Δευτέρα 5 Ιουνίου 2017

Εἰς τήν Πεντηκοστήν


Νικοδήμου το γιορείτου
Α. Μεταβολήν το νο.
Β. Μεταβολήν τς καρδίας.
Γ. Μεταβολήν τς γλώσσης.

Συλλογίσου γαπητέ, πς τό Πανάγιον Πνεμα ταν κατέβη ες τό περον ν εδει πυρίνων γλωσσν, σάν νας σφοδρότατος νεμος καί βροντή, γέμισεν λον τόν οκον, ες τόν ποον σαν καθήμενοι ο θεοι πόστολοι καί προσηύχοντο· «καί πλήρωσε τόν οκον, ο σαν καθήμενοι» (Πραξ. β. 2)· καί τόν καμεν σάν μίαν κολυμβήθραν, ς λέγει  Θεσσαλονίκης Γρηγόριος, διά νά βαπτίσ τούς ποστόλους μέ τήν θείαν χάριν του, περί το ποίου τούτου βαπτίσματος προεπεν ες ατούς  Κύριος· «μες δέ βαπτισθήσεσθε ν Πνεύματι γί ο μετά πολλάς ταύτας μέρας (Πράξ. α 5).
πλήρωσε δέ τόν οκον, ο σαν καθήμενοι, κολυμβήθραν ατόν περγαζομένη πνευματικήν, καί πληροσα τήν το Σωτρος παγγελίαν, ν καί ατήν ναλαμβανόμενος πρός ατούς λεγεν, τι ωάννης μέν βάπτισεν δατι, μες δέ βαπτισθήσεσθε ν Πνεύματι γίλλά καί τήν κλσιν ν ατος πέθηκεν, παληθεύουσαν δειξε· διά γάρ το ξ ορανο τούτου χου, ντως υοί βροντς γεγόνασιν ο πόστολοι» (Λόγος ες τήν Πεντηκ.) Τότε δή τότε ατό τό Πανάγιον Πνεμα νήργησεν ες τούς ποστόλους τρες μεταβολάς (καί αταί α μεταβολαί εναι κυρίως  καρπός καί τν παρόντων πνευματικν γυμνασμάτων).
 α μεταβολή το το νοός τν ποστόλων,  ποία μετέβαλεν ες ατούς κείνας τάς πρώτας δέας που εχον περί τν πράγματων το κόσμου τούτου καί τούς καμε νά γνωρίσουν καθαρά τό ταπεινόν καί μάταιον τν παρόντων γαθν, καί ξεναντίας νά γνωρίσουν τό μεγαλεον καί αώνιον τν μελλόντων, στε κενοι ο διοι που λίγον προτήτερα φιλονικοσαν ναμεταξύ τους ποος πό ατούς νά το  πρτος καί μεγαλύτερος· «γένετο δέ καί φιλονικία ν ατος τό τίς ατν δοκε εναι μείζων» (Λουκ. κβ 24). στερα φ᾿ ο λαβαν τό Πνεμα τό γιον, μετροσαν διά μεγάλην ετυχίαν, τό νά εναι μικρότεροι πό λους· τό νά καταφρονονται πό λους διά τόν Χριστόν καί τό νά λογίζωνται σθενες, μωροί, τιμοι, νειδος, σκύβαλα καί σκουπίδια το κόσμου καί τν νθρώπων· «μες μωροί διά Χριστόν, μες σθενες, μες τιμοι, ς περικαθάρματα το κόσμου γεννήθημεν, πάντων περίψημα ως ρτι» (Α Κορ. δ 10).
Τώρα δελφέ στοχάσου νίσως γινε καί ες σέ ατή  μεταβολή το νοός διά μέσου τούτων τν πνευματικν γυμνασμάτων που νάγνωσες καί ως ες ποον βαθμόν φθασες, διότι νίσως καί ως τώρα νόμισες να μεγάλον καλόν, τό νά σέ τιμον καί νά σέ χουν ο νθρωποι ες πόληψιν, τό νά ζς ες τήν καρδίαν πάντων, γουν τό νά σέ γαπον λοι, τό νά γυρεύης πάντοτε καινούργιαις δονας καί νά ξοδεύης ες ατας τόν καιρόν που σο δόθη διά νά κερδίσης τά αώνια γαθά καί τό νά ζς μέ τέλη καί ντιρρήσεις κοσμικάς, φανερόν εναι τι  νος σου δηγετο ως τώρα πό τό πνεμα το κόσμου καί χι πό τό Πνεμα το Θεο καί πρέπει διά τοτο νά λυπσαι καί νά μετανος διότι πέθανεν  Χριστός καί νέστη καί νελήφθη ες τούς ορανούς, χι διά νά σο δώσ τό πνεμα το κόσμου.'Aλλά διά νά σο δώσ τό Πνεμα τό δικόν του καί σύ μέ τήν κακήν ζωήν που ζησες δέν γινες δεκτικός το θείου του Πνεύματος· «μες δέ ο τό πνεμα το κόσμου λάβομεν, λλά τό πνεμα τό κ το Θεο» (Α Κορ. β 12).
Πρέπει μως πό τώρα καί στερα νά εσαι ποφασισμένος νά κάμνης λα τά ναντία, γουν νά δηγσαι μέ τάς διδασκαλίας το Εαγγελίου καί το γίου Πνεύματος, καί νά μή λογιάζς λλην τιμήν, παρά κείνην που σέ μεγαλύνει μπρός ες τόν Θεόν καί νά μή ψηφς λλο καλόν, παρά κενο που σο προξενε τήν πόλαυσιν το Παραδείσου.
Εναι καλόν σημάδι πς  χάρις το γίου Πνεύματος ρχισε νά φωτίζ τόν νον σου καί θέλει νά σέ μεταβάλ πό κενον που σουν ες νδρα λλον, καθώς εναι γεγραμμένον περί το Σαούλ· «καί φαλεται πί σέ Πνεμα Κυρίου, καί στραφήσ ες νδρα λλον» (Α. Βασιλ. ι. 6) καί πρέπει διά τοτο νά χαίρς καί νά εχαριστς τόν Κύριον που σέ φώτισε μέ τό γιόν του Πνεμα, διά νά μή περιπατς πλέον σάν νήπιος, λλά σάν νδρας τέλειος· «τε μην νήπιος, ς νήπιος φρόνουν ς νήπιος λογιζόμην· τε δέ γέγονα νήρ, κατήργηκα τά το νηπίου» (Α. Κορ. ιγ 11)· καί διά νά μή κολουθς πλέον τό φρόνημα τς σαρκός που εναι θάνατος λλά τό φρόνημα το Πνεύματος που εναι ζωή· «τό γάρ φρόνημα τς σαρκός θάνατος· τό δέ φρόνημα το Πνεύματος, ζωή καί ερήνη» (Ρωμ. η. 6).
Ασχύνθητι λοιπόν διά τήν περασμένην ζωήν που ζησες χι σάν οκεος το Χριστολλά σάν ξένος καί λλότριος, μέ τό νά μή εχες τό Πνεμα το Χριστοπειδή κατά τόν πόστολον· «ε τις Πνεμα το Χριστο οκ χει οτος, οκ στιν ατο» (Ρωμ. η 9). Καί παρακάλεσαι ταπεινς τό γιον Πνεμα νά μεταβάλη τελείως τόν νον σου ες τό θεον του θέλημα, φωτίζωντάς τον μέ τήν χάριν του. χι κατά τήν πιφάνειαν λλά κατά βάθος διά νά μή στερηθς καί σύ τόν φωτισμόν καί τήν χάριν του καί νά λέγς μέ τόν Δαβίδ· «καί τό φς τν φθαλμν μου, καί ατό οκ στι μετ᾿ μο» (Ψαλμ. λζ 10)· λλά μλλον νά λαμβάνης πάνω ες τόν μυδρότερον φωτισμόν, λλον καθαρώτερον καί λαμπρότερον φωτισμόν καί νά λέγς· «ν τ φωτί σου ψόμεθα φς» (Ψαλμ. λε 10).
Πς δέ νά συγκρατς τόν φωτισμόν τοτον το γίου Πνεύματος ες τόν νον σου καί πς νά μή τόν φήσς νά σβύσκουσον τί σο λέγει  θεος Χρυσόστομος· καθώς τό φς το λύχνου μέ τό λάδι νάπτει καί συγκρατεται, καί ταν σωθ τό λάδι τότε σβύνει καί ατό, τσι καί  χάρις το γίου Πνεύματος νάπτει καί μς φωτίζει, ταν χωμεν καλά ργα, καί λεημοσύνην ες τήν ψυχήν μας. ταν δέ τά καλά ργα λείψουν καί  λεημοσύνη, ναχωρε πό μς καί τό φς το γίου Πνεύματος· «καθάπερ γάρ τό λυχνιαον φς λαί κατέχεται καί ναλωθέντος τούτου, κκενο σβέννυται, οτω δή καί  το Πνεύματος χάρις, παρόντων μέν μν ργων γαθν, καί λεημοσύνης πολλς πιχεομένης τ ψυχ, μένει καθάπερ λαί κατεχομένη  φλόξ· ταύτης δέ οκ οσης, πεισι καί ναχωρε» (Τόμ. Θ λόγος 55). Καθώς καί τό Πνεμα Κυρίου που δόθη ες τόν Σαούλ, νεχώρησεν πό λόγου του μέ τό νά μή εχε γνώμην ρθήν καί ργα θεάρεστα· «Πνεμα Κυρίου πέστη πό Σαούλ» (Α. Βασιλ. ις 14· διά τοτο καί  Παλος παραγγέλει γράφων· «τό Πνεμα μή σβέννυτε» (Α. Θεσσ. ε 19).
Λέγει γάρ  μέγας Βασίλειος καί καθώς λλη μέν θερμότης ερίσκεται ες τά σώματα καθ᾿ ξιν πολυχρόνιος, λλη δέ κατά διάθεσιν λιγοχρόνιος, τσι καί τό Πνεμα τό γιον, ες λλους μέν παραμένει καθ᾿ ξιν διά τήν στρεότητα τς καλς των γνώμης, ς κολούθησεν ες τόν λδάδ καί Μωδάδ, περί τν ποίων γράφουσιν ο ριθμοί, τι προφήτευον πάντοτε· ες λλους δέ μόνον ερίσκεται ς διάθεσις, καί γρήγορα ναχωρε διά τό στερέωτον τς γνώμης των, ς κολούθησεν ες τόν Σαούλ καί ες τούς βδομήκοντα πρεσβυτέρους, ο ποοι μίαν φοράν μόνον προφήτευσαν, καί στερον χασαν τς προφητείας τό χάρισμα. ς ν σώμασιν γίεια,  θερμότης,  λως εκίνητοι διαθέσεις, οτω καί ν ψυχ πολλάκις πάρχει τό πνεμα, τος διά τό τς γνώμης νίδρυτον εκόλως ν δέξατο χάριν πωθουμένοις οος  Σαούλ καί ο πρεσβύτεροι ο βδομήκοντα τν υἱῶν σραήλ, πλήν το λδάδ καί Μωδάδ· «τούτοις γάρ μόνοις κ πάντων φαίνεται παραμεναν τό Πνεμα· καί λως ε τις τούτοις τήν προαίρεσιν παραπλήσιος» (Κεφ. κς. Περί το γίου Πνεύματος).
Συλλογίσου γαπητέ τήν β. μεταβολήν που καμε τό Πανάγιον Πνεμα ες τήν καρδίαν τν ποστόλων, ο ποοι ες τήν ρχήν σαν τόσον φιλόζωοι, τόσον φιλόσαρκοι, τόσον δειλοί, που διά νά φυλάξουν τήν ζωήν τους,  νας φησε τόν διδάσκαλόν του ες τό πάθος καί φυγε γυμνός· «καί ες τις νεανίσκος κολούθει ατ περιβεβλημένος σινδόνα πί γυμνο…  δέ καταλιπών τήν συνδόνα γυμνός φυγεν π᾿ ατν» (Μαρκ. Ιδ 51. (Οτος το  δελφόθεος άκωβος, στις φόρει να μόνον μάτιον ες λην του τήν ζωήν, ς λέγει  ερός Θεοφύλακτος),  λλος τόν ρνήθη καί λοι ο λλοι νεχώρησαν· «καί φέντες ατόν πάντες φυγον». (Μαρκ. ιδ. 51). Καί τόσον σαν τρομαγμένοι σάν λαγωοί που στεκαν κεκλεισμένοι πό τόν φόβον τους μέσα ες τό περον καί δέν τόλμων νά εγουν ξω σχεδόν ες λον τό διάστημα τν πεντήκοντα μερν που πέρασαν μετά τήν νάστασιν λλ᾿ φ᾿ ο κατέβη ες ατούς τό γιον Πνεμα, μετέβαλε τήν σθένειαν τς καρδίας των ες νδρείαν καί γενναιότητα.
θεν εγκαν ξω σάν τόσοι φοβοι λέοντες καί κήρυττον τόν σταυρωμένον ησον μπρός ες λον τό πλθος το λαο μέ μέτωπον νοικτόν, μέ στθος νδρειωμένον καί μέ τόλμην καί παρρησίαν χωρίς νά δειλιάσουν οτε πό φοβερισμούς, οτε πό δαρμούς, οτε πό βάσανα καί μαρτύρια, οτε πό τόν διον θάνατον· λλ᾿ πεθύμουν τατα πάντα ς τρυφάς καί ξεφαντώματα καί χαιρον περβολικά ταν τά λάμβανον· «ο μέν ον πορεύοντο χαίροντες πό προσώπου τοσυνεδρίου, τι πέρ το νόματος ατο κατηξιώθησαν τιμασθναι» (Πραξ. ε. 41).
Τότε θελες δε κενον τόν δειλότατον καί φιλόζωον Πέτρον, που πρότερον δέν δυνήθη νά κούσ χωρίς φόβον οτε να ψιλόν λόγον νός δυστυχισμένου κορασίου, πς στάθη μέ τόσην φοβίαν καί τόλμην καί δημηγόρησε μεγαλοφώνως μπροσθεν ες να μυριάριθμον πλθος νθρώπων, χωρίς νά στοχάζεται πς εναι λότελα νθρωποι λλά πς εναι κνώδαλα καί φυτά  λίθοι, καί μέ τήν δημηγορίαν του ελκυσεν ες τήν πίστιν το Χριστο τρες χιλιάδας λαο· «σταθείς δέ Πέτρος σύν τος νδεκα πρε τήν φωνήν ατο, καί πεφθέγξατο ατος» (Πράξ. β. 14).
Τότε θελες δ κείνους τούς λιες καί γραμμάτους πλουτισμένους πό τόσην σοφίαν καί σύνεσιν, στε νά κάμνουν τούς σοφούς καί γραμματισμένους νά ξίστανται καί νά πορον· «καί καταλαβόμενοι, τι νθρωποι γράμματοί εσι καί διται θαύμαζον». (Πράξ. δ 13). Καί τοτο διατί; διότι δωκεν ες τήν καρδίαν ατν χμα γνώσεως τό Πνεμα τό γιον, καθώς εναι γεγραμμένον περί το Σολομντος· «καί δωκε Κύριος φρόνησιν τ Σολομών καί χμα καρδίας» (Γ Βασιλ. δ 29)· καί διότι " ψατο Κύριος καρδίας ατν ς γέγραπται» (Α Βασιλ. ι 26).
 χάρις!  νέργεια!  πρ το γίου Πνεύματος, τό ποον ταν μίαν φοράν νάψ τήν καρδίαν, τούς λαγούς κάμνει λέοντας, τούς δυνάτους δυνατούς, τούς σόφους σοφούς, τούς πηλίνους κατασκευάζει πυρίνους καί τούς πρην νδριάντας μεταβάλλει ες νδρας τελείους. Καί τοτο εναι κενο που  Θεός πεσχέθη νά δώσ διά το Προφήτου Μιχαίου λέγων· «οκ σται  πακούων ατν, άν μή γώ μπλήσω σχύν κ Πνεύματος Κυρίου» (Μιχ. γ 8).
Τώρα καί σύ δελφέ που ναγινώκεις τατα, στοχάσου, άν λαβες ατήν τήν γενναιότητα καί θέρμην ες τήν καρδίαν σου διά νά μή φοβσαι σάρκα, κόσμον καί κοσμοκράτορα, τοτο εναι σημεον πς μετεβλήθης πό τό Πνεμα Κυρίου, καθώς εναι γεγραμμένον· «τότε μεταβαλε τό Πνεμα καί διελεύσεται, καί ξιλάσεται· ατη  σχύς τ Θε μου» (ββακ. α 11).
Στοχάσου, καί άν σύ προτήτερα γύρευες μέ λην τήν ρμήν τν πιθυμιν σου τά γαθά το κόσμου, τά πλούτη, τάς δόξας, τάς δονάς καί λόγιαζες τι το μακαριώτερος ποιος εχεν πό ατά τά γαθά περισσότερα, ξευρε τι ως τώρα το  καρδία σου πεπαλαιωμένη, ναίσθητος καί πεπωρωμένη σάν πέτρα πό τό Πνεμα το κόσμου καί τς σαρκός. Καί λυπήσου διά τοτο καί μετανόησον, πώς ες τόσους χρόνους τς ζως σου, δέν γινες ξιος νά λάβς διά το γίου Πνεύματος μίαν καινούργιαν καρδίαν ασθητικήν το συμφέροντός σου, τήν ποίαν πεσχέθη νά σο δώσ  Θεός· «καί δώσω μν καρδίαν καινήν καί πνεμα καινόν δώσω μν· καί φελ τήν καρδίαν τήν λιθίνην κ τς σαρκός μν καί δώσω μν καρδίαν σαρκίνην καί τό πνεμά μου δώσω ν μν» (εζεκ. λς. 26).
άν δέ τώρα γυρεύς λα τά ναντία καί ντί νά περηφανεύεσαι διά τά πλούτη, σύ περισσότερον ταπεινώνεσαι καί χαίρεις ες τήν πτωχείαν· ντί νά θέλς τάς τρυφάς καί τά ξεφαντώματα, σύ γαπς τήν λιγάρκειαν καί γκράτειαν, ξευρε, τι τό Πνεμα τό γιον ρχισε νά μεταβάλ τήν καρδίαν σου ες λλην καρδίαν, καθώς εναι γεγραμμένον περί το Σαούλ. «Καί γενήθη στε πιστραφναι τ μ ατο πελθεν πό Σαμουήλ, μετέστρεψεν ατ  Θεός καρδίαν λλην». (Α. Βασίλ. ι. 9)
θεν εφράνθητι καί εχαρίστησαι τόν Κύριον, που διά το γίου Πνεύματος, χι μόνο σο καθάρισε τόν νον, λλά καί σο θέρμανε τήν καρδίαν καί θέλει νά σέ μεταβάλ πό σαρκικόν ες πνευματικόν· πό νήπιον μωρόν, ες νδρα σοφόν· καί πό κοσμικόν καί θνικόν, ες ληθινόν χριστιανόν. Τοιαύτας γάρ θεοπρεπες καί παραδόξους μεταβολάς συνειθίζει νά νεργ τό Πνεμα τό γιον, καθώς θεολογε περί ατο  Μέγας Θεολόγος Γρηγόριος· «τοτο τό Πνεμα (σοφώτατον γάρ καί φιλανθρωπότατον) ν ποιμένα λάβ, ψάλτην ποιε πνευμάτων πονηρν κατεπδοντα καί βασιλέα το σραήλ ναδείκνυσιν· άν απόλον συκάμινα κνίζοντα, προφήτην ργάζεται· τόν Δαβίδ καί τόν μώς νθυμήθητι· άν μειράκιον εφυές λάβ πρεσβυτέρων ποιε κριτήν καί παρ᾿ λικίαν· μαρτυρε Δανιήλ  νικήσας ν λάκκ λέοντας· άν λιέας ερ, σαγηνεύει Χριστ, κόσμον λον τ το λόγου πλοκ συλλαμβάνοντας. Πέτρον λάβε μοι καί νδρέαν καί τούς τς βροντς υούς τά πνευματικά βροντήσαντας· άν τελώνας, ες μαθητείαν κερδαίνει καί ψυχν μπόρους δημιουργε· φησί Ματθαος,  χθές τελώνης, καί σήμερον εαγγελιστής· άν διώκτας θερμούς, τόν ζλον μετατίθησι, καί ποιε Παύλους ντί Σαύλων καί τοσοτον ες εσέβειαν, σον ες κακίαν κατέλαβε». (λογ. Ες τήν Πεντηκοστήν).
ντράπου λοιπόν δελφέ, διότι ως τώρα σουν μακράν πό τέτοιους συλλογισμούς, πορευόμενος ν τος κακος θελήμασι τς καρδίας σου καί μή δίδωντας τόπον ες ατήν, διά νά κατοικήσ τό Πνεμα τό γιον· καί συντόμως επεν, διότι ζησες σάν νας ψυχικός μόνον νθρωπος, ς ο δέχεται τά το Πνεύματος· «μωρία γάρ ατ στι καί ο δύναται γνναι» (Α. Κορ. β 14). Κάμε πόφασιν ες τό πόλοιπον τς ζως σου, νά μή λυπήσης πλέον τό Πνεμα τό γιον μέ καμμίαν τακτον καί κακήν ρεξιν τς καρδίας σου, κατά τήν παραγγελίαν που σο δίδει  πόστολος· «καί μή λυπτε τό Πνεμα τό γιον το Θεο» (φεσ. δ. 30)· μηδέ νά ναντιωθς ς σκληροκάρδιος ες τό γιον ατο θέλημα, κατά τούς σκληροκαρδίους κείνουςβραίους, πρός τούς ποίους επεν  Στέφανος· «σκληροτράχηλοι καί περίτμητοι τ καρδί καί τος σίν· μες εί τ πνεύματι τ γί ντιπίπτετε» (Πράξ. ζ. 51)· λλά νά δώσς λην τήν καρδίαν σου ες ατό μέ λας της τάς πιθυμίας διά νά νοικήσ καθώς ατό τό διον πνεμα σέ προστάζει λέγον· «υέ δός μοι τήν καρδίαν» (Παροιμ. κγ. 26).
Θέλεις δέ δώσει τήν καρδίαν σου ες τό Πνεμα τό γιον, άν μελετς πάντοτε ες ατήν τό νομα το ησο το Υο το Θεο μέ μίαν διάλειπτον προσευχήν. πειδή τό Πνεμα τό γιον μολονότι καί κπορεύεται κ μόνου το Πατρός, μως εναι καί λέγεται καί Πνεμα το Υο διά τήν μοουσιότητα καί ν τ Υἱῷ ναπαύεται καί χαίρει ταν ατός νομάζεται· «ξαπέστειλεν  Θεός τό Πνεμα το Υο ατο ν τας καρδίαις, κράζον ββ  Πατήρ»· (Γαλ. δ. 6)·" να διά τς τοιαύτης νοερς καί πνευματικς προσευχς , ν μέν τ Πνεύματι θεωρς τόν Υόν, ν δέ τ Υἱῳ θεωρς τόν Πατέρα", ς λέγει  Μέγας Βασίλειος· καί να καταξιωθς διά τς τοιαύτης νοερς ργασίας, νά ερς καί νά δς νοερς τήν χάριν το γίου Πνεύματος, τήν ποίαν λαβες μέν διά το γίου βαπτίσματος, τήν χωσες δέ σάν σπινθρα μέσα ες τά πάθη καί μαρτίας.
Καί τέλος πάντων, πειδή καί τό Πανάγιον Πνεμα·  λλος παράκλητος, τό συμπληρωτικόν πρόσωπον τς γίας Τριάδος·  χορηγός πάντων τν χαρισμάτων  ζωή τν ζώντων·  κίνησις τν κινουμένων· καί  τελειότης πάντων τν ντων,θέλησεν κ μόνης τς φιλανθρωπίας του νά εδοποιήσ ες τήν καρδίαν σου τάς πρώτας γραμμάς καί τό πρτον σχέδιον τς χάριτός του, παρακάλεσαί τον νά μή σέ φήσ τελ λλά νά φέρ ες τελειότητα ατήν τήν εδοποίησιν καί τό ργον που ρχισεν ες σέ, χαρίζωντάς σου τό χάρισμα τς διαμονς καί τς μέχρι τέλους πομονς ν τ ατο χάριτι, τό ποον χάρισμα εναι τό μεγαλύτερον πό λα τά χαρίσματα καί ατό μόνον συνιστ καί πισφραγίζει τόν κάστου προορισμόν κατά τούς θεολόγους καί διά το χαρίσματος τούτου νά σέ ξιώσ πό δ κόμη, νά γίνς λος πνευματικός, λος γγελοειδής, λος γιος καί υός Θεο, καί Θεός κατά χάριν, π᾿ κε που εσαι τώρα γ καί σποδός· καθώς λέγει  Μέγας Βασίλειος· «Πνεμα γιον πελθόν ες ψυχήν νθρώπου, δωκε μέν ζωήν, δωκε δέ θανασίαν· γειρε κείμενον· τό δέ κινηθέν κίνησιν ἀΐδιον πό Πνεύματος γίον, ζον γιου γένετο· σχε δέ νθρωπος ξίαν πνεύματος εσοικισθέντος ν ατ προφήτου, ποστόλου, γγέλου Θεον πρό το, γ καί σποδός»· (μιλ. Περί το Πνεύματος το γίου, ς  ρχή, νθυμηθμεν πσα ψυχή).
Συλλογίσου γαπητέ τήν γ. μεταβολήν που νήργησε τό Πνεμα τό γιον ες τήν γλσσαν τν ποστόλων· διότι κενοι που προτήτερα δέν λαλοσαν λλο παρά γήϊνα καί χαμερπ διά δόξας καί τιμάς προσωρινάς καί ματαίας· «δός μν να ες κ δεξιν σου καί ες ξ εωνύμων σου καθίσωμεν ν τ δόξ σου» (Μάρκ. ι. 37)· κενοι που λάλουν περί το Χριστο ταπεινά καί ετελ· «πιστάτα, καλόν στιν μς δε εναι καί ποιήσωμεν σκηνάς τρες, μίαν σοί καί Μωσε μίαν καί μίαν λί» (Λουκ. θ. 33).
κενοι που πρότερον φθασαν ως καί νά συμφωνήσουν μέ τόν ούδαν καί νά κατηγορήσουν τήν ελογημένην κείνην Μαρίαν καί νά θυμωθον καταπάνω της, διότι λειψε τούς πόδας το ησο μέ τόσον πολυέξοδον μρον, λέγοντες μέ γανάκτησιν· «ες τί  πώλεια ατη το μύρου γέγονεν; δύνατο γάρ τοτο πραθναι πάνω τριακοσίων δηναρίων καί δοθναι πτωχος καί νεβριμντο ατ» (Μάρκ. ιδ. 4) Ατοί λέγω ο διοι, στερα πό τόν ρχομόν το γίου Πνεύματος, δέν λαλοσαν πλέον δι᾿ λλο, παρά διά τά μεγαλεα το Θεο, διά ψηλά καί μεγάλα πράγματα διά τήν βασιλείαν τν ορανν, διά τήν θεολογίαν τς γίας Τριάδος, διά τό κατανόητον μυστήριον τς νσάρκου οκονομίας· διότι εναι Θεός ληθινός  Χριστός· μέ ρητορικήν νήκουστον, μέ λευθεροστομίαν σύγκριτον καί μέ γλσσας διαφόρους· «κούομεν λαλούντων ατν τας μετέραις γλώσσαις τά μεγαλεα το Θεο". (Πράξ. β 11).
Τώρα στοχάσου σύ γαπητέ τά λόγια που μιλοσες προτήτερα πό τά παρόντα γυμνάσματα, καί τά λόγια που πρέπει τώρα νά λαλς, διά νά λάβς καί σύ τήν μεταβολήν ατήν τς γλώσσης πό τήν χάριν το γίου Πνεύματος· τήν γλσσαν σο τήν δωκεν  Θεός δελφέ ργανον διά νά λαλς λα τά καλά χι τά κακά. θεν πρέπει νά τήν μεταχειρίζεσαι καί σύ κατά τόν σκοπόν που  Θεός σο τήν δωκεν· γουν ες τό νά δοξολογς καί νά ανς μέ ατήν πάντοτε τόν Θεόν, καί νά μελετς τά θεα του λόγια καθώς γέγραπται· «πσα γλσσα ξομολογήσεται τι Κύριος ησος Χριστός ες δόξαν Θεο Πατρός» (Φιλιπ. β 11).
Καί πάλιν «καί  γλσσά μου μελετήσει τήν δικαιοσύνην σου, λην τήν μέραν τόν παινόν σου»· (Ψαλμ. λδ. 32)· καί χι ες τό νά λαλς λόγια νευλαβ κατά το Θεο καί ες τό νά νομάζς τό θεον του νομα ες πράγματα μάταια· «ο λήψ γάρ φησι τό νομα Κυρίου το Θεο σου πί ματαί» (ξοδ. κ. 7) ες τό νά κατηγορς καί νά μέμφεσαι τόν αυτόν σου καί χι ες τό νά τόν παινς μόνος σου «γκωμιαζέτω σε  πέλας καί μή τό σόν στόμα· λλότριος, καί μή τά σά χείλη» (Παροιμ. κζ. 2).
Ες τό νά συμβουλεύς τόν δελφόν σου λα κενα που εναι συμφέροντα ες τήν σωτηρίαν του καί νά στερεώνς ες τό καλόν καί τήν ρετήν, καί χι ες τό νά κονς ς μάχαιραν τήν γλσσάν σου κατ᾿ ατο περιπαίζωντάς τον, κατηγορντάς τον καί βρίζωντάς τον καταφρονητικς μέ θυμόν· «κόνησαν ς ραμφαίαν τήν γλσσαν ατν» (Ψαλμ. ξγ. 30)  καί δίδωντάς του κακάς συμβουλάς μέ λόγια παλά μέν καί φιλικά, πίβουλα δέ καί χθρικά, διά νά τόν κακοποιήσς καί νά τόν βλάψς· «παλύνθησαν ο λόγοι ατν πέρ λαιον καί ατοί εσι βολίδες» (Ψαλμ. νδ. 24).
Καί διά νά επ μέ να λόγον, ες τήν γλσσάν σου πρέπει νά χς τά μεγαλεα το Θεο, τά λόγια τς παλαις καί νέας Γραφς· τά περί τς θείας προνοίας· τά περί τς κρίσεως· καί τά περί τς γαθότητός του· καί λαι α συνομιλίαι σου νά ναι περί πνευματικν καί θείων πραγμάτων καί περί φελείας ψυχικς. άν περί τοιούτων μεταχειρίζεσαι τήν γλσσάν σου, ξευρε, τι  Κύριος πλασε νοερς τήν δικήν σου γλσσαν, καθώς πλασε ποτέ καί το κωφο καί μογιλάλου· «καί πτύσας ψατο τς γλώσσης ατο… καί λύθη  δεσμός τς γλώσσης ατο». (Μάρκ. ζ 33). Καί εναι καλόν σημάδι, τι ρχισε τό Πνεμα τό γιον νά μεταβάλ καί τήν δικήν σου γλσσαν, καί νά λαλ ατό δι᾿ ατς, ς ποτέ λάλει καί διά τν ποστόλων καί διά το Δαβίδ «Πνεμα Κυρίου λάλησεν ν μοί καί  λόγος ατο πί γλώσσης μου» (Β. Βασιλ. κγ. 2).
ντράπου λοιπόν δελφέ, πς ως τώρα λάλεις σάν νας σαρκικός καί νήπιος καί χι σάν πνευματικός καί τέλειος νδρας· «τε μην νήπιος, ς νήπιος λάλουν» (Α. Κορ. ιγ 11) καί  γλσσά σου μελέτα τήν δικίαν, καθώς λέγει  σαας· « γλσσα μν δικίαν μελετ» (νθ. 3).
ποφάσισαι ες τό ξς νά μή φήνς νά εγουν πό τό στόμα σου λόγια σαπρά, λόγια γελοιώδη καί μάταια, λλά φέλιμα καί σωτηριώδη πρός οκοδομήν τν κουόντων, καθώς σο παραγγέλει  πόστολος· «πς λόγος σαπρός κ το στόματος μν μή κπορευέσθω, λλ᾿ ετις γαθός πρός οκοδομήν να δ χάριν τος κούουσιν» (φέσ. δ 29)· διότι  λόγος εναι σκιά το ργου, καθώς επεν νας σοφός (Οτος στίν  Δημόκριτος επών· «λόγος ργου σκιή»)· καί ο λόγοι ο κακοί προξενον καί τά ργα τά κακά, καθώς καί κ το ναντίου ο λόγοι ο καλοί προξενον καί τά ργα τά καλά. Διά τοτο επε καί  Σολομν, τι ες τό χέρι τς γλώσσης στέκεται  ζωή καί  θάνατος· «θάνατος καί ζωή ν χειρί γλώσσης» (Παροιμ. ιη. 21). Καί καθώς ποιος βαστ μυρωδικά καί τόν αυτόν του εωδιάζει καί τούς λλους μοίως καί ποιος βαστ βρωμερά καί τόν αυτόν βρωμίζει καί τούς λλους· τοιουτοτρόπως καί ποιος λαλε τά καλά λόγια,  τά κακά καί τόν αυτόν του φελεβλάπτει καί τούς κούοντάς του.
Καί τέλος πάντων, παρακάλεσαι τό Πνεμα τό γιον νά δυναμώσ τοτο που ρχισε νά νεργ ες σέ· «δυνάμωσον  Θεός τοτο,  κατειργάσω ν μν» (Ψαλμ. ξζ. 31)· καί νά δείξς μίαν τελείαν μεταβολήν ες τήν γλσσάν σου διά τς χάριτός του, στε νά μή σέ φήσ νά σφάλς πλέον μέ ατήν ες κανένα λόγον πρεπον· «ε τις ν λόγ ο πταίει, οτος τέλειος νήρ (ακώβ. γ. 2)· λλά νά μεταχειρισθ τήν γλσσάν σου σάν να κονδύλι, διά νά τήν κιν μέ τήν δεξιάν του ες τό νά λαλς κενα μόνον που ατό θέλει καί βούλεται· στε που, σύ μέν νά λέγς· « γλσσά μου κάλαμος γραμματέως ξυγράφου» (Ψαλμ. μδ 2)· κενοι δέ που σέ βλέπουν καί σο κούουν, νά λέγουν· «ατη  λλοίωσις τς δεξις το ψίστου». (Ψαλμ. ος 10).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου