἰωσὴφ ἦταν τὸ ἀγαπητὸ παιδὶ τοῦ Ἰακώβ, ἔτσι καὶ ὁ Κύριος εἶναι «ὁ Υἱὸς ὁ ἀγαπητός» τοῦ ἐπουρανίου Πατρὸς (Ματθ. Γ΄ 17)· κι ὅπως ὁ Ἰωσὴφ ἔγινε ἀντικείμενο φθόνου ἀπὸ τοὺς ἀδελφούς του, ἔτσι καὶ ὁ Κύριος φθονήθηκε καὶ μισήθηκε ἀπὸ τοὺς ὁμοφύλους του. Ἀλλὰ καὶ ἡ ταπείνωσις, τὰ παθήματα καὶ ἡ ἀνεξικακία τοῦ Ἰωσὴφ καὶ ἡ δόξα, στὴν ὁποία τελικῶς ὠδηγήθηκε, τὸν κάνουν νὰ εἶναι ὁ κατ΄ ἐξοχὴν τύπος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Γι΄ αὐτὸ ἡ Ἐκκλησία τιμᾷ τὴ μνήμη του τὴ Μεγάλη Δευτέρα, τὴν πρώτη ἡμέρα τῆς ἑβδομάδος τῶν...παθῶν τοῦ Κυρίου.

…Στὴν ἱστορία τοῦ Ἰωσὴφ βρίσκουμε κι ἄλλες ὁμοιότητες μὲ τὰ πάθη τοῦ Κυρίου. Ἡ πώλησις τοῦ Ἰωσὴφ ἦταν ἀσφαλῶς προτύπωσις τῆς πωλήσεως τοῦ Κυρίου ἀπὸ τὸν Ἰούδα γιὰ τριάντα ἀργύρια, καὶ τὸ ρίξιμό του στὸν λάκκο προεικόνιζε τὴν ταφὴ καὶ τὴν ἀνάστασί του. Αὐτὴ τὴν ἑρμηνεία δίνει στὰ γεγονότα αὐτὰ ὁ ποιητὴς τοῦ μεγάλου κανόνος λέγοντας: «Ὑπὸ τῶν συγγόνων ἡ δικαία ψυχὴ δέδοτο, πέπρατο εἰς δουλείαν ὁ γλυκὺς εἰς τύπον τοῦ Κυρίου». Καὶ σ΄ ἄλλο τροπάριο: «Εἰ καὶ λάκκῳ ὤκησε ποτὲ Ἰωσήφ, Δέσποτα Κύριε, ἀλλ΄ εἰς τύπον τῆς ταφῆς καὶ τῆς ἐγέρσεώς σου» (ε΄ ὠδὴ Μεγ. Κανόνος).


…Ὅλα καλὰ λοιπὸν ὡς ἐδῶ γιὰ τὸν Ἰωσὴφ στὸ σπίτι τοῦ Πετεφρῆ. Ἀλλὰ στὸ σπίτι αὐτὸ ἐπρόκειτο νὰ δοκιμάση κι ἕναν μεγάλο καὶ φοβερὸ πειρασμό, ποὺ ὁ Θεὸς τὸν ἐπέτρεψε, γιὰ νὰ φανῇ ὁ ἀδαμάντινος χαρακτήρας τοῦ Ἰωσήφ. Ἡ ἁγία Γραφὴ ἀρχίζει τὴν ἐξιστόρησι τῆς περιπετείας αὐτῆς μὲ μία λεπτομέρεια: ὅτι ὁ Ἰωσὴφ ἦταν «καλὸς τῷ εἴδει καὶ ὡραῖος τῇ ὄψει σφόδρα» (Γέν. λθ΄ 6), ἦταν δηλ. πάρα πολὺ ὄμορφος. Ἡ ὀμορφιὰ του αὐτὴ προκάλεσε πονηρὴ καὶ ἀνήθικη ἐπιθυμία στὴν ψυχὴ τῆς κυρίας του, τῆς γυναίκας τοῦ Πετεφρῆ. Σ΄ αὐτὸ βέβαια δὲν ἔφταιγε ὁ Ἰωσήφ, ἀλλὰ ἡ κυρία του, ποὺ ἦταν, ὅπως ἔδειξαν τὰ πράγματα, ὄχι ἁπλῶς ἀκόλαστη, ἀλλὰ σατανικὴ γυναίκα. Ἂν ὅμως ὁ Ἰωσὴφ δὲν ἦταν ἀκέραιος χαρακτήρας καὶ δὲν εἶχε φόβο Θεοῦ, ἡ ὀμορφιά του θὰ εἶχε γίνει γι΄ αὐτὸν μία παγίδα. Γιατί, ὅταν ἡ ὀμορφιὰ τοῦ σώματος δὲν συνοδεύεται κι ἀπὸ ὡραιότητα τῆς ψυχῆς, δὲν ἀποτελεῖ πλεονέκτημα, ἀλλὰ μειονέκτημα καὶ κίνδυνο σοβαρὸ καὶ γιὰ κεῖνον ποὺ τὴν ἔχει καὶ γιὰ τοὺς ἄλλους.

Ἡ γυναίκα λοιπὸν τοῦ Πετεφρῆ ἔβλεπε μὲ ἐμπάθεια τὸν ὄμορφο Ἰωσήφ. «Ἐπέβαλε τοὺς ὀφθαλμοὺς αὐτῆς ἐπὶ Ἰωσὴφ» (Γέν. λθ΄ 7). Δὲν ξεκολλοῦσε τὰ μάτια της ἀπὸ πάνω του. Καὶ ἀπὸ τὰ ἐπίμονα αὐτὰ καὶ ἀπρόσεκτα βλέμματα γεννήθηκε στὴν ψυχὴ της πονηρὴ ἐπιθυμία, ἀληθινὸ πάθος γιὰ τὸν Ἰωσήφ. Γιατί τὰ μάτια, ποὺ εἶναι μεγάλο καὶ ἀνεκτίμητο δῶρο τοῦ Θεοῦ, ὅταν τὰ ἀφήνουμε νὰ βλέπουν ἀπρόσεκτα καὶ περίεργα, γίνονται «θυρίδες», ἀπὸ τὶς ὁποῖες μπαίνει ὁ θάνατος στὴν ψυχὴ (Ἱερεμ. Θ΄ 21). Κυριευμένη ἀπὸ τὸ πάθος ἡ γυναίκα τοῦ Πετεφρῆ δὲν ἐδίστασε νὰ προκαλέσῃ τὸν Ἰωσὴφ

Λογισμοί αμαρτωλού

 

 Όταν μιλήσεις στους ψευτοχριστιανούς για σκληρή άσκηση στο κορμί και στο πνεύμα για την αγάπη του Χριστού, θυμώνουνε, σε λένε φακίρη, ειδωλολάτρη, βάρβαρο. Αν θέλεις να δοκιμάσεις την πίστη ενός χριστιανού, μίλησέ του για τον ασκητισμό. Ο πιστός θα νοιώσει κατάνυξη, ο χλιαρός, δηλαδή ο ψεύτικος, ο άπιστος, θα διαμαρτυρηθεί. Τί αν λέγει ο Χρι­στός: «Μακάριοι όσοι αφήσανε τα πάντα και μ' ακολουθήσανε», ή «Η βασιλεία του Θεού βιάζεται και οι βιασταί αρπάζουσιν αυτήν», και πως «θλίψιν έξετε», και πως «στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν»; Εμείς θέλουμε να είμαστε Χριστιανοί χωρίς Χριστό, δηλ. χωρίς θλίψη πνευματική, χωρίς να σηκώνουμε τον σκληρό σταυρό, αλλά να περπατάμε στον πλατύν δρόμο. Αυτοί οι ψεύτικοι χριστιανοί, σαν τους μιλά κανένας για σκληρή και στερημένη ζωή, για θυσία, για άσκηση, λένε πως αυτά δεν τα θέλει ο Χριστός, και πως αυτά είναι παρακαμώματα. Μα, ω ανόητε άνθρωπε, στον Χριστιανισμό, τίποτα δεν μπορεί να παραγίνει. Για όλα τα ανθρώπινα πράγματα μπορείς να πεις πως κάτι τι είναι παρακανωμένο, μονάχα για τον Χριστιανισμό δεν υπάρχει παρακάνωμα. Τί παρακάνωμα μπορεί να σηκώσει ακόμα το να αγαπάς αυτόν που σκότωσε τον πατέρα σου, τί παρακάνω­μα μπορείς να κάνεις στο να σε χτυπήσουνε και στο άλλο μάγουλο, τί παρακάνωμα να γίνει ακόμα στο να πεινάς και να διψάς την καταφρόνεση, στο να κάνεις όσα ζητά ο Θεός από εσένα, δηλ. στο ν' αγαπάς τους εχθρούς σου, να γλυκομιλάς αυτόν που σε βρίζει, να μην κρίνεις αυτόν που σε δικάζει, να ταπεινώνεσαι μπροστά στον πιο τιποτένιον άνθρωπο, κι' όταν τα κάνεις όλα αυτά, να λες πως είσαι «αχρείος δούλος»;

Τί παρακάνωμα μπορεί να γίνει ακόμα στο να πιστέψεις πως θα αναστηθούνε τα σώματά μας αθάνατα ως να ανοιγοκλείσει το μάτι, και πως ο κόσμος όλος θ' αλλάξει μονομιάς, και πως θα γίνει άλλος καινούριος κόσμος άφθαρτος; Λοιπόν υπάρχει τίποτα στον Χριστιανισμό που να μπορεί να παρακαμωθεί; Ο Χριστιανισμός είναι η υπερβολή όλων των υπερβολών, το πιο απίστευτο από όλα τα απίστευτα. Για τούτο η πόρτα που μπαίνει κανένας στην εξωτική χώρα του Χριστού είναι μια μοναχά, η πίστη. Και για την πίστη δεν υπάρχει κανένα παρακάνωμα. Ενώ για την απιστία υπάρχει η πονηρή φρονιμάδα, το μέτριο και ο συμβιβασμός. Γι' αυτό οι τέτοιοι ψευτοχριστιανοί δεν αντέχουνε στη φωτιά της πίστεως και γυρίσανε τον Χριστιανισμό σε κάποιο σύστημα ηθικό, ωφέλιμο για την εγκόσμια ζωή, που γι' αυτό δεν τους χρειάζεται ολότελα ο Χριστός. Γιατί ο άπιστος φοβάται, ενώ όποιος πιστεύει «ως λέων πέποιθε», κατά τον προφήτη.

* Όποιος αγαπά τον Θεό, φλέγεται χωρίς να το δείχνει, χαίρεται χωρίς να γελά, συντρίβεται μέσα στον βυθό του εαυτού του.

* Η αγάπη που μας δίδαξε ο Χριστός είναι άλλο πράγμα από τη λεγόμενη φιλανθρωπία. Για τούτο οι φιλάνθρωποι δεν γεύουνται αυτή την αγάπη του Χριστού, που είναι «νερό που πηδά σε ζωή αιώνια». Οι φιλανθρωπίες που κάνουνε οι σημερινοί άνθρωποι είναι ένα χρέος κοινωνικό. Αυτοί οι φιλάνθρωποι, κι' όποιος είναι πρακτικός άνθρωπος, δεν είναι χριστιανοί.

* Όποιος αγαπά τον Χριστό και το Ευαγγέλιό του, αγαπά το πράγμα που αξίζει να αγαπηθεί πιο πολύ απ' όλα. Μέσα στον Χριστό βρίσκεται ό,τι αξίζει την αγάπη, η ταπείνωση, ο πόνος, η πραότητα, η πνευματική θλίψη κ' η πνευματική χαρά που είναι κ' οι δυο γλυκές όταν γίνονται στ' όνομα του Χριστού.

* «Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς». Να μας αναπαύσεις! Δεν θέλουμε ούτε να το ακούσουμε. Μα εμείς δεν θέλουμε ν' αναπαυθούμε. Εμείς θέλουμε νάμαστε φορτωμένοι, με τα πάθη μας, με τις έχθρες μας, με τους πολέμους, με τις φροντίδες της φιλοδοξίας, της σάρκας, με αίματα λερωμένοι, με πιστόλια, με κανόνια, με μπόμπες. Τί θα γίνουμε χωρίς αυτά, Κύριε ειρηνοποιέ; Πώς θα ζήσουμε έτσι αναπαυμένοι, με τί θα γεμίσουμε τον άδειο τον εαυτό μας, αφού για μας είναι ζωή μονάχα αυτά τα πράγματα. Ειρήνη μας δίνεις, μα η ειρήνη είναι ο θάνατός μας, αφού είναι ο θάνατος των αγαπημένων μας παθών! Αν έλεγες «κ' εγώ θα σας φορτώσω και άλλα τέτοια βάρη, που δεν τα γνωρίζετε, εγώ θα πλουτήσω την ψυχή σας και με άλλα τέτοια πλούτη, που να μη ειρηνέψετε ποτέ», τότε θα ερχόμαστε κοντά σου, θα σε παραδεχόμαστε για Θεό μας. Εμείς θέλουμε θεούς που να μας φορτώνουνε, εκδικητικούς, σαν τον Άρη, σαν τον Δία, σαν τον Κρόνο, ψεύτες σαν τον Ερμή, σαν τους άλλους. Εμείς θέλουμε να ζούμε την κακία, γιατί αυτή είναι ζωντανή και δυνατή. «Ναι, έρχου, Κύριε!» Κράζει με χαρά ο Ιωάννης στον Ερχόμενο επί Νεφελών στη Δευτέρα Παρουσία. Πρέπει νάσαι άγιος, δίκαιος και μάλιστα νάσαι Ιωάννης, για να χαίρεσαι πως θάρθει ο Χριστός και να τον περιμένεις. Εμείς κράζουμε «μην έλθεις Κύριε». Γιατί είμαστε αμαρτωλοί και έρχεται η οργή του Κυρίου καταπάνω μας. Με την «ατομική μπόμπα» τα συλλογίζουμαι αυτά. Μόλις μαθεύτηκε, φόβος επέπεσε επί πάσαν καρδίαν. Μακάριοι όσοι είναι έτοιμοι σε κάθε στιγμή! Αλλά αλλοίμονο! Ποιος είναι έτοιμος σαν τον Ιωάννην τον αγιώτατο από τους αγίους; Όλοι μας φοβούμαστε μήπως έλθεις ως κλέπτης εν νυκτί (Λουκάς ΚΑ').

* Οι άνθρωποι, αν τους βρίσεις ή λογοφέρεις μαζί τους, ή γράψεις γι' αυτούς κακό, έρχεται ώρα που μπορεί να σου το συχωρέσουν. (Δεν βαρυέσαι, αδελφέ, ξέχασέ τα!) Κείνο που δεν θα σου συχωρέσουνε ποτέ και για το οποίο θα σε μισήσουνε, είναι να ζεις κατά τέτοιον τρόπο, που να ντρέπουνται εκείνοι για τη δική τους τη ζωή, νάναι η ζωή σου σαν ένας έλεγχος της δικής τους.

* Όποιος απογεύθηκε κατάκαρδα την ειρήνη του Χριστού, δεν βιάζει τον εαυτό του νάναι φτωχός, μα θεληματικά ποθεί τη φτώχεια, και χάνει τη χαρά του σαν αποκτήσει κάτι τι παραπάνω, ας είναι και το πιο τιποτένιο πράγμα. Κι' ό,τι είναι ταπεινό και φτωχικό και καταφρονεμένο, τ' αγαπά κρυφά μέσα στην καρδιά του χωρίς να λέγει τίποτα σε κανέναν, γιατί ο ταπεινός αγαπά τη σιωπή και τη λησμονιά: «Εγγύς ο Θεός της λυπηράς καρδίας».

* Μόλις σκορπίσουνε οι πειρασμοί κι' ανοίξει η πόρτα της ψεύτικης χαράς και της αναπαύσεως, κλείνει η πόρτα της αληθινής ευφροσύνης. Αυτό το νοιώθει καθαρά ο Χριστιανός.

Προσευχή. Σε ευχαριστώ, Κύριε πολυέλεε, σε υμνώ, σε δοξάζω, γιατί μ' έπλασες από το τίποτα. Αλλά δεν μ' έπλασες μοναχά μια φορά, αλλά και κάθε μέρα με πλάθεις από το τίποτα, επειδή και κάθε μέρα με βγάζεις από τον ίσκιο του θανάτου που ξαναπέφτω. Μέσα στον ακαταμέτρητο τον κόσμο, μέσα στη μερ­μηγκιά των ανθρώπων, είμαι ένα τίποτα. Ο κάθε άνθρωπος είναι ένα τίποτα. Και μολαταύτα τον κάθε άνθρωπο τον θυμάσαι και τον βρίσκεις και τον τραβάς προς εσένα, και τον ζωοποιείς από πεθαμένον, και τον ξαναπλάθει το πατρικό χέρι σου, σαν να είναι ο καθένας μας μοναχά αυτός στον κόσμο. Η κραταιά δύναμή σου βαστά όλη την κτίση κι' όλες τις ψυχές σαν νάναι μια και μοναχή. Και τις κάνεις να νοιώσουνε την αθανασία σαν νάναι μια και μονάχη η καθεμιά και σε νοιώθουνε πατέρα τους σπλαχνικόν, που δεν κουράζεται να συχωρά και να ξαναπλάθει τον εαυτό μας, που πεθαίνει κάθε ώρα από την αμαρτία
+κυρ Φώτης Κόντογλου

Τετάρτη 5 Απριλίου 2023

Ασκητές μέσα στον κόσμο Γ’: Μεταξία Ράππα

 

Στίς 15 Ὀκτωβρίου 1935 γεννήθηκε στήν Ὕδρα ἡ Μεταξία. Ἦταν κόρη τοῦ Ἀνδρέα Παπουτσῆ καί τῆς Ἀναστασίας Κόκκου, φτωχῶν βιοπαλαιστῶν. Ὅταν ἦταν πέντε ἐτῶν, μέ τό ἐθνικό ἔπος τοῦ 1940, ὁ πατέρας της ἐκλήθη νά ὑπηρετήση τήν Πατρίδα στά ἀλβανικά σύνορα. Πολέμησε ἡρωϊκά καί γύρισε ἀπό τόν πόλεμο μέ κρυοπαγήματα καί φυματίωση, ἀπό τήν ὁποία σέ λίγο καιρό ἐκοιμήθη. Ἤδη εἶχε 4 παιδιά. Τήν Μεταξία, τήν Ματίνα (πού σέ μικρή ἡλικία ἐκοιμήθη), τόν Θοδωρῆ καί τόν Δημήτρη. Ἄφησε πίσω του ὀρφανά καί γυναίκα ἐπίσης φυματική. Ἀπό τότε ἄρχισε τό δράμα τῆς Μεταξίας. Ἡ μάννα ἦταν ἑτοιμοθάνατη, ἐνῶ τό σπίτι ἄδειο ἀπό κάθε ἀγαθό. Ἐκείνη καί τ’ ἀδέλφια της ἔμειναν πεινασμένα καί ξυπόλυτα. Ξυπόλυτη ἡ Μεταξία ἀνέβαινε στά μαντριά γιά λίγο τυρόγαλο σέ ἡλικία 9-10 ἐτῶν. Κάποιοι τήν συμπονοῦσαν καί τῆς ἔδιναν. Ἄλλοι ἔλυναν τά σκυλιά γιά νά τήν κυνηγήσουν.Σ’ αὐτήν τήν τρυφερή ἡλικία ἔμελλε νά βιώση τόν θάνατο τῆς μητέρας της. Τήν στιγμή πού ἔσβηνε ἡ Ἀναστασία, ἡ Μεταξία τῆς φώναξε: «Μανννούλα μου!». Καί ἐκείνη γύρισε καί τήν κοίταξε, ἐνῶ ἀπό τά μάτια της κύλησαν δάκρυα. Οἱ γυναῖκες πού συμπαραστέκονταν τήν μελλοθάνατη, μάλωσαν τήν μικρή: «Παιδί μου τί ἔκανες; Τήν γύρισες ἀπ’ τόν ἄλλο κόσμο».

Σέ λίγο ἡ Ἀναστασία ἄφηνε τήν τελευταία της πνοή. Δύο-τρεῖς ἄνθρωποι φιλάνθρωποι καί ὁ ἐνάρετος ἱερέας π. Δημήτριος Χελιώτης βρέθηκαν νά τήν βάλουν πάνω σέ μία παλιόπορτα ἀπό ἕνα ἐρειπιο νά τήν διαβάσουν τήν νεκρώσιμη ἀκολουθία καί νά τήν θάψουν σέ μία ἄκρη τοῦ κοιμητηρίου, μέσα σ’ ἕνα σεντόνι. Κι ὅλα αὐτά μέσα στά σπαραξικάρδια ἀναφυλλητά τῆς δεκαετοῦς Μεταξίας.

Ἡ βίωση τοῦ θανάτου τῶν γονέων της ἔκανε τήν Μεταξία πονόψυχη καί ἐλεήμονα. Ζοῦσε τόν πόνο τοῦ κάθε ἀνθρώπου. Μεγάλωσε μέ τήν αὐστηρή καθοδήγηση τῆς γιαγιᾶς Μεταξίας. Οἱ τακτικές ἐπισκέψεις τῆς ἐγγονῆς στό ὀργανωμένο κοινόβιο τῆς Ἁγίας Εὐπραξίας ἔσπειραν στήν ψυχή της τόν πόθο τῆς μοναχικῆς ζωῆς. Στήν Ὕδρα διετηρεῖτο ἔντονο ἀκόμα τό πνεῦμα τῆς φιλοκαλικῆς ἀναγεννήσεως, πού μετέφερε ἡ κολλυβαδική συνοδεία τοῦ Γέροντος Ἱεροθέου, Ἁγιορείτου Πνευματικοῦ καί κτήτορος τῆς σπουδαίας Μονῆς τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ. Ἡ Μεταξία, ὕστερα ἀπό κοπιαστική ἐργασία (μάζευε καί πουλοῦσε κουκουνάρια γιά προσανάμματα), καθόταν καί διάβαζε μερικά καθίσματα ἀπό τό Ψαλτήρι, τήν μελλοντική ἰσόβια ἀγάπη της.

Ὅταν ἦταν περίπου 15 ἐτῶν, στήν Μονή τοῦ Προφήτου Ἠλιοῦ ἔκειτο κλινήρης καί βαρειά ἄρρωστος ὁ γέρων Ἀρσένιος, ἱερομόναχος καί Πνευματικός. Οἱ πατέρες εἶχαν τότε μία ὑποχρέωση σέ μακρινό κτῆμα καί παρεκάλεσαν τίς μοναχές τῆς γειτονικῆς Μονῆς τῆς Ἁγίας Εὐπραξίας νά στείλουν κάποια ἀδελφή νά συμπαρασταθῆ τήν νύκτα στόν γερω-Ἀρσένιο. Ἔστειλαν τήν ἐνάρετη καί ἀγωνίστρια μοναχή Φιλοθέη μέ συνοδό τήν Μεταξία. Διανυκτέρευσαν σέ κοντινό κελλί μέ τόν γερω-Ἀρσένιο. Κατά τήν διάρκεια τῆς νύκτας ἡ Μεταξία φώναξε:

– Ἀδελφή Φιλοθέη, ποιοί ψάλλουν;

– Ποιοί ψάλλουν, παιδί μου, τί ἀκοῦς;

– Κάποιοι ψάλλουν. Δέν ἀκοῦτε;

– Πώ, πώ! Θα κοιμήθηκε ὁ παπα-Ἀρσένιος.

Ἔτρεξαν στό κελλί καί ὁ Γέροντας μόλις εἶχε ξεψυχήσει.

Η εφεύρεση της προόδου – Roberto Pecchioli





Καλά σκαμμένο, ρε γέρο τυφλοπόντικα! αναφωνεί ο Άμλετ στη θέα του φαντάσματος του πατέρα του, που εμφανίστηκε στον πρίγκιπα της Δανίας τόσο μακριά από τον τόπο ταφής. Καλά σκαμμένο, παλιό τυφλοπόντικα, θα επαναλάβει ο Καρλ Μαρξ στο Δεκαοκτώ Μπρουμέρ του Λουί Ναπολέοντα, έχοντας εμπιστοσύνη στο πνεύμα της προλεταριακής επανάστασης.

Ο τυφλοπόντικας που έχει σκάψει καλύτερα είναι η ιδέα της προόδου, που γεννήθηκε τον δέκατο όγδοο αιώνα και έγινε τοτέμ και ταμπού της δυτικής νεωτερικότητας. Εμφανίστηκε όταν προέκυψε η ανάγκη να αποδοθεί στον άνθρωπο, αδειασμένο από θρησκευτικό περιεχόμενο, ένα πεπρωμένο με υλικό νόημα. Η εφεύρεση της προόδου έχει γίνει ιδεολογία, τόσο πολύ που τα κόμματα και οι πολιτιστικές δυνάμεις αυτοπροσδιορίζονται ως προοδευτικές και όποιος δεν είναι από αυτούς νιώθει την ανάγκη να δικαιολογηθεί, να περιορίσει ή να αρνηθεί την αντίθεσή του.

Πώς να ξεφύγεις από την ιδέα της προόδου, την αδυσώπητη προέλασή της, η εναντίωση στήν οποία  σημαίνει αντίθεση στο μονοπάτι της ανθρωπότητας, τη θετική κίνηση προς ανώτερους βαθμούς ή στάδια, με την συμπεριλαμβανόμενη έννοια της βελτίωσης, της εξέλιξης, της συνεχούς μεταμόρφωσης προς το καλύτερο;

Η αισιοδοξία του 19ου αιώνα έκανε τον Giuseppe Mazzini να γράψει: σήμερα γνωρίζουμε ότι ο Νόμος της Ζωής είναι η Πρόοδος, με κατάχρηση κεφαλαίου. Η πρόοδος είναι η αίσθηση της Ιστορίας (άλλο κεφαλαίο γράμμα· υπάρχει όμως η αίσθηση της ιστορίας;), το καθορισμένο μονοπάτι, το Ευαγγέλιο του Καλού και του Δικαίου. Όποιος μπει εμπόδιο δεν μπορεί παρά να είναι ένας ανισόρροπος, ένας παράλογος ταραχοποιός που του στερούμε τόν λόγο. Το να τον ακούς θα ισοδυναμούσε με το να περπατάς προς τα πίσω, να υποβιβαστείς στη Serie B: οπισθοδρόμηση. Η πρόοδος είναι φως, κάθε αντίρρηση είναι σκοτάδι. Εν ολίγοις, το να είσαι προοδευτικός είναι ένα καθήκον, μια αληθοφάνεια, μια κοσμική υλική πίστη. Όπως η φράση για την αγάπη που είναι χαραγμένη στα δαχτυλίδια των αρραβωνιασμένων ζευγαριών: περισσότερο από χθες, λιγότερο από αύριο.

Οι τύχες της ανθρωπότητας είναι «μεγαλειώδεις και προοδευτικές». Όποιος δεν πιστεύει ότι είναι ένας καταραμένος αντιδραστικός, ένα κομμάτι του παρελθόντος που δεν αξίζει να διαψευσθεί: η αίσθηση και η θετική κατεύθυνση της προόδου είναι αδιαμφισβήτητη, παρόμοια με ορισμένα αναπόδεικτα μαθηματικά αξιώματα των οποίων η εγκυρότητα αναγνωρίζεται a priori, ή στα αξιώματα, αρχές που θεωρούνται αληθείς επειδή θεωρούνται προφανείς ή επειδή αποτελούν το κεντρικό σημείο ενός θεωρητικού πλαισίου αναφοράς.

Αλλά όχι. Και η αναίρεση δεν προέρχεται από έναν έμπειρο υμνητή των αρχαίων χρόνων ή τον Unabomber, αλλά από έναν από τους πιο διαυγείς «αριστερούς» διανοούμενους, τον Christopher Lasch, τον συγγραφέα του Πολιτισμού του Ναρκισσισμού και της Εξέγερσης των Ελίτ. Ας εφαρμόσουμε στον Αμερικανό ιστορικό και κοινωνιολόγο (1932-1994), για απλή ευκολία, τη δεξιά-αριστερή κατηγοριοποίηση που πάντα απέρριπτε. Ο Lasch ήταν μάλλον λαϊκιστής ερωτευμένος με τις λαϊκές κουλτούρες, sui generis σοσιαλιστής και πάνω απ' όλα ελεύθερος διανοούμενος .Στο Heaven on Earth - ένας πολύ πολεμικός τίτλος - δηλώνει ότι η αφετηρία τού προβληματισμού του είναι η εξής ερώτηση: «πώς γίνεται τόσοι πολλοί σοβαροί άνθρωποι να συνεχίζουν να πιστεύουν στην πρόοδο, ενώ η μάζα των αποδεικτικών στοιχείων θα έπρεπε να τους είχε οδηγήσει να εγκαταλείψουν μια φορά και για πάντα όλη αυτή την ιδέα»;

Οι ιδέες που προσλαμβάνονται και οικειοποιούνται πεθαίνουν σκληρά και η πρόοδος είναι η βασική ιδέα της μαζικής κουλτούρας. Μια αξιοσημείωτη παρεξήγηση, ακόμη και παρωπίδα για όσους μεγάλωσαν με μαρξιστικές ιδέες, που δεν μιλούν καθόλου για πρόοδο, αλλά για απελευθέρωση από τις αλυσίδες του καπιταλισμού, του οποίου η κατευθυντήρια ιδέα είναι η ανάγκη συνεχούς επανάστασης της κοινωνίας. Ο Προυντόν προειδοποίησε επίσης για την ανόητη αισιοδοξία εκείνων που συγχέουν την υλική και οικονομική πρόοδο με την ηθική πρόοδο.

Σάββατο 1 Απριλίου 2023

Το τέλος του ανθρώπου στη σκηνή της Μπιενάλε

 


του Marcello Veneziani


Επιτέλους η ανθρωπότητα φτάνει στο τέλος της. Επιτέλους, ο πλανήτης θα μπορέσει να επιβιώσει χωρίς τον ρυπαντή και τον διαταράκτη του που κινδυνεύει. Ο άνθρωπος τελειώνει, κυριευμένος από το Υπεράνθρωπο, το Ρευστό φύλο, το Ζώο, τη Μηχανή και την Tεχνητή Nοημοσύνη. Η απελευθέρωση φτάνει στο τελευταίο της στάδιο, την απελευθέρωση από τον άνθρωπο. Αυτό ανακοινώθηκε, με κακώς συγκαλυμμένη ικανοποίηση, από την Μπιενάλε της Βενετίας, που άνοιξε χθες στη λιμνοθάλασσα. Ο πρεσβευτής της είναι ένας ελέφανταςπου ξεχωρίζει σε φυσικό μέγεθος στο κεντρικό περίπτερο, για να μεταδώσει τα χαρμόσυνα νέα στους ανθρώπους (υποθέτω ότι δεν θα έρθουν άλλα παχύδερμα ή άλλα άλλα είδη ζώων να επισκεφθούν την έκθεση, αλλά μόνο άνθρωποι). Ο άνθρωπος δεν βρίσκεται πλέον στο κέντρο του κόσμου. Φυσικά, αν συνέβαινε αυτό, η Μπιενάλε θα έπρεπε να ανατεθεί και να στηθεί απευθείας από μια ομάδα θηρίων. Ακόμα και οι καλλιτέχνες πρέπει να είναι ζώα, όπως ιπποπόταμοι, πίθηκοι, τσακάλια, κουνούπια, χταπόδια. Αλλά με την έντονη αντίφαση και τον κραυγαλέο μαζοχισμό, εξακολουθεί να είναι ο άνθρωπος που αναγγέλλει και σκηνοθετεί το τέλος του ανθρώπου…

Εδώ και αρκετό καιρό, η Μπιενάλε είναι το βαρόμετρο του παρελθόντος, των δυτικών και παγκόσμιων εποχών, προφανώς επανεπεξεργασμένων στο καζάνι του mainstream και του πολιτικά ορθού. Η Μπιενάλε είναι ο κατάλογος των νέων προκαταλήψεων, υποχρεώσεων και τάσεων της εποχής και είναι η αποθέωση ενός νέου ντετερμινισμού. Προς τα εκεί, χωρίς εναλλακτικές, βαδίζουμε. Η Μπιενάλε απεικονίζει, και συχνά παραμορφώνει, την ιδεολογία του παρόντος και αναγγέλλει το μέλλον σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.

Η θεματική εξέλιξη αυτής της έκθεσης είναι τέλεια: ο άνθρωπος εξαφανίζεται ανάμεσα στο ζώο και το τεχνητό. Ο ανθρωποκεντρισμός εξαφανίζεται για να δώσει τη θέση του στον οικοκεντρισμό, τον απόλυτο πρωταγωνιστή του πλανήτη, του περιβάλλοντος και του ζωώδους. Η διαφορά μεταξύ του αρσενικού και του θηλυκού εξαφανίζεται, κυριευμένη από τον διεμφυλικό, τον ανδρόγυνο και μαχητικό φεμινισμό. Το ανθρώπινο σώμα εξαφανίζεται μεταξύ της μεταμόρφωσης και του cyborg. Ο πολιτισμός μας εξαφανίζεται για να ανοίξει τόπος στον τρίτο κόσμο, στην ξεριζωμένη και απάτριδα εκδοχή του. Η ιστορία εξαφανίζεται για να κάνει χώρο στους απογόνους των «θυμάτων» τής αποικιοκρατίας. Έτσι δημιουργείται μια νέα πυραμίδα ή ιεραρχία, όπως το Fiera dell'Est (πανηγύρι της Ανατολής) του Angelo Branduardi. Το τεχνητό νικάει το φυσικό, το ζώο νικάει τον άνθρωπο, το μαύρο νικάει το λευκό, η Αφρική κερδίζει την Ευρώπη, το αρχέγονο νικάει το πολιτισμένο, το τρανς κερδίζει και τα δύο φύλα, το θηλυκό κερδίζει το αρσενικό. Ωραία, επιτέλους εκμηδενιστήκαμε. Τι ανακούφιση.

Θάνατος της τέχνης, θα μπορούσε να πει κανείς, αλλά εδώ είναι και ο κόσμος που γνωρίσαμε και επισκεπτόμασταν μέχρι τώρα που πεθαίνει με την τέχνη. Η ιδιότητά μας ως άνθρωποι τελειώνει, η σεξουαλική μας διαφορά, η πολιτική και πολιτισμική μας ταυτότητα. Ο ξένος κερδίζει, ο ντόπιος πεθαίνει. 

Στην έκθεση, η τέχνη μετατρέπεται σε θέαμα: σκηνοθετείται το τέχνασμα, όχι το «έργο», κάπως σαν αυτό που συνέβαινε στα τσίρκα με τα φρικιά (η γυναίκα με το κανόνι, ο ιπτάμενος νάνος, ο καλλιτέχνης που αλλάζει γρήγορα, ο πυροφάγος). Όλα είναι σκηνοθεσία, παράσταση, εγκατάσταση. Όχι έργο τέχνης.

Οι καλλιτέχνες που επιλέχθηκαν να διηγηθούν αυτή τη χαρούμενη καταστροφή της ανθρωπότητας είναι φυσικά γυναίκες, μαύρες, Αφρικανές, κατά προτίμηση ομογενείς, ακόμα καλύτερα αν ανήκουν σε εκείνες τις προστατευόμενες μειονότητες που πλέον γνωρίζουμε τόσο καλά.

Για να ολοκληρωθεί το έργο του ψευδοπαραβατικού κομφορμισμού, υπάρχει η ηρωική πράξη της πολιτικής δέσμευσης: η Ρωσία εκδιώχθηκε από το περίπτερο της στην Μπιενάλε, λες και οι Ρώσοι καλλιτέχνες έχουν την ευθύνη για τον πόλεμο, υιοθετώντας έτσι τις εθνοτικές-εθνικές διακρίσεις . στη θέση της στέκεται η Ουκρανία, η οποία στην πόλη του Κοινού Τόπου έχει μια δική της κεντρική πλατεία, με σκηνικό ένα σωρό από σακιά.