Ο πατρό-Κοσμάς και οι δάσκαλοι

πηγή : Ορθοδοξία και Παράδεισος

Eτούτος ο τάφος έχει την εξουσίαν να διδάσκει Βασιλείς, Πατριάρχας, Αρχιερείς, Ιερείς, άνδρας και γυναίκας, νέους και γέροντας και όλον τον κόσμον… Να καθήσετε από πέντε, δέκα να συνομιλείτε αυτά τα θεία νοήματα, να τα βάλετε μέσα εις την καρδίαν σας, δια να σας προξενήσουν την αιώνιον ζωήν. Δεν είναι, αδελφοί μου, λόγια ιδικά μου, όσα σας είπον, αλλά του Αγίου Πνεύματος, από την Αγίαν Γραφήν».

Με τα λόγια αυτά ο μεγάλος μας Παιδαγωγός περιέγραψε την αξία που έχει το λειτούργημα του διδασκάλου και το μέγεθος της πνευματικής εξουσίας που αυτός έχει έναντι των διδασκομένων. Θα μπορούσε κανείς, όπως ο 'Αγιος Κοσμάς παρομοίασε το σκαμνί απ’ όπου δίδασκε με τάφο, ανάλογα να θεωρήσει τη διδασκαλική έδρα με τον τάφο κάθε διδασκάλου, πάνω στον οποίο οι μαθητές του θα γράψουν λόγια ευγνωμοσύνης, τιμής, σεβασμού και αναγνώρισης ή λόγια περιφρόνησης και λήθης. Η διδασκαλία, όπως τη χρωμάτισε ο πατρο-Κοσμάς, απαιτεί αίμα καυτό από την καρδιά του δασκάλου. Κι εμείς οι άνθρωποι αυτού του τραγικού αιώνα, δεν ξέρω αν είμαστε ικανοί να υποστούμε μια τέτοια ναρκισσιστική απώλεια.
Το έργο του είναι καρπός του Αγίου Πνεύματος, αλλά είναι καρπός και του ελληνικού πνεύματος. Και τέτοιο πρέπει να είναι και το έργο του κάθε δασκάλου. Η Ελλάδα μας είναι ο ευλογημένος τόπος, που μαζί με τους καρπούς της γης καρπίζει στον ήλιο του πνεύματος καρπούς που αποτελούν το καλύτερο καλοκαίρι πολιτισμού της ανθρωπότητας. Βγαίνει ο ήλιος στην Ελλάδα και τα πάντα συναγωνίζονται, πραγματικά και μεταφορικά, να φανούν, να δείξουν την παρουσία τους, το έργο τους.
Βγαίνει ο πνευματικός ήλιος της Ελλάδας, το ελληνικό φως και ομορφαίνει ο κόσμος με ποιητές, με φιλοσόφους, με ήρωες, με μάρτυρες, με στοχαστές, με μουσικούς, με στρατηγούς, με ρήτορες, με συγγραφείς. Οι καρποί του ελληνικού πνεύματος γεμίζουν τις βιβλιοθήκες και τα μουσεία όλου του κόσμου, δίνοντας τους χρώμα και γεύση.

Οι ελληνικές περιοχές ας συνδεθούν, επιτέλους, με τα πνευματικά προϊόντα και όχι μόνο με τα γεωργικά και όταν ρωτούν οι ξένοι «τι βγάζει αυτός ο τόπος;», να λέμε βγάζει ήρωες, φιλοσόφους, γιατρούς, αγίους. Είναι κρίμα ν’ ακούς σήμερα ότι εδώ βγαίνει φράουλα ή καπνός ή πορτοκάλια ή μήλα στο Πήλιο και να μην ακούς τα νέα παιδιά να λένε περήφανα, εδώ βγήκε ο Σωκράτης, ο Δημόκριτος, ο Βενιζέλος, ο Μακρυγιάννης, ο Ρήγας Φεραίος, ο Αγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, ο Μέγας Αλέξανδρος…
Που είναι σήμερα οι ταγοί της ελληνικής παιδείας, οι καθηγητές, οι ακαδημαϊκοί, οι πνευματικοί άνθρωποι, να περπατήσουν, σαν άλλος πατρο-Κοσμάς κοντά στον Ελληνα απ’ άκρου εις άκρον της Ελλάδας; Ποια μηνύματα φθάνουν στα Ελληνόπουλα μέσω των περιοδικών, εφημερίδων, βιβλίων, τηλεοράσεων; Ποιος Κοσμάς Αιτωλός θα σταματήσει τα «τηλεσκουπίδια» της ανοησίας και τις δοσοληψίες των παιδιών μας με τους τηλεοπτικούς αστέρες που τα ταΐζουν απάτες, εκβιασμούς, βιασμούς, εγκλήματα και κάθε λογής ψέμα;
Είναι καιρός το εκπαιδευτικό μας σύστημα να προσφέρει στα παιδιά μας άξια πρότυπα αρετής, ποιητές, φιλοσόφους, αγίους, μάρτυρες Ορθοδοξίας και Ελλάδας, δημιουργούς πνευματικούς. Να διδάξει τα παιδιά μας με τα παραδείγματα των καρπών του πνεύματος της ελληνικής γης. Να μην αφήσει τους αγίους να κοιτούν απορημένοι τη νέα γενιά από τα τέμπλα των εκκλησιών. Να μην εγκαταλείψει τα αρχαία ερείπια να πέφτουν στη γη μη έχοντας κάτι να πουν, να μην καθηλώσει τα αγάλματα των ηρώων ακίνητα στις πλατείες, να μην κάνει βουβά τα ονόματα στις ταμπέλες των

δρόμων, χωρίς να ‘χουν να δείξουν κάποια οδό να βαδίσουμε.
Οι καιροί μας επιβάλλουν όλοι οι Ελληνες να μελετήσουμε προσεκτικά το φαινόμενο Κοσμάς ο Αιτωλός, τώρα που η υλιστική ειδωλολατρία, ο εγωισμός, η υποτίμηση των αξιών, η δειλία κυριαρχούν. Τα παιδιά μας θέλουν πρότυπα για να νιώσουν περήφανα, ν’ αναβαπτιστούν και να ξεδιψάσουν μακριά από τα βρόμικα νερά της επικαιρότητας. Τα παιδιά μας θέλουν ήλιο, φως και Ελλάδα. Θέλουν αξιοπρέπεια και ειλικρίνεια. Και ο Αγιος Κοσμάς δίδαξε αυτό ακριβώς: να στέκεται ο Ελληνας ψηλά, να μην προσκυνάει κατακτητή, να μην αλλάζει την πίστη του, να μην ανταλλάσσει με τίποτα την Ορθοδοξία και την Ελλάδα, να μην υποδουλώνεται οε καμία τυραννική εξουσία.
Ο μεγάλος παιδαγωγός και μάρτυρας πέρασε στην Ιστορία, αφήνοντας παρακαταθήκες και διδαχές, ικανές να κρατήσουν όρθιο και ζωντανό αυτό το έθνος, ικανές να το οδηγήσουν σε ατραπούς δόξας και μεγαλείου. Εμείς, οι σύγχρονοι νεοέλληνες, ιδίως οι κληρικοί και οι εκπαιδευτικοί, έχουμε χρέος να τον μελετήσουμε, να τον ασπασθούμε και να τον μιμηθούμε. Ισως αυτός είναι ένας τρόπος να μη χαθεί, κατά κόσμον, η φήμη και το όνομα του. 'Αλλωστε ποιούς θυμόμαστε κι εμείς από τόσους περαστικούς, σ’ αυτή τη γη, ανθρώπους; Μόνο αυτούς που υπηρέτησαν ιδέες, αγωνίστηκαν για οράματα και μαρτύρησαν για ιδανικά, όπως ο Κοσμάς ο Αιτωλός, ο 'Αγιος και Ισαπόστολος.

Αρχ.Επιφάνιου Οικονόμου
εφημερίδα”Ορθοδοξία και Ελληνισμός”9-2-2003
Υάκινθος