Ρόη Δ. Παντελίδου
Kαθηγήτρια Ἀστικοῦ Δικαίου στὴ Νομικὴ Σχολὴ τοῦ Δ.Π.Θράκης
Πρὶν ἀπὸ μερικὲς ἑβδομάδες πληροφορήθηκα ὅτι μία ἀφίσα κατέβηκε ἀπὸ τὸ μετρό, ἐπειδὴ εἶχε τὸ ἑξῆς περιεχόμενο : Στὸ κέντρο, μία φωτογραφία, προφανῶς ἀπὸ ὑπέρηχο, κυοφορουμένου ἐμβρύου στὴν 10η ἑβδομάδα τῆς κυοφορίας. Πέριξ της ἀφίσας: Ἤξερες ὅτι τὸ ἀγέννητο παιδὶ ἀπὸ τὴ 18η ἡμέρα κτυπᾶ ἡ καρδιά του, ἀπὸ τὴ 42η ἡμέρα ἀνιχνεύονται ἐγκεφαλικὰ κύτταρα, ἀπὸ τὴν 8η ἑβδομάδα ΟΛΑ τὰ ὄργανά του ἔχουν δημιουργηθεῖ, ἀπὸ τὴ 10η ἑβδομάδα νιώθει πόνο; Διάλεξε τὴ ζωὴ – Κίνημα ὑπὲρ τῆς ζωῆς -Ἀφῆστε μὲ νὰ ζήσω. Προσωπικῶς ἔμαθα τὸ περιεχόμενο, ἀφοῦ κατέβηκε ἡ ἀφίσα.
Ἐπειδὴ ἔχω ἀσχοληθεῖ σχετικῶς πρόσφατα, ἀπὸ τὴν ἴδια θέση (BHMA-2.8.2019) μὲ συναφὲς θέμα, μὲ ἀφορμὴ τὴν καθιέρωση ἡμέρας προστασίας τοῦ ἀγέννητου παιδιοῦ, ἄς μου ἐπιτραπεῖ νὰ προσθέσω λίγες σκέψεις.
1. Κατὰ τὸ ἄρθρο 2 § 1 τοῦ Συντάγματος, O σεβασμὸς καὶ ἡ προστασία τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου ἀποτελοῦν τὴν πρωταρχικὴ ὑποχρέωση τῆς Πολιτείας. Παγίως γίνεται δεκτὸ ἀπὸ τὴ νομικὴ ἐπιστήμη ὅτι τὸ ἄρθρο 2 § 1 Σὺντ προστατεύει καταρχᾶς καὶ τὴν ἀγέννητη ζωή, ἀφοῦ καὶ αὐτὴ ἔχει ἐν δυνάμει ἀνθρώπινη ἀξία, ἑπομένως καὶ τὸ κυοφορούμενο.
2. Κατὰ τὸ ἄρθρο 14 § 1, 2 τοῦ Συντάγματος, Καθένας μπορεῖ νὰ ἐκφράζει καὶ νὰ διαδίδει προφορικά, γραπτὰ καὶ διὰ τοῦ τύπου τοὺς στοχασμοὺς τοῦ τηρώντας τοὺς νόμους τοῦ Κράτους. O τύπος εἶναι ἐλεύθερος. H λογοκρισία καὶ κάθε ἄλλο προληπτικὸ μέτρο ἀπαγορεύονται. Ἀπὸ τὸ συνδυασμὸ τῶν δύο αὐτῶν βασικότατων διατάξεων τοῦ Συνταγματός μας γιὰ τὴν προστασία τῆς ἀξίας τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῆς ἐλευθερίας ἐκφράσεως, προκύπτει ὅτι ἡ συγκεκριμένη ἀφίσα εἶναι ἀπολύτως νόμιμη καὶ ἐπαινετὴ ὡς πρὸς τὸ περιεχόμενο. Ἡ ἀφίσα προσπαθεῖ μὲ θετικὸ τρόπο νὰ κρατήσει στὴ ζωὴ μία ἀνθρώπινη ζωή. Ἐπειδὴ μάλιστα ὡς προστασία τοῦ τύπου ἐννοεῖται ἡ προστασία μὲ εὐρεία ἔννοια, ἡ ἀφίσα ὑπάγεται καὶ στὴν ἔννοια αὐτή. Ἀντιθέτως, ἀφίσες μὲ ἀρνητικὸ ἀποτέλεσμα ὡς πρὸς τὴν ἀνθρώπινη ζωὴ καὶ ἀξία, θὰ ἦταν ἀπαράδεκτες. Γιὰ παράδειγμα, ἀφίσα ποὺ παρακινεῖ στὴν αὐτοκτονία, ἀφίσα ποὺ διαφημίζει ἀμβλωτικὰ μέσα ἢ ὄπλα, ἀφίσα ποὺ διαφημίζει τὸ κάπνισμα.
3. Ἡ ἀφίσα δὲν προσέβαλε καὶ δὲν φωνασκοῦσε, διεφώτιζε γιὰ τὴν ἐκπληκτικὴ πρόοδο τῆς Ἰατρικῆς καὶ παρακινοῦσε θετικά. Μήπως πρέπει νὰ καταργηθεῖ ὡς ἐνοχλητικὴ ἡ Ἐμβρυολογία ποῦ ἔχει φθάσει σὲ τέτοια πρόοδο ; Ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐμβρυϊκῆς χειρουργικῆς δὲν ἀποτελεῖ πανηγυρικὴ δικαίωση τῆς ζωῆς; Εἶδα πολλὲς διαμαρτυρίες γαὶ τὴν ἀφίσα ποὺ μίλησαν γιὰ “δικαίωμα” τῆς μητέρας. Γιὰ δικαίωμα τοῦ ἴδιου του παιδιοῦ δὲν πρέπει νὰ μιλήσει κανείς;
4. Ἐμμέσως ἡ ἀφίσα, ἐφόσον παρακινοῦσε στὴ διατήρηση τῆς ζωῆς, ἐτίθετο κατὰ τῶν ἀμβλώσεων. Ὁ ἴδιος ὅμως ὁ Ἱπποκράτης περιέλαβε στὸν πασίγνωστο ὅρκο, ποὺ ἀπαγγέλλεται κατὰ τὴν ὁρκωμοσία τῶν πτυχιούχων τῆς Ἰατρικῆς, τὴ φράση Ὁμοίως δὲ οὐδὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω (δὲν θὰ ἐμπιστευτῶ σὲ ἔγκυο μέσο ποὺ προκαλεῖ ἔκτρωση). Δὲν πρέπει ἐπίσης νὰ λησμονοῦμε ὅτι καὶ ὁ Ποινικός μας Κώδικας θεωρεῖ τὴν ἄμβλωση ἀξιόποινη πράξη (ἄρθρο 304 ΠοίνΚ). Ἐὰν συντρέχουν βεβαίως ὁρισμένες ἐξαιρέσεις ποὺ προβλέπει τὸ ἴδιο ἄρθρο, ἡ ἄμβλωση μένει ἀτιμώρητη. Γιὰ τὶς ἐξαιρέσεις μπορεῖ νὰ γίνει ἐκτεταμένη συζήτηση, ὅπως γιὰ παράδειγμα, πῶς ἐπιτρέπεται ἡ διακοπὴ τῆς ἐγκυμοσύνης μέχρι τὴν δωδέκατη ἑβδομάδα, χωρὶς οὐδεμία ἔνδειξη ἢ δικαιολογία. Προσφάτως μάλιστα, μὲ τὴν ἀλλαγὴ τοῦ ἴδιου ἄρθρου ἑνοποιήθηκαν οἱ περιπτώσεις κινδύνου ὑγείας τοῦ ἐμβρύου καὶ κινδύνου ὑγείας τῆς ἐγκύου καὶ ἡ ἄμβλωση ἐπιτρέπεται ὁποτεδήποτε ὅταν συντρέχουν αὐτὲς οἱ ἐξαιρέσεις. Μὲ τὴν προηγούμενη διατύπωση, ἡ ἄμβλωση εἰδικῶς γιὰ λόγους ὑγείας τοῦ ἐμβρύου ἐπιτρεπόταν μέχρι τὴν εἰκοστὴ τέταρτη ἑβδομάδα, τώρα καθόλη τῆς διάρκεια τῆς κυήσεως.
Ἡ διαφορὰ δὲν εἶναι ἀσήμαντη. Μὲ ἄλλα λόγια, οἱ ἐνδείξεις σοβαρῆς ἀναμαλίας τοῦ ἐμβρύου ἐπιτρέπουν τὴν ἄμβλωση καὶ ὅταν ἡ ἔγκυος ἑτοιμάζεται νὰ γεννήσει! Ὁ πολιτισμός μας δὲν ἀνέχεται τὰ παιδιὰ μὲ κάποιο πρόβλημα. Τὰ ἀποστέλλει στὸν Καιάδα ἀκόμη καὶ παραμονὲς τοῦ τοκετοῦ. Δὲν ἄκουσα ὅμως κάποια διαμαρτυρία γιὰ τὴ μεταβολὴ αὐτή.
5. Διερωτᾶται κανείς, πόσο μᾶς εὐεργετοῦν ὅλους μας οἱ μητέρες ποὺ μὲ αὐτοθυσία πολλὲς φορές, φέρνουν στὸν κόσμο τὰ παιδιά τους. Πρὶν ἀπὸ ἀρκετὰ χρόνια, μία τηλεοπτικὴ ἐκπομπὴ φιλοξενοῦσε τὸν νῦν Ἀρχιεπίσκοπο Ἀλβανίας κ. Ἀναστάσιο, ἕνα ἀνάστημα ποὺ δὲν χρειάζεται συστάσεις. Ὁ ἴδιος διηγεῖτο ὅτι συνέστησαν γιὰ λόγους ὑγείας μάλιστα, σὲ μία γυναίκα ποὺ περίμενε παιδί, νὰ ὑποβληθεῖ σὲ ἄμβλωση. Ἡ γυναίκα μπῆκε σὲ μία ἐκκλησιά, ἄναψε ἕνα κερὶ καὶ πῆρε τὴν ἀπόφαση νὰ κρατήσει τὸ παιδί της. Τὸ παιδὶ – κατέληξε ὁ Ἀρχιεπίσκοπος – γεννήθηκε, μεγάλωσε καὶ βρίσκεται σήμερα ἀνάμεσά σας.
Ἐπρόκειτο γιὰ τὸν ἴδιο τὸν Ἀρχιεπίσκοπο! Τὰ σχόλια εἶναι περιττά.
Ἡ Ρόη Δ. Παντελίδου εἶναι καθηγήτρια τοῦ Ἀστικοῦ Δικαίου στὴ Νομικὴ Σχολὴ τοῦ Δ.Π.Θράκης
tovima
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου