Ο άγιος Κωνσταντίνος ο Μέγας

Από τον Κων/νο Οικονόμου

ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ:Οι άμεσες πηγές που αντιστοιχούν στην περίοδο του Μ. Κων/νου είναι οι ιστορικοί Ευσέβιος (εκκλησιαστικός), Λακτάντιος και Γρηγόριος ο Θεολόγος. Έχουμε ακόμη τον ειδωλολάτρη Ζώσιμο (425-518), που έγραψε την Ιστορία του 150 χρόνια μετά το θάνατο του Κων/νου, βασιζόμενος σε ειδωλολατρικές πηγές, με αποτέλεσμα να μην επιβεβαιώνεται από άλλη πηγή. Έτσι, παρ' όλο που δεν είναι σύγχρονος του Κων/νου, λιβελογραφεί και εμφανίζεται απορριπτικός απέναντί του, αποδίδοντάς του την παρακμή της αυτοκρατορίας, την εποχή μάλιστα που το κράτος είχε τη μεγαλύτερη έκταση της Ιστορίας του. Τέτοιες «πληροφορίες» του χρησιμοποιούνται από σύγχρονους αρνητές της αγιότητος του Μεγάλου Αυτοκράτορα. Βασιζόμενοι στα έργα του Ζώσιμου πολλοί νεοπαγανιστές, χιλιαστές ή αθεϊστές (Βολταίρος, Μοντεσκιέ) τοποθετούνται αρνητικά έναντι του Κωνσταντίνου. Στην προσπάθεια αναίρεσης της προσφοράς του Μ. Κων/νου συνετέλεσε και η παπική αρχή αποστρεφόμενη τον Μ. Κωνσταντίνο, επειδή μετέφερε την πρωτεύουσα στη Νέα Ρώμη οδηγώντας στην αφάνεια την Παλαιά Ρώμη. Μάλιστα, μετά το Σχίσμα, κανένας πάπας ή δυτικός ηγεμόνας, δεν ονομάσθηκε Κωνσταντίνος!

ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΟΥ:Ο Άγιος Κωνσταντίνος με το έργο του ανέτρεψε τον ρου της Ιστορίας με σημαντικές θρησκευτικές και κοινωνικές παρεμβάσεις. Έτσι: Έδωσε τη δυνατότητα στους δούλους να γίνουν απελεύθεροι, τιμωρούσε εκείνους που θανάτωναν τους σκλάβους περιορίζοντας τη σωματική τιμωρία. Απαγόρευσε τον στιγματισμό, με καμένο σπαθί, στα πρόσωπα των σκλάβων. Υπήρξε αήτηττος εν πολέμοις. Κατήργησε την ποινή του σταυρικού θανάτου, ανανέωσε το οικογενειακό δίκαιο, καταδίκασε τη μοιχεία, ανύψωσε τη θέση της μητέρας, προστάτεψε τα παιδιά από καταχρήσεις της πατρικής εξουσίας. Ρύθμισε ζητήματα διαζυγίου, κληρονομίας, προίκας. Θέσπισε ευεργετήματα για ανάκληση εξορίστων, απελευθέρωση καταδικασμένων των προηγούμενων διωγμών, νομοθέτησε για την τιμή των Αγίων και την επιστροφή των κατασχεθέντων κτημάτων, ενώ προήγαγε χριστιανούς σε αξιώματα και επιχορήγησε την ανοικοδόμηση ή ανακαίνιση ναών. Ακόμη, προέτρεπε, χωρίς εξαναγκασμό, τους ειδωλολάτρες να γίνουν χριστιανοί, προστάζοντας να μην ενοχλείται κανείς για την πίστη του. Θεσμοθέτησε την Κυριακή ημέρα προσευχής και ημέρα αργίας.

Η Εκκλησία ανέδειξε τον Άγιο Κων/νο Ισαπόστολο, γιατί χάρη σε ενέργειές του φωτίστηκαν γειτονικά έθνη, όπως οι Ινδοί (από τον φιλόσοφο Μερόπιο και τους Αιδέσιο και Φρουμέντιο), οι Ίβηρες (Γεωργιανοί) και οι Αρμένιοι.

ΤΑ «ΜΕΛΑΝΑ» ΣΗΜΕΙΑ

Ο ΜΑΞΙΜΙΑΝΟΣ:Ο Μαξιμιανός ήθελε να γίνει αύγουστος, και διώχθηκε από τον γιο του Μαξέντιο. Έτσι κατέφυγε στην κόρη του, Φαύστα, σύζυγο του Κων/νου, ζητώντας προστασία από τον Κωνσταντίνο. Το 310, όμως, πήρε μέρος του στρατού μαζί του αυτοανακηρυσσόμενος αυτοκράτορας. Ο Κωνσταντίνος επέστρεψε από τη Γερμανία, όπου πολεμούσε, και ο Μαξιμιανός έντρομος κλείστηκε στο φρούριο της Μασσαλίας. Ο Κωνσταντίνος τον συνέλαβε, αλλά τον συγχώρησε. Ακολούθησε νέα συνωμοσία του Μαξιμιανού και της Φαύστας, για να δολοφονηθεί ο Κωνσταντίνος. Η προσπάθεια απέτυχε. Η Φαύστα ενοχοποίησε τον πατέρα της. Ο Μαξιμιανός αναγκάστηκε να αυτοαπαγχονιστεί. Κατηγορούν γι' αυτό τον Κωνσταντίνο. Ο Κωνσταντίνος ήταν ο Ανώτατος Δικαστής (Pontifex maximus) και ο ανώτατος αρχιερεύς.

Επομένως, κάθε πράξη έπρεπε να δικαστεί από τον ανώτατο δικαστή. Και οι ποινή στην περίπτωση αυτή ήταν η εκτέλεση του στασιαστή.

Ο ΚΡΙΣΠΟΣ:Επειδή ο Κων/νος αγαπούσε πολύ τον γιο του από τον πρώτο του γάμο, Κρίσπο, η Φαύστα τον μίσησε πιστεύοντας πως θα επισκίαζε τους δικούς της γιους. Έτσι κατήγγειλε πως είχε επιχειρήσει να την ατιμάσει και πως σχεδίαζε να δολοφονήσει τον Κων/νο! Ο Κωνσταντίνος την πίστεψε, διατάζοντας επιπόλαια να θανατωθεί ο γιος του. Η Αγία Ελένη ταράχτηκε και ήλεγξε αυστηρά τον Κων/νο. Εκείνος, μετανιωμένος, διέταξε ανακρίσεις. Όταν αποδείχθηκε η σκευωρία, η Φαύστα τιμωρήθηκε με θάνατο. Τα δύο αυτά γεγονότα τον έκαναν να θρηνεί σ' όλη του τη ζωή επιδιώκοντας τη μετάνοια. Γι' αυτά τα συμβάντα, επικριτές του Μ. Κωνσταντίνου ξιφούλκησαν εναντίον του. Όμως, όταν συνέβησαν αυτά, ο Κωνσταντίνος δεν ήταν χριστιανός. Ακόμη, δεν ενέργησε εμπαθώς, αλλά έπεσε θύμα συκοφαντίας, ενώ την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν δικαστήρια για την απονομή δικαιοσύνης. Η δικαστική εξουσία ήταν στα χέρια των αυτοκρατόρων, που δίκαζαν σύμφωνα με καταθέσεις μαρτύρων, χωρίς να αποκλειστεί το λάθος. Πολλοί των Αγίων υπήρξαν προηγουμένως αμαρτωλοί και χάρις στην έμπρακτη μετάνοιά τους συγχωρέθηκαν από τον Θεό και αναδείχτηκαν Άγιοι, μάλιστα θαυματουργοί. Έπραξαν έργα γνήσιας μετάνοιας, συγχωρέθηκαν, ευαρέστησαν τον Θεό, αναδεικνυόμενοι τελικά και μεγάλοι Άγιοι! Ακόμη, η Εκκλησία αναγνωρίζει πως ο βαπτιζόμενος καθαρίζεται από το προπατορικό αμάρτημα και από κάθε άλλο προσωπικό αμάρτημα (αν είναι ενήλικας).

Η κηδεία του Αγίου έγινε στον Ναό των Αγίων Αποστόλων, στον χώρο που είχε ο ίδιος ετοιμάσει, δίπλα σε ιερά λείψανα Αποστόλων, όπως επιθυμούσε. Το τίμιο λείψανό του, επετέλεσε πολλά θαύματα! Πρέπει να δοξάζουμε τον Θεό, που ανέδειξε τον Κων/νο αυτοκράτορα σε μια εποχή κρίσης αξιών, μετά από αιώνες διωγμών και θανατώσεων εκατομμυρίων αθώων για την πίστη τους στον Χριστό. Ο Κωνσταντίνος ασπάσθηκε τον χριστιανισμό, όχι μόνο ως ένας απλός πολίτης της, αλλ' ως ο αυτοκράτορας της! Το ότι βαπτίσθηκε στο τέλος της ζωής του αποδεικνύει γνήσια εσωτερική ανάγκη. «Τους δοξάζοντάς με, δοξάσω», λέγει ο Θεός. Μόνο ο Θεός, στην Ορθοδοξία, ανακηρύσσει δοξάζοντας τους Αγίους Του. Ο Κωνσταντίνος αξιώθηκε, ζων, άμεσης θεϊκής καθοδήγησης, όπως στην περίπτωση του οράματος με τον Σταυρό, (Τούτω Νίκα) καθιστάμενος «σκεύος εκλογής» στα χέρια της θείας Προνοίας για την επικράτηση της λατρείας του Τριαδικού Θεού. Αλλά και μετά θάνατον τον δόξασε ο Κύριος! Δεν πρέπει να παραβλέπεται πως μετά την κοίμησή του οι προσευχές και μεσιτείες του προς τον Θεό θαυματουργούν. Σημαντικό στοιχείο ακόμη είναι το ότι ο Κωνσταντίνος «εκράτηνε την πίστην της Νικαίας», διότι συνέβαλε στο να συγκληθεί η Σύνοδος και να αποφασίζει η Σύνοδος, με τη Χάρη του Θεού.

Συμπερασματικά: δεν υπάρχει αγιοποίηση στην Ορθόδοξη Εκκλησία αλλά αναγνώριση της αγιότητος.

Ελευθερία, 20/05/2012/

http://www.pentapostagma.gr/