Στη δεκαετία του 1950 ο Αντενάουερ, ο Σουμάν, ο Ντε Γκάσπερι, ο Ντε
Γκολ και άλλοι ηγέτες είχαν την πεποίθηση ότι η Ευρώπη θα βρει τον δρόμο
της, αν θυμηθεί τις πολιτιστικές και τις θρησκευτικές ρίζες της. Ήθελαν
μία Ευρώπη ενωμένη, με στόχο την αξιοποίηση της αρχαίας ελληνικής, της
Ρωμαϊκής και της Χριστιανικής κληρονομιάς.
Κορυφαίοι Ευρωπαίοι στοχαστές, όπως ο Τόμας Έλιοτ, ο Πωλ Βαλερί, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, η Ελένη Αρβελέρ κ.ά. έχουν διακηρύξει ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, το ρωμαϊκό (βυζαντινορωμαϊκό) δίκαιο και τη Χριστιανική διδασκαλία.
Οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, προδρόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτό το πνεύμα ξεκίνησαν. Να δημιουργήσουν μια Ευρώπη που να στηρίζεται σ’ αυτούς τους τρεις πυλώνες.
Δυστυχώς, τις τελευταίες δεκαετίες, από το 2000 και μετά άρχισαν να απομακρύνονται από τους πυλώνες, πάνω στους οποίους έβαλαν τον θεμέλιο λίθο οι σπουδαίοι εκείνοι Ευρωπαίοι που συνέλαβαν την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης...
Και αυτό φάνηκε καθαρά το 2003, όταν αποφάσισαν την ίδρυση «Μουσείου της Ευρώπης» στο συγκρότημα κτιρίων του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο αναφέρεται στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Αφετηρία, όμως του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού λαμβάνουν το έτος 1000 μ.Χ.. Δηλαδή, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός γεννήθηκε το έτος που ο Καρλομάγνος (γιος του Πιπίνου του Μικρού) διά πυρός και σιδήρου συνένωσε τα γερμανικά και όχι μόνον κρατίδια, υπό το σκήπτρο του και υπό την παπική τιάρα.
Αγνόησαν τελείως τους παραπάνω τρεις πυλώνες. Τα σημαντικότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται στην ιστορία πολύ αργά. Η Αγγλία στους προχριστιανικούς χρόνους ήταν λαός ημιάγριος και ντύνονταν με δέρματα. Έμεναν στα δάση σε καλύβες και κοντά σε ποτάμια.
Ο Ιούλιος Καίσαρας προσπάθησε να τους υποτάξει. Το 43 π.Χ. τους καθυπέταξε ο Κλαύδιος και έμειναν σχεδόν τέσσερις αιώνες υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων...
Η Γαλλία, επί Ιουλίου Καίσαρα (57-52 π.Χ.) εμφανίζεται ως Γαλλατία. Δεν υπήρχε ενιαίο κράτος, αλλά πολλά μικρά κρατίδια. Το Γαλλικό κράτος δημιουργήθηκε περί τα μέσα του 9ου μ.Χ. αιώνα. Περίπου την ίδια εποχή εμφανίζεται και η Γερμανία.
Κι όμως αυτοί οι λαοί εκπροσωπούν τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο «Μουσείο της Ευρώπης». Ο Ελληνικός Πολιτισμός που αρχίζει αιώνες πολλούς προ Χριστού δεν έχει θέση εκεί μέσα.
Ο Ιστορικός Κώστας Μπαρμπής στο τρίτομο έργο του «Ελληνισμός – Χριστιανισμός – Ιουδαοεβραϊσμός» γράφει στον πρώτο τόμο: «Μικρόψυχοι, κακόπιστοι, συμπλεγματικοί (αλλά λησμονώντας ότι, αν διαθέτουν προβάδισμα στα τεχνικά επιτεύγματα και στα οικονομικά μεγέθη, αυτό οφείλεται στο ότι η Ελλάδα ήταν υποταγμένη σε τετρακοσιάχρονη δουλεία, χρειάστηκε έξι αιματηρότατους πολέμους για να αποκτήσει τα σημερινά όριά της και υποχρεώθηκε επί μία τετραετία μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου να αντιμετωπίζει τη φοβερή λαίλαπα που εξαπέλυσε ο κομμουνισμός στην Ελλάδα, με τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και εθνικό πλούτο...).
Επιχειρούν να διαγράψουν από τις δέλτους της αυθεντικής ιστορίας τον Ελληνικό Πολιτισμό και να αναγάγουν σε γεννήτορα του «πολιτισμού της δικής τους, φυσικά, Ευρώπης τον αιμοσταγή τρομοκράτη, εξολοθρευτή αμάχων, αγροίκο προσηλυτιστή και ανελέητο εκτοπιστή ολόκληρων φυλών Καρλομάγνο, ανακηρυγμένο... «άγιο» από την εξίσου αγία παπική έδρα... Κινούνται από αθεράπευτα συμπλέγματα κατωτερότητας (συνεχίζει ο Κώστας Μπαρμπής), από καταγέλαστο σοβινισμό και από την παιδαριώδη επιθυμία να ορθώσουν την αιμοσταγή μορφή ενός τρομοκράτη απέναντι στα ιμαλαϊκά αναστήματα του Σωκράτη, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Ιπποκράτη, του Ομήρου, του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ηρακλείτου, του Ισοκράτη, του Πραξιτέλη, του Μίνωα, του Σόλωνα, του Δημητρίου Φαληρέως, του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Ιουστινιανού, του Πλήθωνα Γεμιστού, του Φωτίου, των Τριών Ιεραρχών, του Κων/τίνου Παλαιολόγου.
Ο φιλόσοφος Γουίλ Ντιράν στο δωδεκάτομο έργο του «Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού» γράφει: «Εκτός από τα μηχανήματα, δεν υπάρχει τίποτα το αιωνόβιο στον πολιτισμό μας, που να μην προέρχεται από την Ελλάδα. Σχολεία, γυμναστήρια, αριθμητική, γεωμετρία, ιστορία, ρητορική, αρχιτεκτονική, φυσική, βιολογία, ανατομία, υγιεινή, θεραπεία, ποίηση, μουσική, τραγωδία, κωμωδία, φιλοσοφία, θεολογία, σκεπτικισμός, στωικότητα, επικούρια φιλοσοφία, ηθική, πολιτισμός, ιδεαλισμός, φιλανθρωπία, κυνισμός, τυραννία, πλουτοκρατία, δημοκρατία.
Δεν υπάρχει τίποτε στον ελληνικό πολιτισμό, που να μη φωτίζει τον δικό μας. Η Ελλάδα κληροδότησε στην Ευρώπη τις επιστήμες της, τη φιλοσοφία της, τα γράμματά της και την τέχνη της, αλλά και τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τις Αμφικτιονίες, που αποτελούν τη ζωντανή βάση του πολιτισμού του σύγχρονου κόσμου. Η ελληνική επιστήμη υπήρξε το μεγαλύτερο πνευματικό κατόρθωμα της ανθρωπότητας».
Βγάζουν έξω και τον Βυζαντινό πολιτισμό. Ο βυζαντινός πολιτισμός θεμελιώθηκε ακριβώς επάνω σε αυτούς τους τρεις πυλώνες που αναφέραμε πιο πάνω: Κλασική ελληνική παιδεία, ρωμαϊκή νομική και πολιτειακή σκέψη, χριστιανική πίστη και κοσμοαντίληψη. Το Βυζάντιο, επομένως, υπήρξε το πρώτο οργανωμένο κράτος με καθαρά ευρωπαϊκό πολιτισμό...
Την απάντηση στους Ευρωπαίους ηγέτες της εποχής μας δίνει ο Άγγλος ιστορικός Κάρολος Ντηλ στο σύγγραμμά του «Les Grands Problemes de l’Histoire Byzantine» σελ. 173-174: «Το Βυζάντιο εδημιούργησε λαμπρόν πολιτισμόν, τον λαμπρότερον ίσως, ο οποίος είδε το φως μέχρι το 1100 στη χριστιανική Ευρώπη. Με αυτόν δε τον πολιτισμό, τον πνευματικό και τεχνικό, εξάσκησε ευρεία επίδραση σε όλους τους λαούς της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλά το Ορθόδοξο Βυζάντιο επέδρασε και στη Δυτική Ευρώπη η οποία από τον 5ον αιώνα που κατακτήθηκε από τους βαρβάρους μέχρι τον 11ον αιώνα «διετέλει επιστημονικώς εν χειμερία νάρκη».
Άλλος ένας διαπρεπής Άγγλος Ιστορικός ο W. C. Dampier (Νταμπιέρ) γράφει: «Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία παρέμεινε το θεμέλιο του πολιτισμού στους δυσχερέστερους χρόνους του βαρβαρισμού στη Δυτική Ευρώπη. Ο ρόλος του Βυζαντίου στην εξέλιξη των επιστημών και ιδιαίτερα των μαθηματικών και της αστρονομίας είναι σημαντικός».
Το 330 μ.Χ. ο Μ. Κων/τίνος ίδρυσε το «Πανδιδακτήριον», το οποίο διοργάνωσε ο Θεοδόσιος Β’ (425). Από το Ανώτατο αυτό πνευματικό ίδρυμα του Βυζαντίου παρήλασαν διακεκριμένοι καθηγητές. Από τα βασικότερα μαθήματα, που διδάσκονταν σ’ αυτό ήταν η Αστρονομία, η Αριθμητική και η Γεωμετρία.
Η Αλεξάνδρεια υπήρξε η «Επιστημονική μητρόπολη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας». Εκεί ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (330-395) κατέγραψε δύο εκλείψεις του ηλίου (των ετών 365 και 372). Έγραψε υπομνήματα εις την «Μαθηματικήν Σύνταξιν» του Πτολεμαίου. Ασχολήθηκε με την αριθμητική και τη Γεωμετρία και εξέδωσε με σχόλια τα «Στοιχεία του Ευκλείδη».
Η Αρχιτεκτονική έφθασε στο ζενίθ με τους δύο κορυφαίους αρχιτέκτονες, τον Ανθέμιο από τις Τράλλεις της Μικράς Ασίας και τον Ισίδωρο από τη Μίλητο. Κορυφαίο δημιούργημά τους το αριστούργημα της Βυζαντινής αρχιτεκτονικής ο Ναός της Αγίας Σοφίας (της του Θεού Σοφίας) στην Κωνσταντινούπολη.
Γενικά μπορούμε να πούμε, ότι κατά τους χρόνους που η Δύση ζούσε στην άγνοια και στη βαρβαρότητα, το Ορθόδοξο Βυζάντιο εργαζότανε πολιτιστικά για τη διαιώνιση του θησαυρού της αρχαίας Ελλάδας, την καλλιέργεια των γραμμάτων και την πρόοδο της επιστήμης. Το 357 μ.Χ. ιδρύθηκε στην Κων/πολη βιβλιοθήκη. Σ’ αυτήν λειτουργούσε και «Μέγα αντιγραφικόν εργαστήριον», που το επιχορηγούσε και είχε τον έλεγχο το Βυζ. Κράτος και συντηρούσε παλαιούς και φθαρμένους κώδικες. Ο Μητροπολίτης Καισαρίας Αρέθας φρόντισε να αντιγραφούν ορθά και να διασωθούν πολλά έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Το παράδειγμά του βρήκε πολλούς μιμητές. Έτσι, στα περισσότερα μοναστήρια του Βυζαντίου υπήρχαν επιτελεία καλλιγράφων μοναχών, οι οποίοι συνεχώς αντέγραφαν αρχαία συγγράμματα σε παπύρους και περγαμηνές. Είναι τα περίφημα Σκριπτόρια.
Με αυτόν τον τρόπο δεν χάθηκε ο πνευματικός θησαυρός των αρχαίων μας προγόνων. Και, ασφαλώς, θα είχαμε και άλλα πολλά έργα της αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, αν οι Τούρκοι κατά την άλωση της Κων/πόλεως, αλλά και των άλλων ελληνικών πόλεων, δεν είχαν παραδώσει στις φλόγες μυριάδες σπάνια χειρόγραφα. Μόνον αυτά τα ολίγα είναι αρκετά να καταλάβει κανείς το μέγεθος της προσφοράς του Βυζαντίου στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Επιβεβαίωση της αλήθειας αυτής έχουμε από τον μεγάλο Άγγλο ιστορικό Στήβεν Ράνσιμαν, ο οποίος αναφερόμενος στην άλωση της Κων/πόλεως την 29 Μαΐου 1453, γράφει στο μνημειώδες Ιστορικό Σύγγραμμά του «Βυζαντινός Πολιτισμός»: «Στις 29 Μαΐου του 1453, ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα. Είχε αφήσει μία ένδοξη κληρονομιά στα Γράμματα και την Τέχνη. Είχε βγάλει χώρες ολόκληρες από την βαρβαρότητα και είχε δώσει σε άλλες την εκλέπτυνση των ηθών. Η δύναμή του και η ευφυΐα του προστάτεψαν πολλούς αιώνες την Χριστιανοσύνη. Για 11 αιώνες η Κων/πολις ήταν το κέντρο ενός κόσμου φωτός»...
Είδαμε τους δύο πυλώνες που στηρίζεται ο ευρωπαϊκός πολιτισμός. Με αυτό το πνεύμα ξεκίνησαν οι ιδρυτές της Ευρ. Ένωσης. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως οι διάδοχοί τους έκλεισαν τη θύρα στους πυλώνες αυτούς και προτιμούν τον Καρλομάγνο. Είδαμε λίγα πράγματα για τους δύο πυλώνες. Μένει να ιδούμε τον τρίτο: Τη χριστιανική διδασκαλία. Οι πρωτεργάτες της ευρωπαϊκής ιδέας, οι Αντενάουερ, Ντε Γκάσπερι, Σούμαν, Ντε Γκολ και άλλοι, ήταν πιστοί χριστιανοί Ρωμαιοκαθολικοί και ετόνιζαν ότι οραματίζονται μία Ευρώπη βασισμένη στις αρχές του Ευαγγελίου. Ο καλλιτέχνης που σχεδίασε το έμβλημα με τα δώδεκα αστέρια της Ε.Ε. έλαβε έμπνευση από το στεφάνι της Παναγίας, όπως το αναπαριστούν τα αγάλματα των Ρωμαιοκαθολικών.
Κι όμως, από τη Συνθήκη της Λισαβόνας απάλειψαν από τον καταστατικό Χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη ρητή αναφορά στον Χριστιανισμό.
Ακόμη και αυτοί που δεν θέλουν να αποδεχθούν τη χριστιανική ταυτότητα της Ευρώπης, σιωπηρά ακολουθούν τα χριστιανικά ήθη και έθιμα.
Όταν μία άθεη μητέρα ζήτησε από το ιταλικό σχολείο των παιδιών της να κατεβάσουν την εικόνα του Εσταυρωμένου, τότε το ιταλικό Συμβούλιο της Επικρατείας απεφάνθη ότι ο Εσταυρωμένος πρέπει να παραμείνει στις σχολικές αίθουσες, διότι δεν αποτελεί απλώς ένα θρησκευτικό σύμβολο, αλλά τη ρίζα του ανθρωπισμού, του δικαίου και του πολιτισμού των Ιταλών.
Όταν έγινε πρόταση για το Σύνταγμα της Ε.Ε., δεν αναφέρονταν ούτε λέξη για χριστιανική Ευρώπη.
Η άρνηση των χριστιανικών ριζών της Ευρώπης δεν είναι προοδευτική αντίληψη. Αντιθέτως, είναι βαθύτατα ανιστόρητη και ανοίγει δρόμους σε ανελεύθερα καθεστώτα και ολοκληρωτικές ιδεολογίες. Ο ναζισμός του Χίτλερ και ο σοβιετικού τύπου κομμουνισμός υπήρξαν αντιχριστιανικές ιδεολογίες. Οι ναζί ήταν νεοπαγανιστές και λάτρευαν αρχαίους γερμανικούς θεούς, οι δε κομμουνιστές του Λένιν και του Στάλιν γκρέμισαν ορθόδοξους ναούς και εξετέλεσαν χιλιάδες κληρικούς.
Μόνον μία χριστιανική Ευρώπη μπορεί να εγγυηθεί την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προστασία των μειονοτήτων.
Πρωινός Λόγος
Κορυφαίοι Ευρωπαίοι στοχαστές, όπως ο Τόμας Έλιοτ, ο Πωλ Βαλερί, ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος, η Ελένη Αρβελέρ κ.ά. έχουν διακηρύξει ότι ο ευρωπαϊκός πολιτισμός στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: την αρχαία ελληνική φιλοσοφία, το ρωμαϊκό (βυζαντινορωμαϊκό) δίκαιο και τη Χριστιανική διδασκαλία.
Οι ιδρυτές της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, προδρόμου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αυτό το πνεύμα ξεκίνησαν. Να δημιουργήσουν μια Ευρώπη που να στηρίζεται σ’ αυτούς τους τρεις πυλώνες.
Δυστυχώς, τις τελευταίες δεκαετίες, από το 2000 και μετά άρχισαν να απομακρύνονται από τους πυλώνες, πάνω στους οποίους έβαλαν τον θεμέλιο λίθο οι σπουδαίοι εκείνοι Ευρωπαίοι που συνέλαβαν την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης...
Και αυτό φάνηκε καθαρά το 2003, όταν αποφάσισαν την ίδρυση «Μουσείου της Ευρώπης» στο συγκρότημα κτιρίων του Ευρωκοινοβουλίου, το οποίο αναφέρεται στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Αφετηρία, όμως του Ευρωπαϊκού Πολιτισμού λαμβάνουν το έτος 1000 μ.Χ.. Δηλαδή, ο ευρωπαϊκός πολιτισμός γεννήθηκε το έτος που ο Καρλομάγνος (γιος του Πιπίνου του Μικρού) διά πυρός και σιδήρου συνένωσε τα γερμανικά και όχι μόνον κρατίδια, υπό το σκήπτρο του και υπό την παπική τιάρα.
Αγνόησαν τελείως τους παραπάνω τρεις πυλώνες. Τα σημαντικότερα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμφανίζονται στην ιστορία πολύ αργά. Η Αγγλία στους προχριστιανικούς χρόνους ήταν λαός ημιάγριος και ντύνονταν με δέρματα. Έμεναν στα δάση σε καλύβες και κοντά σε ποτάμια.
Ο Ιούλιος Καίσαρας προσπάθησε να τους υποτάξει. Το 43 π.Χ. τους καθυπέταξε ο Κλαύδιος και έμειναν σχεδόν τέσσερις αιώνες υπό την κυριαρχία των Ρωμαίων...
Η Γαλλία, επί Ιουλίου Καίσαρα (57-52 π.Χ.) εμφανίζεται ως Γαλλατία. Δεν υπήρχε ενιαίο κράτος, αλλά πολλά μικρά κρατίδια. Το Γαλλικό κράτος δημιουργήθηκε περί τα μέσα του 9ου μ.Χ. αιώνα. Περίπου την ίδια εποχή εμφανίζεται και η Γερμανία.
Κι όμως αυτοί οι λαοί εκπροσωπούν τον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό στο «Μουσείο της Ευρώπης». Ο Ελληνικός Πολιτισμός που αρχίζει αιώνες πολλούς προ Χριστού δεν έχει θέση εκεί μέσα.
Ο Ιστορικός Κώστας Μπαρμπής στο τρίτομο έργο του «Ελληνισμός – Χριστιανισμός – Ιουδαοεβραϊσμός» γράφει στον πρώτο τόμο: «Μικρόψυχοι, κακόπιστοι, συμπλεγματικοί (αλλά λησμονώντας ότι, αν διαθέτουν προβάδισμα στα τεχνικά επιτεύγματα και στα οικονομικά μεγέθη, αυτό οφείλεται στο ότι η Ελλάδα ήταν υποταγμένη σε τετρακοσιάχρονη δουλεία, χρειάστηκε έξι αιματηρότατους πολέμους για να αποκτήσει τα σημερινά όριά της και υποχρεώθηκε επί μία τετραετία μετά τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου να αντιμετωπίζει τη φοβερή λαίλαπα που εξαπέλυσε ο κομμουνισμός στην Ελλάδα, με τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και εθνικό πλούτο...).
Επιχειρούν να διαγράψουν από τις δέλτους της αυθεντικής ιστορίας τον Ελληνικό Πολιτισμό και να αναγάγουν σε γεννήτορα του «πολιτισμού της δικής τους, φυσικά, Ευρώπης τον αιμοσταγή τρομοκράτη, εξολοθρευτή αμάχων, αγροίκο προσηλυτιστή και ανελέητο εκτοπιστή ολόκληρων φυλών Καρλομάγνο, ανακηρυγμένο... «άγιο» από την εξίσου αγία παπική έδρα... Κινούνται από αθεράπευτα συμπλέγματα κατωτερότητας (συνεχίζει ο Κώστας Μπαρμπής), από καταγέλαστο σοβινισμό και από την παιδαριώδη επιθυμία να ορθώσουν την αιμοσταγή μορφή ενός τρομοκράτη απέναντι στα ιμαλαϊκά αναστήματα του Σωκράτη, του Αριστοτέλη, του Πλάτωνα, του Ιπποκράτη, του Ομήρου, του Ηροδότου, του Θουκυδίδη, του Αισχύλου, του Σοφοκλή, του Ηρακλείτου, του Ισοκράτη, του Πραξιτέλη, του Μίνωα, του Σόλωνα, του Δημητρίου Φαληρέως, του Μεγάλου Αλεξάνδρου, του Ιουστινιανού, του Πλήθωνα Γεμιστού, του Φωτίου, των Τριών Ιεραρχών, του Κων/τίνου Παλαιολόγου.
Ο φιλόσοφος Γουίλ Ντιράν στο δωδεκάτομο έργο του «Παγκόσμιος Ιστορία του Πολιτισμού» γράφει: «Εκτός από τα μηχανήματα, δεν υπάρχει τίποτα το αιωνόβιο στον πολιτισμό μας, που να μην προέρχεται από την Ελλάδα. Σχολεία, γυμναστήρια, αριθμητική, γεωμετρία, ιστορία, ρητορική, αρχιτεκτονική, φυσική, βιολογία, ανατομία, υγιεινή, θεραπεία, ποίηση, μουσική, τραγωδία, κωμωδία, φιλοσοφία, θεολογία, σκεπτικισμός, στωικότητα, επικούρια φιλοσοφία, ηθική, πολιτισμός, ιδεαλισμός, φιλανθρωπία, κυνισμός, τυραννία, πλουτοκρατία, δημοκρατία.
Δεν υπάρχει τίποτε στον ελληνικό πολιτισμό, που να μη φωτίζει τον δικό μας. Η Ελλάδα κληροδότησε στην Ευρώπη τις επιστήμες της, τη φιλοσοφία της, τα γράμματά της και την τέχνη της, αλλά και τους Ολυμπιακούς Αγώνες και τις Αμφικτιονίες, που αποτελούν τη ζωντανή βάση του πολιτισμού του σύγχρονου κόσμου. Η ελληνική επιστήμη υπήρξε το μεγαλύτερο πνευματικό κατόρθωμα της ανθρωπότητας».
Βγάζουν έξω και τον Βυζαντινό πολιτισμό. Ο βυζαντινός πολιτισμός θεμελιώθηκε ακριβώς επάνω σε αυτούς τους τρεις πυλώνες που αναφέραμε πιο πάνω: Κλασική ελληνική παιδεία, ρωμαϊκή νομική και πολιτειακή σκέψη, χριστιανική πίστη και κοσμοαντίληψη. Το Βυζάντιο, επομένως, υπήρξε το πρώτο οργανωμένο κράτος με καθαρά ευρωπαϊκό πολιτισμό...
Την απάντηση στους Ευρωπαίους ηγέτες της εποχής μας δίνει ο Άγγλος ιστορικός Κάρολος Ντηλ στο σύγγραμμά του «Les Grands Problemes de l’Histoire Byzantine» σελ. 173-174: «Το Βυζάντιο εδημιούργησε λαμπρόν πολιτισμόν, τον λαμπρότερον ίσως, ο οποίος είδε το φως μέχρι το 1100 στη χριστιανική Ευρώπη. Με αυτόν δε τον πολιτισμό, τον πνευματικό και τεχνικό, εξάσκησε ευρεία επίδραση σε όλους τους λαούς της Ανατολικής Ευρώπης. Αλλά το Ορθόδοξο Βυζάντιο επέδρασε και στη Δυτική Ευρώπη η οποία από τον 5ον αιώνα που κατακτήθηκε από τους βαρβάρους μέχρι τον 11ον αιώνα «διετέλει επιστημονικώς εν χειμερία νάρκη».
Άλλος ένας διαπρεπής Άγγλος Ιστορικός ο W. C. Dampier (Νταμπιέρ) γράφει: «Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία παρέμεινε το θεμέλιο του πολιτισμού στους δυσχερέστερους χρόνους του βαρβαρισμού στη Δυτική Ευρώπη. Ο ρόλος του Βυζαντίου στην εξέλιξη των επιστημών και ιδιαίτερα των μαθηματικών και της αστρονομίας είναι σημαντικός».
Το 330 μ.Χ. ο Μ. Κων/τίνος ίδρυσε το «Πανδιδακτήριον», το οποίο διοργάνωσε ο Θεοδόσιος Β’ (425). Από το Ανώτατο αυτό πνευματικό ίδρυμα του Βυζαντίου παρήλασαν διακεκριμένοι καθηγητές. Από τα βασικότερα μαθήματα, που διδάσκονταν σ’ αυτό ήταν η Αστρονομία, η Αριθμητική και η Γεωμετρία.
Η Αλεξάνδρεια υπήρξε η «Επιστημονική μητρόπολη της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας». Εκεί ο Θέων ο Αλεξανδρεύς (330-395) κατέγραψε δύο εκλείψεις του ηλίου (των ετών 365 και 372). Έγραψε υπομνήματα εις την «Μαθηματικήν Σύνταξιν» του Πτολεμαίου. Ασχολήθηκε με την αριθμητική και τη Γεωμετρία και εξέδωσε με σχόλια τα «Στοιχεία του Ευκλείδη».
Η Αρχιτεκτονική έφθασε στο ζενίθ με τους δύο κορυφαίους αρχιτέκτονες, τον Ανθέμιο από τις Τράλλεις της Μικράς Ασίας και τον Ισίδωρο από τη Μίλητο. Κορυφαίο δημιούργημά τους το αριστούργημα της Βυζαντινής αρχιτεκτονικής ο Ναός της Αγίας Σοφίας (της του Θεού Σοφίας) στην Κωνσταντινούπολη.
Γενικά μπορούμε να πούμε, ότι κατά τους χρόνους που η Δύση ζούσε στην άγνοια και στη βαρβαρότητα, το Ορθόδοξο Βυζάντιο εργαζότανε πολιτιστικά για τη διαιώνιση του θησαυρού της αρχαίας Ελλάδας, την καλλιέργεια των γραμμάτων και την πρόοδο της επιστήμης. Το 357 μ.Χ. ιδρύθηκε στην Κων/πολη βιβλιοθήκη. Σ’ αυτήν λειτουργούσε και «Μέγα αντιγραφικόν εργαστήριον», που το επιχορηγούσε και είχε τον έλεγχο το Βυζ. Κράτος και συντηρούσε παλαιούς και φθαρμένους κώδικες. Ο Μητροπολίτης Καισαρίας Αρέθας φρόντισε να αντιγραφούν ορθά και να διασωθούν πολλά έργα των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων. Το παράδειγμά του βρήκε πολλούς μιμητές. Έτσι, στα περισσότερα μοναστήρια του Βυζαντίου υπήρχαν επιτελεία καλλιγράφων μοναχών, οι οποίοι συνεχώς αντέγραφαν αρχαία συγγράμματα σε παπύρους και περγαμηνές. Είναι τα περίφημα Σκριπτόρια.
Με αυτόν τον τρόπο δεν χάθηκε ο πνευματικός θησαυρός των αρχαίων μας προγόνων. Και, ασφαλώς, θα είχαμε και άλλα πολλά έργα της αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, αν οι Τούρκοι κατά την άλωση της Κων/πόλεως, αλλά και των άλλων ελληνικών πόλεων, δεν είχαν παραδώσει στις φλόγες μυριάδες σπάνια χειρόγραφα. Μόνον αυτά τα ολίγα είναι αρκετά να καταλάβει κανείς το μέγεθος της προσφοράς του Βυζαντίου στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό. Επιβεβαίωση της αλήθειας αυτής έχουμε από τον μεγάλο Άγγλο ιστορικό Στήβεν Ράνσιμαν, ο οποίος αναφερόμενος στην άλωση της Κων/πόλεως την 29 Μαΐου 1453, γράφει στο μνημειώδες Ιστορικό Σύγγραμμά του «Βυζαντινός Πολιτισμός»: «Στις 29 Μαΐου του 1453, ένας πολιτισμός σαρώθηκε αμετάκλητα. Είχε αφήσει μία ένδοξη κληρονομιά στα Γράμματα και την Τέχνη. Είχε βγάλει χώρες ολόκληρες από την βαρβαρότητα και είχε δώσει σε άλλες την εκλέπτυνση των ηθών. Η δύναμή του και η ευφυΐα του προστάτεψαν πολλούς αιώνες την Χριστιανοσύνη. Για 11 αιώνες η Κων/πολις ήταν το κέντρο ενός κόσμου φωτός»...
Είδαμε τους δύο πυλώνες που στηρίζεται ο ευρωπαϊκός πολιτισμός. Με αυτό το πνεύμα ξεκίνησαν οι ιδρυτές της Ευρ. Ένωσης. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως οι διάδοχοί τους έκλεισαν τη θύρα στους πυλώνες αυτούς και προτιμούν τον Καρλομάγνο. Είδαμε λίγα πράγματα για τους δύο πυλώνες. Μένει να ιδούμε τον τρίτο: Τη χριστιανική διδασκαλία. Οι πρωτεργάτες της ευρωπαϊκής ιδέας, οι Αντενάουερ, Ντε Γκάσπερι, Σούμαν, Ντε Γκολ και άλλοι, ήταν πιστοί χριστιανοί Ρωμαιοκαθολικοί και ετόνιζαν ότι οραματίζονται μία Ευρώπη βασισμένη στις αρχές του Ευαγγελίου. Ο καλλιτέχνης που σχεδίασε το έμβλημα με τα δώδεκα αστέρια της Ε.Ε. έλαβε έμπνευση από το στεφάνι της Παναγίας, όπως το αναπαριστούν τα αγάλματα των Ρωμαιοκαθολικών.
Κι όμως, από τη Συνθήκη της Λισαβόνας απάλειψαν από τον καταστατικό Χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη ρητή αναφορά στον Χριστιανισμό.
Ακόμη και αυτοί που δεν θέλουν να αποδεχθούν τη χριστιανική ταυτότητα της Ευρώπης, σιωπηρά ακολουθούν τα χριστιανικά ήθη και έθιμα.
Όταν μία άθεη μητέρα ζήτησε από το ιταλικό σχολείο των παιδιών της να κατεβάσουν την εικόνα του Εσταυρωμένου, τότε το ιταλικό Συμβούλιο της Επικρατείας απεφάνθη ότι ο Εσταυρωμένος πρέπει να παραμείνει στις σχολικές αίθουσες, διότι δεν αποτελεί απλώς ένα θρησκευτικό σύμβολο, αλλά τη ρίζα του ανθρωπισμού, του δικαίου και του πολιτισμού των Ιταλών.
Όταν έγινε πρόταση για το Σύνταγμα της Ε.Ε., δεν αναφέρονταν ούτε λέξη για χριστιανική Ευρώπη.
Η άρνηση των χριστιανικών ριζών της Ευρώπης δεν είναι προοδευτική αντίληψη. Αντιθέτως, είναι βαθύτατα ανιστόρητη και ανοίγει δρόμους σε ανελεύθερα καθεστώτα και ολοκληρωτικές ιδεολογίες. Ο ναζισμός του Χίτλερ και ο σοβιετικού τύπου κομμουνισμός υπήρξαν αντιχριστιανικές ιδεολογίες. Οι ναζί ήταν νεοπαγανιστές και λάτρευαν αρχαίους γερμανικούς θεούς, οι δε κομμουνιστές του Λένιν και του Στάλιν γκρέμισαν ορθόδοξους ναούς και εξετέλεσαν χιλιάδες κληρικούς.
Μόνον μία χριστιανική Ευρώπη μπορεί να εγγυηθεί την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προστασία των μειονοτήτων.
Πρωινός Λόγος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου