Τρίτη 7 Νοεμβρίου 2017

Ἀπὸ τὸν Δία στὸν Δία

 




Σχετικά με τα διάφορα δάνεια από παλιές λατρείες, ίσως δεν θα ήταν υπερβολή να αναφέρω ότι το ‘Λάβετε, φάγετε, τοῦτο ἐστι τὸ αἷμά μου…’ της χριστιανικής θείας μεταλήψεως, της κοινωνίας, θύμιζε πιθανόν κάτι από την τελετουργία για τον διαμελισμό του Ορφέα από τις γυναίκες της Θράκης (επειδή η μουσική του κρατούσε, έλεγαν, μακριά τους άνδρες τους) και την ορφική λατρεία. Να πω όμως ότι και αυτή οφείλει πολλά στη διονυσιακή παράδοση με την κατασπάραξη του Πενθέα από τις Βάκχες. […] Ευκαιρία να τονίσω ότι ο αρχαιοελληνικός θρησκευτικός ανθρωπομορφισμός αποδεικνύει ότι η θρησκεία των αρχαίων Ελλήνων δεν ήταν ειδωλολατρική, παρά τη γενικά πια αποδεκτή, άκριτα βέβαια, ως τα σήμερα πεποίθηση αυτή. Είναι επίσης γενικά σήμερα παραδεκτή η γνώμη ότι η Αθηνά αποτέλεσε το πρότυπο της Παναγίας. Θα σημειώσω απλώς ότι ίσως μόνο η παρθενία είναι το κοινό χαρακτηριστικό μεταξύ της θεάς Αθηνάς και της Θεοτόκου, κι ας έχει μετατραπεί ο Παρθενώνας σε ναό της Θεομήτορος… Ας θυμηθούμε ότι η Αθηνά είναι η Πρόμαχος και η Παναγία, κάτι παραπάνω όμως, είναι η Υπέρμαχος του Ακάθιστου Ύμνου. Μένουν και οι δύο προστάτιδες των μαχομένων υπέρ εστιών και πίστεως. Η Παναγία σώζει την Πόλη της, εναντίον των Αβαροσλαύων το 626 και εναντίον των Ρώσων το 860, αλλά η Αθηνά κάνει το θαύμα της έως και το 397, όταν κατά τον Ζώσιμο εμφανίζεται στα τείχη και σώζει την Αθήνα από τη μανία του Αλάριχου. Να σημειώσω παρεμπιπτόντως ότι τα στίφη του Αλάριχου πέρασαν τα στενά των Θερμοπυλών χάρη στη βοήθεια, γράφει ο Ευνάπιος, των ‘μαυροντυμένων’, δηλαδή των μοναχών, που τους προέτρεψαν και στην καταστροφή των χώρων της αρχαίας λατρείας στην Κόρινθο, την Ελευσίνα και την Αθήνα



Ἑ. Ἀρβελέρ, Ἀπὸ τὸ Δία στὸ Χριστό, σσ. 111–112. Πηγὴ παραθέματος

Μιὰ συνηθισμένη παρεξήγηση: Τὰ προχριστιανικὰ ἔθιμα καὶ δοξασίες. Ἀντίθετα ἀπὸ τοὺς μὴ Χριστιανοὺς ποὺ θεωροῦν ὅτι ἡ ὑπαρξη προχριστιανικῶν δοξασιῶν ὅμοιων μὲ τὶς χριστιανικὲς ἀποτελεῖ ἀπόδειξη γιὰ τὸ ὅτι ὁ Χριστιανισμὸς δανείστηκε ἀπὸ τὶς προχριστιανικὲς θρησκεῖες (πράγμα ποὺ γιὰ τοὺς ἀντιχριστιανοὺς Μὴ Χριστιανοὺς ἀποτελεῖ ἀπόδειξη τῆς μὴ ἀλήθειας τοῦ Χριστιανισμοῦ ἐνῶ γιὰ τοὺς φιλοχριστιανοὺς -συνήθως, ἐθνικιστές- Μὴ Χριστιανοὺς ἀποτελεῖ θετικὸ γεγονὸς ὡς ἑλληνοχριστιανικὴ συνέχεια), μιὰ ἄλλη πρόταση: Ὁ Θεὸς χρησιμοποιεῖ στὴν ἀνθρώπινη ἱστορία τὶς ἤδη ὑπαρκτὲς ἀνθρώπινες ἀντιλήψεις καὶ τὰ ἔθιμα ἔτσι ὥστε νὰ γίνεται κατανοητός. Ἡ ὁμοιότητα τῆς παρθενίας ἢ τῆς Ἀνάστασης ἢ ὁποιουδήποτε ἄλλου γεγονότος μεταξὺ προχριστιανικῶν θρησκειῶν καὶ Χριστιανισμοῦ ὄχι ἁπλῶς δὲν εἶναι ταυτότητα* (διαφέρει, ὡς ἱστορικὸ γεγονὸς ποὺ ἀφορᾶ ἀνθρώπους μὲ σάρκα καὶ ὀστά, καὶ συγκεκριμένη ἀποστολή, κι ὄχι ὡς ἁπλὸ συμβολικὸ στοιχεῖο ἀναγέννησης τῆς Φύσης κάθε Ἄνοιξη, ἐπίσης ὑπάρχει τὸ ἠθικὸ καὶ σωτηριολογικὸ στοιχεῖο κ.λπ.) ἀλλὰ εἶναι κάτι ποὺ δείχνει ὅτι ὁ χριστιανικὸς Θεὸς δὲν ἀπορρίπτει τὰ πάντα ἀπὸ τὴν θρησκευτικὴ ἱστορία καὶ τὶς δοξασίες τῶν ἀνθρώπων. Ὅ,τι γιὰ τοὺς μὴ Χριστιανοὺς ἀποτελεῖ ἀπόδειξη ἀντιγραφῆς, γιὰ τοὺς Χριστιανοὺς ἀποτελεῖ δεῖγμα ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἀρνεῖται τὴν ἐξέλιξη τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας καὶ σκέψης, ἀλλὰ τὴ χρησιμοποιεῖ γιὰ τοὺς σκοπούς του.

Γιὰ παράδειγμα ὁ τεμαχισμὸς τοῦ Ὀρφέα δὲν ἔχει κανένα νόημα σὲ σχέση μὲ κάποια, ὁποιασδήποτε σημασίας, σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, ἀλλὰ ἦταν ἔκφραση τοῦ θυμοῦ τῶν Μαινάδων. Ἡ ὁμοιότητα μὲ τὸ «λάβετε φάγετε» (ἀπορῶ ποῦ βρίσκεται ἡ ὁμοιότητα, ὅπου ὁ Χριστὸς αὐτοπροσφέρεται ἐνῶ ὁ Ὀρφέας ὄχι) εἶναι πολὺ ἐπιφανειακή ἕως ἀνύπαρκτη.

Γιὰ τοὺς μοναχοὺς τοῦ Εὐνάπιου ἂς ἀρκεστῶ νὰ πῶ ὅτι οἱ μοναχοὶ τῶν Γότθων ἦταν Ἀρειανιστές, κι ὅτι ἦταν Ἀρειανιστὲς τὸν 4ο αἰ. τὸ σύνολο τῶν γερμανικῶν φυλῶν, ἐνῶ γηγενὴς μοναχισμὸς δὲν ὑπῆρχε ἀκόμη στὸν ἑλλαδικὸ χῶρο.

Γενικά, ὅλοι αὐτοὶ ποὺ εἶναι Χριστιανοὶ γιατὶ εἶναι Ἕλληνες (συμπεριλαμβάνω ἐκείνους ποὺ δήλωναν περήφανα παγανιστὲς καὶ ἀντιχριστιανοί, καὶ τώρα γιὰ λίγους ψήφους κοροϊδεύουν τὸν κόσμο) εἶναι τελείως ἄσχετοι μὲ τὰ ἱστορικὰ δεδομένα. Τὰ ὁποῖα δείχνουν ὅτι οἱ ἴδιοι οἱ Ἕλληνες ἀπέρριψαν τὴ θρησκευτικότητά τους γιὰ χάρη τοῦ Χριστιανισμοῦ (εἰδάλλως, ὁ Χριστιανισμὸς στοὺς Ἕλληνες θὰ εἶχε τὴν ἴδια ἐπιτυχία ὅπως εἶχε στοὺς Πέρσες ἢ τοὺς Ἑβραίους), κι ὅτι ἐπειδὴ ἐπέλεξαν νὰ εἶναι Χριστιανοὶ ἀντὶ γιὰ ἑλληνόφωνοι γι’ αὐτὸ παρέμειναν Ἕλληνες (παραδείγματα: ἑλληνόφωνοι Βαλαάδες, ἑλληνόφωνοι Τουρκοκρητικοί, τουρκόφωνοι Πόντιοι καὶ Καππαδόκες). Ὅποιος ἀντιλαμβάνεται τὸν Χριστιανισμὸ ὡς κατὰ κύριο λόγο ἢ ἀποκλειστικὰπαράρτημα κι ἀπόδειξη τῆς ἑλληνικότητας εἶναι τὸ ἴδιο μὲ τοὺς ἀντιχριστιανοὺς Παγανιστές. Προσοχή, προφανῶς καὶ ὑπάρχει ἑλληνικότητα καὶ ὕπαρξή της στον Χριστιανισμό. Ἄλλο πράγμα νὰ ἑρμηνεύεται αὐτὸ ὡς «ὁ Θεὸς ὅπως ἄλλοτε μὲ τοὺς Ἑβραίους, ἔτσι μεταχριστιανικὰ καὶ μὲ τὸν Ἑλληνισμό» κι ἄλλο νὰ μιλᾶμε γιὰ Χριστιανισμὸ ὡς ὑποκατάστημα τοῦ Ἑλληνισμοῦ βασιζόμενοι σὲ ὁμοιότητες ἀφηγήσεων ἢ σὲ λατρευτικὰ τυπικά. Ἔχει κάθε δικαίωμα κάποιος νὰ ὑποστηρίζει τὸ δεύτερο -ἀλλὰ ὄχι ὡς Χριστιανός.

Ἐννοεῖται πὼς κάποιοι, καὶ ὄχι λίγοι, Ἐθνικοὶ θεωροῦσαν ὅτι μέσα στὸ ἄγαλμα βρίσκεται ἡ λατρευόμενη θεότητα. Πῶς θὰ τοὺς ἀποκαλέσουμε αὐτοὺς ἂν ὄχι εἰδωλολάτρες; Ἡ ἀνίχνευση τῆς εἰδωλολατρίας δὲν σχετίζεται μὲ τὴν ὕπαρξη ἀνθρωπομορφισμοῦ.

Τί θὰ κάνουμε μ’ αὐτοὺς τοὺς «ἑλληνο-χριστιανοὺς» καὶ μ’ αὐτοὺς τοὺς ἀριστεροχριστιανούς.

*Ἡ Ἀθηνᾶ, γιὰ παράδειγμα, γεννήθηκε ἀπὸ τὸ κεφάλι τοῦ Δία καὶ δὲν γέννησε κανέναν. Τί σχέση ἔχει αὐτὸ μὲ τὴν χριστιανικὴ Παναγία; Ὅτι οἱ Χριστιανοὶ ἔνοιωσαν τὴν ἀνάγκη νὰ τονίσουν τὴ συνέχεια τῆς γυναικείας προστασίας στὴν Ἀθήνα καὶ τῆς παρθενίας μετατρέποντας τὸν Παρθενώνα σὲ ναὸ τῆς Θεοτόκου δὲν σημαίνει ὅτι συνολικὰ ὑπάρχει μιὰ ὁμοιόητα.

Χρονογραφίες

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου