BANK: Ελληνικότατη λέξη

Σταύρος Θεοφανίδης Καθηγητής Παντείου Πανεπιστημίου

Πολλοί, από κατανοητή άγνοια, νομίζουν ότι η διεθνής ή "παγκοσμιοποιημένη" λέξη Bank είναι λατινική ή έχει αγγλική προέλευση... Νά, ποια είναι η γλωσσολογική ιστορική πηγή και η ετυμολογία της λέξης αυτής, η οποία έχει ευρύτατη διάδοση σ' όλο τον κόσμο. Στην εικόνα, νόμισμα της Εφεσου π. 600 π.Χ. Εμπροσθότυπος: Ελάφι -το ιερό ζώο της Εφεσίας Αρτέμιδος- που βόσκει. Σε αυτό το νόμισμα χαράχτηκε η πρώτη πάνω σε νομίσματα εξελιγμένη Ελληνική επιγραφή: ΦΑΕΝΟΣ ΕΙΜΙ ΣΗΜΑ. Ορισμένοι ερευνητές (...) ισχυρίζονται ότι πρόκειται για έναν από τους πρώτους τραπεζίτες (Ελληνική Τέχνη, Αρχαία Νομίσματα, Μάντω ΟικονομΙδου, Εκδοτική Αθηνών 1996).
Η αφετηρία μας: Ο Έλληνας αρχάνθρωπος και οι πρώτες λέξεις του... Το πρώτο PC

Η σχετική πηγή, με βάση διεθνείς αυθεντικές αναφορές αλλά και την παιδεία των αρχαιομαθών δασκάλων μου, είναι η εξής; Το θέατρο (δημιουργία και λέξη 100% ελληνική, που χρησιμοποιεί όλος ο κόσμος) ήταν βασικός (και περίπου "μονοπωλιακός") θεσμός ψυχαγωγίας των αρχαίων Ελλήνων. Κάθε κατασκεύασμα από ξύλο, σταθερό και στέρεο, "πηγμένο" στο έδαφος ως σκηνή, πάλκο ή πάγκος είσπραξης των εισιτηρίων, ονομάζονταν στην αρχαία ελληνική γλώσσα "πήγμα", από το αρχαίο ελληνικό ρήμα: πήγνυμι, που σημαίνει εμπήγω, κτίζω, στήνω, στερεώνω ή κατασκευάζω: τραπέζι, πάγκο. Το "πήγμα"= πάγκος χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες όχι μόνον στο θέατρο αλλά και στην πανταχού παρούσα τότε ιερή αγορά, που από τους "φόρους" της έγινε το Ρωμαϊκό "φόρουμ". (Βλ. το σημείωμα μου στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, 7 Μαΐου 1998).

Η αφετηρία, λοιπόν, είναι από τις ελληνικές λέξεις (στην αρχική πελασγική, δηλαδή πρωτο-ελληνική και αργότερα τη δωρική προέλευση της λέξης): "πήγνυμι" και "πήγμα", όπως εξηγείται παρακάτω.

Φυσικά, πρωταγωνιστές είναι και εδώ οι Πρωτο-Έλληνες, και όχι οι "Ινδο-Ευρωπαίοι", γιατί δεν υπάρχει "Ινδός+Ευρωπαίος" ως φυσικό ον, αλλά ως τεχνητή κατασκευή. (Όσοι ανακάλυψαν τον "Ινδό+Ευρωπαίο" πρέπει να μας πουν πού και πότε γεννήθηκε! Πριν από τον Έλληνα Αρχάνθρωπο;) Ο Έλληνας-Αρχάνθρωπος έδωσε και το πρώτο PC (= personal computer) που ήταν τα δέκα δάκτυλα των χεριών του (δείκτης -digit = ψηφιακός)... Πράγματι, ο πρώτος "προσωπικός υπολογιστής" του ανθρώπου ήταν τα 10 δάκτυλα των χεριών του... Και η λέξη digit έχει ελληνική προέλευση μέσω της λατινικής προσαρμογής (δείκτης -» digit)... Οι δύο λέξεις είναι, φυσικά, ομόηχες,

Οι Ετρούσκοι - Λατίνοι: παίρνουν από τους Έλληνες τη σκυτάλη

Oι Ετρούσκοι και αργότερα οι Λατίνοι-Ρωμαίοι, όταν άκουσαν τις λέξεις αυτές από τους Έλληνες της Ν. Ιταλίας, όπου ήταν η Μεγάλη Ελλάδα, τις αντέγραψαν προσαρμόζοντας τες στα δικά τους φωνητικά χαρακτηριστικά. Το πήγνυμι έγινε: pe-pig-i, και το πήγμα έγινε: pango (banco = τραπέζι ή τράπεζα), δηλαδή ξύλινος πάγκος πάνω στον οποίον κάνουμε τα πάντα, άρα και χρηματικές δοσοληψίες. Νά η ιστορική προέλευση του bank ή banka ως χωρο-τόπος, που έγινε αργότερα, φυσικά, και θεσμός συναλλαγών. Στην εικόνα, Ετρουσκικός κρατήρας. Ένας νεαρός κρατά μια ζυγαριά. Επάνω στον χιτώνα του η επιγραφή αναφέρει: Talmithe. Στα αριστερά του, ο Ερμής τον παρακολουθεί, με το κηρύκειο και τον πέτασο.  Ο Παλαμήδης θεωρείται ο εφευρέτης της ζυγαριάς. (L.I.M.C., λήμμα: Palamedes, 13).

Από τον panco (πάγκο) = τραπέζι, που χρησιμοποιούσαν οι πρώτοι τραπεζίτες ("μπανγκέρηδες"), έγινε το BANK, συνώνυμο ως "πάγκος" με το τραπέζι = τράπεζα... Υπάρχει, επομένως, απόλυτη εννοιολογική "αιτιότητα": πήγμα = pangos = bank = τραπέζι και τράπεζα, με αφετηρία το "πήγμα" - "πήγνυμι".

Η εννοιολογική ταυτότητα pangos = τραπέζι έδωσε και τον ελληνικό σχετικό όρο τράπεζα, που χρησιμοποιεί και ο Όμηρος (Οδύσσεια ρ 333) με τη σημερινή έννοια.
Με λύπη μου διαπιστώνω ότι το αξιόλογο Λεξικό Γ. Μπαμπινιώτη στα σχετικά του λήμματα πάγκος (σελ. 1308) και μπάνκα (σελ. 1143) πάσχει από σοβαρότατη παράλειψη, διότι παρουσιάζει την ετυμολογία από το "ιταλικό" (όπως γράφει το Λεξικό) "banco", χωρίς να αναφέρει την αρχαία ελληνική προέλευση από το: πήγμα και το πήγνυμι,

Διαβάστε όμως με προσοχή τα λήμματα πήγμα και πήγνυμι στο έγκυρο λεξικό Η. Liddell-R. Scott, τόσο στην πρωτότυπη έκδοση όσο και στην ελληνική απόδοση Α. Κωνσταντινιδη.

Λέξεις για: "Παγκοσμιοπολίτες"...

Η λέξη "bank" είναι αρχικό δάνειο των Λατίνων από τα Ελληνικά και κατόπιν αντι-δάνειο των σημερινών Ελλήνων από τους Λατίνους. [Βλ. και το ποίημα "Ποσειδωνιάται" του Κ. Καβάφη, που θα πρέπει να γνωρίζουν και να αναλύσουν όλοι οι Γλωσσολόγοι μας, προτού γράψουν τα λεξικά τους.] Οι σημερινοί "παγκοσμιο-πολίτες" πρέπει να είναι ευγνώμονες στους αρχαίους Έλληνες και τους Πελασγούς προγόνους τους για τη λέξη "πήγμα", που είναι ρίζα της λέξης "bank", όχι, βέβαια, στους Λατίνους ή τους Ιταλούς... Επομένως, η παγκόσμια λέξη "bank" είναι αυταπόδεικτα ελληνικότατη με πελασγική ρίζα και όχι "ινδο-ευρωπάίκή'.

Εξετάστε όμως και την προέλευση της λέξης "μπράβο" (bravo) που, δυστυχώς, όλοι οι λεξικογράφοι μας ανεξαιρέτως θεωρούν ως ιταλική, ενώ και αυτή είναι ελληνικότατη από το ελληνικό: "βραβείο" = μπράβο, καθόσον το β -»μπ [βλ. τη μελέτη του Σ. Θεοφανίδη, "Μία διαχρονική εκτίμηση...", Παράρτημα 4, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Τετράδια Εργασίας, αριθμ. 29, Αθήνα 1999, σσ. 45-55].

Νά, λοιπόν, ο ιστορικός ετυμολογικός "κύκλος" της λέξης bank: Πελασγοί ή Πρωτο-'Ελληνες (πή-γνυμι και πήγμα) -» Ετρούσκοι -» Ρωμαίοι (pepigi - pango - banko) -> όλος ο κόσμος σήμερα: bank. Ελπίζω και οι σημερινοί Έλληνες να συγκρατήσουν τη διαδρομή.

Οι Έλληνες και η "Κοσμόπολίς" τους. Οι Νεο-Βάρβαροι και το "Παγκόσμιο Χωριό" τους

Λίγοι γνωρίζουν ότι το λεγόμενο "Λατινικό" αλφάβητο, που χρησιμοποιούν Ευρωπαίοι, Αμερικάνοι και Αυστραλοί, είναι Ελληνικό-Χαλκιδικό, όπως δείχνουν καθαρά μελέτες ξένων ειδικών (R. Carpenter, D. Diringer κ.ά.) και η μελέτη μου (στις εκδόσεις του Παντείου Πανεπιστημίου). Όχι μόνον το bank έχει ελληνική ρίζα αλλά και τα: Data (= δοτά), digit (= δείκτης, ως το πρώτο ψηφίο), memory (= μνημονική), Sir (= Κύριος)...

Ακόμα η έκφραση: "παγκόσμιο χωριό" έχει νεο-βαρβαρική προέλευση.,. Οι αρχαίοι 'Ελληνες πρακτικά καθιέρωσαν το "Κοσμό-πολις" (cosmopolis στα Χαλκιδικά). Όχι, λοιπόν, "παγκόσμιο χωριό" αλλά "κοσμόπολις".,. Είναι "ευγενέστερο"! Είμαστε όλοι "πολίτες". Όχι "χωριάτες" και "συγχωριανοί'. Αλλη μια επιβεβαίωση της παράλληλης λεξιγενετικής του όρου μας, που δείχνει τη γλωσσική διεργασία και την πορεία του όρου.

Η λέξη bank πηγαίνει πρώτα στη Δυτική Ευρώπη και μετά στην Αμερική. Επίσης, η ελληνική λέξη "πίτ-τα" ή "πίτα", που έγινε η "ιταλική" pitta (και η γνωστή σε όλους pizza της γειτονιάς μας), εκκινούν από την αρχαία ελληνική "πηκτή", στα Λατινικά picta (βλ. Φ. Κουκούλες, στην Αθηνά, 56). Από εδώ ξεκινάει και το αγγλικό "αλευροποίητο" γλυκό: pie, όσοι κάναμε Στατιστική στα αγγλικά πανεπιστήμια, χορταίναμε με το γνωστό; pie-diagram - και αυτό 100% ελληνικό. Το "πήγμα-bank" μεταφέρει, λοιπόν, στην ομηρική "πίττα" και την "ιταλική" pizza, που ξεκινούν από την "πηκτή". Επίσης, το αρχαία ελληνικό "μακάριος" δημιούργησε το πρόσφορο από αλεύρι στον τάφο των αρχαίων νεκρών μας, δηλαδή τη "μακαρία", που έδωσε το ιταλικό "μακαρόνι"... "Καλή όρεξη", γιατί και αυτό έχει ελληνική ρίζα...

Τα Ελληνικά είναι πάντα in (=εν)

Γνωρίζετε, βέβαια, ότι τα «αγγλικά» phone και fame είναι από τα αντίστοιχα ελληνικά φωνή και φημί (ομιλώ)... Ελπίζω να βρεθεί κάποιος γενναιόδωρος χορηγός για να ξαναστήσουμε στην Αρχαία Αγορά το άγαλμα της Φήμης, της θεάς της Διαφήμισης, την οποίαν όλοι όσοι εργάζονται στα Μέσα Δημόσιας Ενημέρωσης λατρεύουν και προσκυνούν...

Τα Ελληνικά ήταν και είναι πάντα in γιατί και η λέξη αυτή είναι ελληνική (=εν), δηλαδή "εντός", για όσους χρειάζονται εξηγήσεις στα σημερινά Ελληνικά. Τελικά, τα Ελληνικά είναι η γλώσσα της σημερινής παγκοσμιοποίησης με βάση το ελληνικότατο Χαλκιδικό αλφάβητο των Ευρωπαίων, Αμερικανών, Αυστραλών, που αστόχαστα αποκαλείται "Λατινικό". Ο Έλληνας, ευφυής και κινητικός, πριν από την εποχή του Ομήρου, ξεχύθηκε στην κυρίως Ελλάδα, τη Μ. Ασία, τη Ν. Ιταλία, και αργότερα σ' ολόκληρη τη Μεσόγειο. Είναι ο πρώτος διδάξας και την παγκοσμιοποίηση με πέντε πρωταρχικά πανίσχυρα στοιχεία; την ελληνική γλώσσα, το πρώτο διεθνές νόμισμα, τη δραχμή, τη ναυτιλία και το εμπόριο, τη διαλεκτική φιλοσοφία της επικοινωνίας  κυρίως την οικουμενική ιδεολογία. Στην εικόνα, μικρογραφία χειρογράφου κώδικα των Ομιλιών του Γρηγορίου του Ναζιανζηνού (κωδ. 339, φ. 73ν), όπου εικονίζεται σκηνή με θέμα την είσπραξη των φόρων στο Βυζάντιο (επάνω σε τράπεζα συναλλαγών) (Σινά. Οι θησαυροί της Μογής, επιμ. Κωνστ. Μανάφης, Εκδοτική Αθηνών 1990).

Η ελληνική προέλευση της λέξης bank επιβεβαιώνει την συμβολή μας και στην ΠΡΩΤΗ παγκοσμιοποίηση.

---

Αρχαιολογία, τ. 78
http://www.hellasontheweb.org/2010-04-05-22-32-27/2012-03-05-20-53-43/12607-2012-09-12-21-57-17