Η κάθοδος του Χριστού στον Άδη. Τι ακριβώς έκανε εκεί;

1. Εκείνος που χθές, μέσα στην άπειρη συγκατάβασί Του, δεν εκαλούσε να τον βοηθήσουν οι λεγεώνες των Αγγέλων, λέγοντας στον Πέτρο, ότι είναι στο χέρι μου να παρατάξω τώρα αμέσως, περισσότερες από δώδεκα λεγεώνες Αγγέλων (Ματθ. κστ´ 53), σήμερα κατέρχεται με τον θάνατό Του κατά του άδου και του θανάτου, του τυράννου, όπως ταιριάζει σε Θεό και Κυρίαρχο, επί κεφαλής των αθανάτων και ασωμάτων στρατευμάτων και των αοράτων ταγμάτων, όχι με δώδεκα μόνο λεγεώνες, αλλά με μύριες μυριάδες και χίλιες χιλιάδες Αγγέλων, Αρχαγγέλων, Εξουσιών, Θρόνων, Εξαπτερύγων, Πολυομμάτων, ουρανίων ταγμάτων, τα οποία, ως Βασιλέα και Κύριό τους, προπέμπουν, δορυφορούν και τιμούν τον Χριστό. Όχι, ότι συμμαχούν και συμπολεμούν μαζί Του. Όχι, ποτέ! Γιατί από ποιά συμμαχία έχει ανάγκη ο παντοδύναμος Χριστός; Τόν συνοδεύουν γιατί χρωστούν πάντοτε και ποθούν να είναι κοντά στον Θεό τους. [...] 

2. Μόλις δε φάνηκε στα κλεισμένα απ᾿ όλες τις πόρτες, τα ανήλια και κατασκότεινα δεσμωτήρια, στα υπόγεια και τα σπήλαια του Άδη η θεϊκή και λαμπρή παρουσία του Κυρίου, προβαίνει εμπρός απ᾿ όλους ο αρχιστράτηγος Γαβριήλ, επειδή είχε συνηθίσει να φέρνη χαράς ευαγγέλια στους ανθρώπους, και με φωνή δυνατή, αρχαγγελικώτατη, έντονη και λιονταρίσια φωνάζει πρός τις αντίπαλες δυνάμεις: «άρατε πύλας οι άρχοντες υμών». Και μαζί του φωνάζει ο Μιχαήλ: «γκρεμισθήτε προαιώνιες πύλες». Έπειτα οι Δυνάμεις συμπληρώνουν: «κάνετε πέρα παράνομοι θυρωροί». Οι δε Εξουσίες διατάζουν με εξουσία: «Σπάτε άλυτες αλυσίδες». Κι᾿ ένας άλλος Αρχάγγελος προσθέτει: «Αίσχος σε σάς, ανάλγητοι τύραννοι»

Καί καθώς συμβαίνει όταν παρουσιασθή μιά φοβερή, αήτητη και παντοδύναμη βασιλική στρατιωτική παράταξι, φρίκη μαζί και τρόπος και ταραχή και οδυνηρός φόβος κυριεύει τους εχθρούς του ακαταγώνιστου Στρατηγού, το ίδιο έγινε ξαφνικά, μόλις παρουσιάσθηκε τόσο παράδοξα ο Χριστός στα καταχθόνια του Άδη. Από επάνω μιά δυνατή αστραπή ετύφλωνε τα πρόσωπα των εχθρικών δυνάμεων του Άδη και ταυτόχρονα ακούονταν βροντερές στρατιωτικές φωνές που διέταζαν: «Άρατε πύλας, όχι ανοίξετε, αλλά ξερριζώστε τις από τα θεμέλια, βγάλτε τις τελείως από τον τόπο τους, ώστε να μη μπορούν πιά να ξανακλείσουν. [...]

Από τώρα και έπειτα δεν θα είσθε πιά άρχοντες κανενός, παρ᾿ όλο που κάκιστα κυριαρχήσατε πάνω στους μέχρι τώρα κεκοιμημένους. Ούτε αυτών θα είσθε πλέον άρχοντες, ούτε άλλων, ούτε των εαυτών σας ακόμη. Άρατε πύλας, γιατί ήρθε ο Χριστός, η ουράνια θύρα. Ανοίξετε δρόμο σ᾿ Αυτόν που έβαλε το πόδι Του στη φυλακή του Άδη. Το όνομά του είναι Κύριος και ο Κύριος έχει το δικαίωμα και τη δύναμι να περάση τις πύλες του θανάτου. Γιατί τη μέν είσοδο του θανάτου τη φτιάξατε σείς, Αυτός δε ήρθε για να επιτύχη το πέρασμά της. Γι᾿ αυτό ανοίξετε γρήγορα και μην αργοπορήτε. Ανοίξετε και κάνετε γρήγορα. Ανοίξετε και μην αναβάλλετε. Αν νομίζετε πως θα σας περιμένουμε, κάνετε λάθος. Θα διατάξουμε τις ίδιες τις πύλες να ανοίξουν αυτομάτως και χωρίς να βάλουμε χέρι: Ανοίξτε πύλες αιώνιες!

3. Και μόλις οι αγγελικές δυνάμεις εβόησαν, την ίδια στιγμή άνοιξαν οι πύλες! Την ίδια στιγμή έσπασαν οι αλυσίδες και οι μοχλοί. Έπεσαν τα κλειδιά και συγκλονίσθηκαν τα θεμέλια της φυλακής. Οι εχθρικές δυνάμεις ετράπησαν σε άτακτη φυγή, ο ένας έσπρωχνε τον άλλο, άλλος μπερδευόταν στα πόδια του άλλου και καθένας φώναζε στο διπλανό του να φεύγη γρήγορα. Έφριξαν, συγκλονίσθηκαν, τα έχασαν, εταράχθηκαν, άλλαξε το χρώμα τους, φοβήθηκαν, στάθηκαν και απόρησαν, απόρησαν και τρόμαξαν. Ο ένας έμεινε με ανοιχτό στόμα. Άλλος έκρυψε το πρόσωπο μέσα στα γόνατά του. Άλλος έπεσε κάτω, παγωμένος από το φόβο. Άλλος στάθηκε ακίνητος, σαν νεκρός. Άλλος κυριεύθηκε από δέος και άλλος έτρεξε να σωθή σε βαθύτερο μέρος.

4. Την ώρα αυτή ο Χριστός απεκεφάλισε τους σαστισμένους τυράννους. Τότε χαλάρωσαν τα χαλινάρια τους και ρωτούσαν: «Ποιός είναι αυτός ο βασιλεύς της δόξης; Ποιός είναι αυτός που ήρθε εδώ, κάνοντας τόσα παράδοξα πράγματα; Ποιός είναι αυτός ο βασιλεύς της δόξης, που κατορθώνει τώρα στον Άδη, αυτά που δεν έγιναν ποτέ; Ποιός είναι αυτός ο βασιλεύς της δόξης, που βγάζει από εδώ τους προαιώνιους φυλακισμένους; Ποιός είναι αυτός που διέλυσε και κατέλυσε το αήτητο κράτος και το θράσος μας;»

Σ᾿ αυτούς απαντούσαν οι δυνάμεις του Κυρίου και τους έλεγαν: «Θέλετε να μάθετε ποιός είναι αυτός ο βασιλεύς της δόξης; Είναι ο Κύριος, ο κραταιός και δυνατός, ο Κύριος, ο δυνατός και πανίσχυρος στον πόλεμο. Είναι εκείνος, ελεεινοί και παράνομοι τύραννοι, που σας εξόρισε και σας έρριξε κάτω από τις ουράνιες αψίδες. Είναι αυτός που συνέτριψε μέσα στα νερά του Ιορδάνη τις κεφαλές των δρακόντων σας. Είναι εκείνος που επάνω στο Σταυρό του σας έκανε θέατρο, σας διεπόμπευσε και σας αφαίρεσε κάθε δύναμι. Είναι αυτός που σας έδεσε και σας έρριξε στο ζόφο και στην άβυσσο. Αυτός είναι που θα σας εξοντώση τελειωτικά μέσα στην αιώνια φωτιά και τη γέεννα. Μην αργήτε, μην περιμένετε, αλλά τρέξετε γρήγορα και βγάλετε τους φυλακισμένους, τους οποίους μέχρι τώρα κακώς έχετε καταπιή. Από εδώ κι᾿ εμπρός καταλύεται το κράτος σας. Καταργείται η τυραννική εξουσία σας. Η αλαζονεία σας καταπατήθηκε οικτρά. Η υπερήφανη καύχησί σας ξεκουρελιάσθηκε. η δύναμί σας έσβησε και χάθηκε για πάντα»

5. Αυτά φώναζαν οι νικήτριες δυνάμεις του Κυρίου στις δυνάμεις του Εχθρού και συγχρόνως ενεργούσαν με βιασύνη. Άλλοι γκρέμιζαν την φυλακή από τα θεμέλια της. Άλλοι καταδίωκαν τους εχθρούς που έφευγαν για να σωθούν στα βαθύτερα μέρη. Άλλοι έτρεχαν και ερευνούσαν τα υπόγεια, τα φρούρια και τα σπήλαια. Και όλοι, από διάφορες κατευθύνσεις καθένας, έφερναν τους δεσμώτες εμπρός στον Κύριο. Άλλοι έδεναν τον τύραννο, ενώ άλλοι απελευθέρωναν τους προαιώνιους δεσμώτες. Και άλλοι μέν έτρεχαν μπροστά από τον Κύριο, καθώς προχωρούσε βαθύτερα. Άλλοι δε τον ακουλουθούσαν νικηφόροι, ως Θεόν και Βασιλέα.

6. Ενώ λοιπόν αυτά διεδραματίζοντο και ελέγοντο στον Άδη και εσείοντο τα πάντα, ο δε Κύριος επλησίαζε να φθάση στα πιό έσχατα βάθη, ο Αδάμ ο πρωτοδημιούργητος και πρωτόπλαστος και πρωτόθνητος που βρισκόταν δεμένος γερά και βαθύτερα από όλους, άκουσε τα βήματα του Κυρίου, που ερχόταν στους φυλακισμένους και αμέσως ανεγνώρισε την φωνή Του, καθώς επερπατούσε μέσα στη φυλακή. Στράφηκε τότε πρός όλους τους επί αιώνες συγκρατουμένους του και τους φώναξε: Ώ φίλοι μου! Ακούω να πλησιάζη σ᾿ εμάς ο ήχος των βημάτων Κάποιου. Εάν πραγματικά μας αξίωσε να έρθη έως εδώ, τότε είμαστε ελεύθεροι! Εάν τον ιδούμε ανάμεσά μας, σωθήκαμε από τον Άδη!

7. Και την ώρα που ο Αδάμ έλεγε αυτά πρός τους συγκαταδίκους του, εισέρχεται ο Κύριος, κρατώντας το νικηφόρο όπλο του Σταυρού. Μόλις τον αντίκρυσε ο Αδάμ, χτύπησε το στήθος από την χαρούμενη έκπληξι και φώναξε πρός όλους τους επί αίώνες κεκοιμημένους: «ο Κύριός μου ας είναι μαζί με όλους»! Καί ο Χριστός απάντησε στον Αδάμ: «Καί μετά του πνεύματός σου».

Ύστερα τον πιάνει από το χέρι, τον σηκώνει επάνω και του λέει: «Σήκω σύ που κοιμάσαι και ανάστα από τους νεκρούς, γιατί σε καταφωτίζει ο Χριστός! (Εφεσ. 5, 14). Εγώ ο Θεός, που για χάρι σου έγινα υιός σου, έχοντας δικούς μου πλέον και σένα και τους απογόνους σου, με την θεϊκή εξουσία μου δίνω ελευθερία και λέω στους φυλακισμένους: εξέλθετε. Σ᾿ αυτούς που κείτονται στο σκοτάδι: ξεσκεπασθήτε. Και σ᾿ εκείνους που είναι πεσμένοι κάτω: σηκωθήτε! 

Σένα, Αδάμ, σε προστάζω: σήκω από τον αιώνιο ύπνο σου. Δέν σε έπλασα, για να μένης φυλακισμένος τον Άδη. Ανάστα εκ των νεκρών, γιατί εγώ είμαι η ζωή των θνητών. Σήκω επάνω, πλάσμα δικό μου, σήκω επάνω σύ που είσαι η μορφή μου, που σε δημιούργησα κατ᾿ εικόνα μου. Σήκω να φύγουμε από εδώ. Γιατί σύ είσαι μέσα σε μένα και εγώ μέσα σε σένα! Για σένα ο Κύριος έλαβε τη δική σου μορφή του δούλου. Για δική σου χάρι, εγώ που βρίσκομαι ψηλότερα από τους ουρανούς, κατέβηκα στη γή και πιό κάτω από τη γή. Για σένα τον άνθρωπο έγινα σαν ένας ανυπεράσπιστος άνθρωπος, βρέθηκα χωρισμένος κι᾿ εγώ από τη ζωή, ανάμεσα σ᾿ όλους τους άλλους νεκρούς (Ψαλμ. 87, 5). Για σένα που βγήκες μέσα από τον κήπο του παραδείσου, μέσα σε κήπο παραδόθηκα στους Ιουδαίους και μέσα σε κήπο εσταυρώθηκα (Ιωάν. 19, 41).

Κύτταξε στο πρόσωπό μου τα φτυσίματα, που καταδέχθηκα πρός χάριν σου, για να σε αποκαταστήσω στην παλαιά σου δόξα, που είχα δώσει με το εμφύσημά μου (Γεν. 2, 7).Κύτταξε στα μάγουλά μου τα ραπίσματα, που καταδέχθηκα, γιά να επανορθώσω την διεστραμμένη μορφή σου και να την φέρω στην όψι που είχε σαν εικόνα μου. Κύτταξε στη ράχη μου τη μαστίγωσι που καταδέχθηκα, για να διασκορπίσω το φορτίο των αμαρτημάτων σου. Κύτταξε τα καρφωμένα χέρια μου, που τα άπλωσα καλώς απάνω στο ξύλο του Σταυρού, για να συχωρεθής σύ που άπλωσες κακώς το χέρι σου στο απαγορευμένο δένδρο. Κύτταξε τα πόδια μου που καρφώθηκαν και τρυπήθηκαν στο Σταυρό, για να εξαγνισθούν τα δικά σου πόδια που έτρεξαν κακώς στο δένδρο της αμαρτίας. [...]

Σήκω, λοιπόν. Άς φύγουμε από εδώ. Τότε σε εξώρισα από τον γήϊνο παράδεισο. Τώρα σε αποκαθιστώ, όχι πλέον σ᾿ εκείνον τον παράδεισο, αλλά σε ουράνιο θρόνο. Τότε σ᾿ εμπόδισα να φάς από το ξύλο της ζωής (Γεν. 3, 22). Να όμως τώρα που ενώθηκα πλήρως με σένα, εγώ που είμαι η ίδια η ζωή. Έταξα τα Χερουβίμ να σε φρουρούν σαν δούλο. Τώρα οδηγώ τα Σεραφίμ να σε προσκυνήσουν σα Θεό. Κρύφθηκες τότε μπροστά στον Θεό, επειδή ήσουν γυμνός. Να όμως που αξιώθηκες να κρύψης μέσα σου γυμνό τον ίδιο τον Θεό. Γι᾿ αυτό σηκωθήτε, ας φύγουμε από εδώ. Από τον θάνατο στη ζωή. Από την φθορά στην αφθαρσία. Από το σκοτάδι στο αιώνιο φώς. Από την οδύνη στην ελευθερία. Από τη φυλακή του Άδη στην άνω Ιερουσαλήμ. Από τα δεσμά στην άνεσι. Από τη σκλαβιά στην τρυφή του Παραδείσου. Από τη γή στον ουρανό.

8. Γι᾿ αυτό τον σκοπό ο Χριστός απέθανε και ανέστη: για να γίνη Κύριος και νεκρών και ζώντων (Ρωμ. 14, 9). Σηκωθήτε, λοιπόν. Άς φύγουμε από εδώ. Ο ουράνιος Πατέρας περιμένει με λαχτάρα το χαμένο πρόβατο. Τά ενενήντα εννέα πρόβατα των αγγέλων (Ματθ. 18, 12) περιμένουν τον σύνδουλό τους Αδάμ, πότε θα αναστηθή, πότε θα ανέλθη και θα επανέλθη πρός τον Θεό. Ο χερουβικός θρόνος είναι έτοιμος. Αυτοί που θα σας ανεβάσουν είναι γρήγοροι και βιάζονται. Ο νυμφικός θάλαμος έχει προετοιμασθή. Το μεγάλο εορταστικό δείπνο είναι στρωμένο (Αποκ. 19, 9, Λουκ. 14, 16). Τα θησαυροφυλάκια των αιωνίων αγαθών άνοιξαν. Η βασιλεία των Ουρανών έχει ετοιμασθή «από καταβολής κόσμου» (Ματθ. 25, 34). Αγαθά που μάτια δεν τα είδαν και αυτιά δεν τα άκουσαν περιμένουν τον άνθρωπο (Α´ Κορ 2, 9).

Αυτά και άλλα παρόμοια είπεν ο Κύριος. Καί αμέσως ανασταίνεται μαζί Του ο ενωμένος σ᾿ αυτόν Αδάμ και μαζί τους και η Εύα. Ακόμη δε και «πολλά σώματα δικαίων, που είχαν πεθάνει πρίν από αιώνες, αναστήθηκαν» (Ματθ. 27, 52), διακηρύσσοντας την τριήμερο Ανάστασι του Χριστού. Αυτήν ας την υποδεχθούμε και ας την αγκαλιάσουμε οι πιστοί με πολλή χαρά, χορεύοντες με τους αγγέλους και εορτάζοντες με τους αρχαγγέλους και δοξάζοντες τον Χριστό, που μας ανέστησε από την φθορά. Εις Αυτόν αρμόζει η δόξα και η δύναμις, μαζί με τον αθάνατο Πατέρα και το πανάγιο και αγαθό και ζωοποιό και ομοούσιο Πνεύμα, εις όλους τους αιώνες των αιώνων. Αμήν.

Αγ. Επιφάνιος Επίσκοπος Κύπρου

Πηγή: Περιοδικό «Σύναξη», Αρ. Τευχ.: 3. Μετάφρ.: Αρχιμ. Ιγνατίου Ι.Μ. Παρακλήτου imaik.gr, synaxipalaiochoriou.blogspot.com

Πηγή: i-epikaira.blogspot.com
Πηγή: i-epikaira.blogspot.com